آنطور که مسوولان سازمان تعزیرات حکومتی اعلام کردهاند کالاهای اساسی و میوه و در صدر شکایات مردمی در بخش گرانفروشی قرار دارد اما کالا در میادین میوه و ترهبار با قیمت اعلامی به فروش میرسد. سیب و پرتقال از جمله میوههای شب عید است که قیمتگذاری آن توسط دولت انجام میشود.
به این دلیل که از چند ماه قبل از نوروز، سیب و پرتقال توسط دولت خریداری و در روزهای پایانی سال راهی میوهوترهبار میشود.
بررسی جامجم نشان میدهد قیمت هر کیلو سیب، ۱۴هزار و ۵۰۰ و هر کیلو پرتقال کیلویی ۱۳هزار و ۹۰۰ تومان اعلام شده است.
باغداران به ازای هر کیلو سیب حدود۹۰۰۰تومان و هر کیلو پرتقال ۸۰۰۰ تومان دریافت کردهاند. در نگاه اول شاید اینطور به نظر برسد که از باغداران قیمت پایینی خریداری شده اما هزینه کارگر، چیدن، مرتب کردن، جعبه، سردخانه و مواردی از این قبیل باعث میشود به ازای هر کیلو به قیمت سیب یا پرتقال اضافه شود. گرانی کالا موضوع دیگری است که مردم نسبت به آن نگرانی دارند.
قانون انتزاع
قبل از اینکه وزارت جهاد کشاورزی وظیفه تنظیم بازار کالاهای کشاورزی را بر عهده داشته باشد وزارت صنعت، معدن و تجارت و ستاد تنظیم بازار این وظیفه را انجام میداد.
از این رو سازمان تعاون روستایی موظف به خرید، ذخیره و عرضه میوه شب عید شد. هر چند این سازمان اعلام کرده کسانی که قصد خرید میوه شب عید را دارند میتوانند از سامانه بازرگام تهیه کنند تا با قیمت مصوب به دستشان برسد.
ماجرای خرید گران
گفته میشود سازمان تعاون روستایی سیب و پرتقال شب عید را با قیمت بالاتر از نرخ بازار تهیه کردهاند تا باغداران به سود معقول دست یابند و از سوی دیگر بازار کمبودی نداشته باشد اما برخی فعالان بازار نسبت به این موضوع معترض هستند.
علیرضا متبهری، عضو هیات مدیره میدان مرکزی میوهوترهبار مدعی شده سازمان تعاون روستایی وقتی کف میدان قیمت پرتقال ۸۰۰۰ تومان بوده آن را در شمال بیش از ۱۳هزار تومان خریداری کرد و بازار را به هم ریخته است.
متبهری مدعی است: «در تاریخ عقد قرارداد سازمان تعاون روستایی در ۱۳دی ماه بنده سیب را کیلویی ۷۵۰۰ تا ۸۰۰۰تومان میفروختم اما شنیدهام کسی سیب را ۱۰تا ۱۱هزار تومان به تعاون روستایی فروخته و میوه آن به میدان نیامده است.
اسماعیل قادری، رئیس سازمان تعاون روستایی ایران در این باره گفته بر اساس مصوبه شورای قیمتگذاری محصولات کشاورزی در ۲۹آبان نحوه خرید و ذخیرهسازی و توزیع میوه شب عید مشخص و سازمان مرکزی تعاون روستایی موظف شد زیر نظر کمیته راهبردی با حضور معاونان وزارت کشاورزی، نمایندگان سازمان بازرسی کل کشور و سازمان حمایت از مصرفکننده خرید میوه شب عید را به عنوان مجری انجام دهد.
بر اساس این مصوبه از پنج استان تولیدکننده سیب و سه استان شمالی برای پرتقال در نامههای مستند کشف قیمت را درخواست کردیم که میانگین قیمتها را به ما اعلام کنند. استانها و کارگروههای تنظیم بازار میانگین قیمتها را فرستادند و این قیمتها بر اساس جدولی که تنظیم شد به تأیید هر استان رسید.
بر اساس این جدول قیمت پرتقال روی درخت بر اساس کیفیت میوه در مازندران حدود ۷۵۰۰و در استان گیلان و گلستان ۸۵۰۰تومان تعیین شد و به قیمت پایه میوه بر اساس سود باغدار رسیدیم.
در گزارشها به اشتباه آمد که قیمت ۱۳ هزار و ۹۰۰ و ۱۴ هزار و ۵۰۰تومان برای پرتقال و سیب، قیمت میوه روی درخت است که باغدار به ما میفروشد در حالی که این قیمتها به عنوان قیمت نهایی خرید میوه تعیین شده است که هزینههای سربار از جمله سورتینگ، بسته بندی، واکس، سردخانه و... هم جزو آنهاست.
قیمت در سطح خردهفروشی
کیفیت میوه سطح شهر یکسان نیست. بهطوریکه میوههایی که در مناطق ثروتمند تهران عرضه میشود در محلههای کم درآمد وجود ندارد و همین موضوع باعث میشود تا قیمت میوه هم در فروشگاههای عرضه میوه یکسان نباشد.
همه کالاها قیمت تمام شده دارند و قطعا اجاره یک مغازه میوه فروشی در منطقه یک تهران با یک فروشگاه میوهفروشی حوالی جنوب تهران برابر نیست. از این رو هزینهها، پول آب، برق، گاز و مواردی از این قبیل بر قیمت تمام شده تاثیر میگذارد و به قیمت هر کیلو میوه میافزاید.
گفته میشود اکنون هر کیلو سیب و پرتقال در برخی میوهفروشیهای سطح شهر با قیمت ۲۵ و۳۰هزار تومان به فروش میرسد و باید توجه داشت قیمتهای اعلام شده نرخهای عرضه در میادین میوهوترهبار است. همچنین برخی فروشگاههای عرضه محصولات غذایی و سوپر مارکتها با عرضه میوه بستهبندی کالا را گرانتر میفروشند که هزینه بستهبندی به آن افزوده شده است.
هر کیلو میوه موز حدود ۲۸هزار تومان قیمت دارد اما برخی فروشگاهها با قیمت ۲۵هزار تومان و برخی دیگر ۴۰هزار تومان عرضه میکنند که بستگی به کیفیت آن و منطقه فروشگاه عرضهکننده میکند. قیمت هر کیلو کیوی ۲۰هزار تومان و هر کیلو خیار با قیمت ۸۰۰۰ تومان در میادین میوهو ترهبار عرضهمیشود.
گروه اقتصاد روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد