مثل سایر شهرهای ایران، هنر هفتم در قم هم چندان وضعیت مطلوبی ندارد و سالنهای آن در راستای اجرای مصوبههای ستاد ملی مقابله با کرونا و رعایت شیوهنامههای بهداشتی در مقاطعی از سال تعطیل بودند و در زمان بازگشایی نیز با استقبال چندانی رو به رو نشدهاند. به همین دلیل است که خسارتهای سنگین و جبران ناپذیری به این صنعت وارد شده و گلایهها و انتقادهای سینماداران اوج گرفته است. تعطیلیهای ممتد، برخی سینماهای قم را به تعطیلی کامل یا تغییر کاربری سوق داده و به نظر میرسد به این زودیها معضل بلاتکلیفی همچنان گریبانگیر این صنعت آسیب دیده باشد. حالا سینماداران و فعالان حوزه فرهنگی چشم انتظار کمک و حمایت هستند. شاید سینماداران و فعالان عرصه سینما نتوانند از مردم توقع استقبال و خرید بلیت فیلم را مثل گذشته داشته باشند و روی حمایت مخاطبان حساب نکنند اما چشم امید فعالان این عرصه به مسؤولان سینمایی است و امیدوارند دستکم در دولت جدید به آنها بیشتر توجه شود.
عوارض تعطیلی
در آستانه انتخاب سیزدهمین رئیسجمهور ایران، صنعت نیمه جان سینما تلاش میکند به هر شکل ضررهای دوران کرونا را جبران کند. سینماداران شهر قم هم به آینده امیدوارند اما این روزها مهمترین و اصلیترین مساله آنها پرداخت عوارض و مالیات شهری است که در نبود درآمد، سنگین و خارج از تحمل سینماداران است.
سید محمد برقعی یکی از سینماداران قم میگوید: سینمای ما در این یکسال و نیم تعطیل بوده و تقریبا هیچ فیلم خوبی در این مدت ساخته نشده که در صورت رونق گرفتن سینماها اکران شود. بنابراین مخاطبی که از سینما دور شده، به این راحتی و به این زودی به سینما بر نخواهدگشت. بازگشایی سینماها در همین مدت کوتاه، جز هزینه چیزی برایمان نداشته و این بار تصمیم گرفتیم خودمان تعطیل کنیم. این سینمادار به عوارض و مالیاتهای شهرداری اشاره کرد و توضیح داد: چندی پیش برگهای از شهرداری تهران به دستم رسید که ابتدا فکر کردم بر اساس وعدههای دولت، حمایتی از ما صورت گرفته و مثلا شهرداری قم هدیه یا کمکی برای جبران آسیبهای این مدت ارسال کرده اما بعد متوجه شدم ۳۰ میلیون تومان عوارض برای یک سال و نیم تعطیلی ما صادر کردهاند.
برقعی پیگیریهای اداره ارشاد قم را نادیده نمیگیرد و توضیح میدهد با مراجعه به اداره ارشاد درصدد پیگیری این مساله است و امید داردکه شهرداری با سینماداران همکاری کند.
برقعی اضافه کرد سینما یک مرکز تجاری نیست بلکه یک مرکز فرهنگی است و در این باره توضیح داد: بیش از ۲۰ میلیارد تومان از سرمایه ما برای حیات فرهنگ و هنر خوابیده و با اینکه سود چندانی برایمان ندارد، سعی در حفظ سینما و بهروزرسانی آن داریم، لذا خواستار همراهی ارگانها هستیم و امیدواریم شهرداری نیز ما را همراهی کند.
روی موج رنگارنگ کرونا
سینماهای کشور، تحت تأثیر موجهای زرد و سرخ و آبی کرونا در شهرهای مختلف تعطیلی یا بازگشایی را تجربه کردهاند اما هرگز در هیچ وضعیتی سینما به شرایط قبل از کرونا برنگشت و بعید است به این زودیها اوضاع به روال قبل برگردد.
سید روح ا... حسینی، کارگردان فیلم و تلویزیون اهل قم نیز بر آسیبهای کرونا بر سینما تأکید کرده و توضیح داد به جز تعطیلی سینماها، تولید فیلم نیز به حداقل رسید. این کارگردان تشریح کرد: کاهش چشمگیر تولیدات سینمایی باعث شد بسیاری از عوامل و بازیگران خانهنشین و بیکار شوند و تا مدتها وضعیت به همینگونه بود تا اینکه تولیدات نمایش خانگی افزایش یافت و کمی وضعیت بهبود پیدا کرد. معتقدم راه حل برونرفت از وضعیت موجود، برقراری بیمه بیکاری و پرداخت مستمری ماهانه از سوی صندوق اعتباری هنر و دادن سبد کالا به صورت ماهانه است. حسینی امیدوار است برای دولت جدید، سینما حکم بچه سرراهی را نداشته باشد و دستکم از حمایت نهادها،و سازمان و ارگانها بهره بگیرد.
رئیس اداره سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم نیز در همین مورد به جامجم گفت: از اسفند ۹۸ تعطیلی سینماها با توجه به فراگیری کرونا آغاز شد و در هر دورهای حتی وقتی رنگ بندیها تغییر میکرد به دلیل اثرات روحی و روانی کرونا بر مردم، سینما مورد اقبال عمومی قرار نمیگرفت. در تمام این مدت، فقط برگزاری جشنواره فیلم فجر تا حدودی مؤثر بود و جرقهای برای جبران آسیبها پدید آورد اما چون مداومت نداشت و هر بار وارد موج تازهای از جمله ویروس از راه میرسید و سینماها دوباره تعطیل میشدند، امید به جبران خسارتها از بین رفت و آسیبهای جدی برای این صنعت به وجود آمد.
رضوانی به میزان استقبال مردم از سینما در شرایط فعلی اشاره کرد و گفت: سال ۹۸ سینماهای قم در طول یکسال حدود ۶۰۰ هزار بازدیدکننده داشتند اما در حال حاضر آمار بازدیدکنندگان با قبل از کرونا قابل قیاس نیست. در زمان برگزاری جشنواره فجر در بهمن سال گذشته، روی هم رفته شاید حدود ۱۵ هزار بازدیدکننده داشتیم.
رئیس اداره سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم تصریح کرد: البته تسهیلاتی کم بهره از سوی دولت برای جبران خسارتهای این صنف پرداخته و هزینههای آب و برق این مراکز هم رایگان اعلام شد اما این اقدامات همچنان جبران خسارتهای سنگین سینماها را نکرد.
رضوانی با انتقاد از طلب عوارض و مالیات توسط شهرداری از این مراکز بیان کرد: حدود یک سال و نیم است که سینماها تعطیل و کم رونق هستند و شهرداری عوارض و مالیات بر درآمد طلب میکند و سینماها درآمدی ندارند که بخواهند مالیات بر درآمد بپردازند. حمایت از سینما در قم کمتر از سایر استانهاست و چشم امید ما به ارگانها و واحدهای مختلف استان است که از آن حمایت کنند.
رئیس اداره سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم یکی دیگر از مشکلات سینماها را تأمین فیلم برشمرد و گفت: صاحبان فیلم حاضرند فیلمهای آنها در نمایش خانگی به نمایش درآید یا حتی قاچاق شود اما در سینماها اکران نشود، چون فروش چندانی برای آنها ندارد.
رضوانی اضافه کرد: در حال حاضر اصل محصول موجود نیست و بسیاری از تهیهکنندگان، فیلمهای خود را نگه داشتهاند که اگر فیلمها برای پخش به سینماها داده میشد، سیاستهایی تشویقی برای استقبال مردم و خانواده از سینماها صورت میگرفت. این مدیر فرهنگی تأکید کرد: سینماداران در دو سال گذشته هم از نظر روحی، هم اقتصادی و معیشتی آسیب جدی دیدهاند و کارگران آنها بیکار شدند. توقع داریم حداقل برای عوارض و مالیات آنها تصمیماتی گرفته شود که فعالان این عرصه احساس نکنند بدون حمایت هستند و افراد علاقهمند به سرمایهگذاری در این زمینه، انگیزه سرمایهگذاری خود را از دست ندهند.
یک اتفاق خوب کرونایی
گرچه تعطیلی سینماها روزگار سختی را برای سینماداران به ارمغان آورد اما مدیران سینمایی قم از این فرصت بیبهره نماندند. رئیس اداره سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم به جامجم خبر داد از فرصت تعطیلی ناشی از شیوع ویروس کرونا برای جبران زیر ساختهای فرهنگی و هنری استفاده شده است. رضوانی توضیح داد: در این مدت اتفاقات خوبی در این حوزه رقم خورد و در حال اصلاح زیر ساختهای سینمایی هستیم. به عنوان نمونه سینما تربیت قم کامل بازسازی شد و برای سینمای بازار شهر پردیسان نیز اعتباراتی کسب شد و تقریبا تمام سینماهای قم در حال به روزرسانی هستند.
مریم یقینی / جام جم قم