سلامت و ایمنی غذا

موج جدید نگرانی در مورد ذرت‌های سمی

چند ماه پیش خبر آلودگی بیش از یکصد هزار تن ذرت وارداتی به سم سرطان‌زای آفلاتوکسین منتشر شد که از کشور برزیل به بندر امام خمینی(ره) وارد شده بود. آفلاتوکسین نوعی سم قارچی است که توسط کپک آسپرژیلوس تولید می‌شود.

کد خبر: ۱۲۳۶۲۴۶

این سم سرطان‌زا بوده و موجب آسیب به کبد انسان می‌شود. احتمال آلودگی در مورد ذرت‌هایی مطرح است که کپک‌زده‌ یا کهنه باشد‌ یا به مدت نسبتا طولانی در شرایط مرطوب نگهداری شده ‌است. ظاهرا محموله‌های ذرت وارداتی، مدت مدیدی در بندر امام خمینی(ره) متوقف بوده‌اند؛ لذا رطوبت بسیار زیاد این منطقه ساحلی، موجب تسریع رشد کپک‌ها در ذرت شده و البته عدم‌ترخیص به‌موقع محموله‌ها موجب تشدید تولید سم شده است. به هر حال این نگرانی با انتشار خبر دستور امحای محموله‌های آلوده فیصله یافت.
اما چند روز پیش موج دوم نگرانی مربوط به ذرت‌های آلوده ایجاد شد؛ چرا که یکی از نمایندگان مجلس عنوان کرد این احتمال وجود دارد که بخشی از ذرت‌های آلوده، وارد بازار مصرف کشور شده باشد. این موضوع نه‌تنها موجب نگرانی مردم به‌ویژه در‌خصوص سلامت فرزندانشان شده، بلکه در دراز مدت موجب بی‌اعتمادی جامعه به سلامت غذای مصرفی و اظهارنظر‌های مسؤولان ذی‌ربط می‌شود. حتی اگر حقیقتا ذرت‌های آلوده، وارد بازار نشده باشد، اثرات مخرب ناشی از تشویش روانی خانواده‌ها ماندگار خواهد بود. در این میان تکلیف مصرف‌کنندگان مواد غذایی چیست و اساسا چه ارگانی باید پاسخگو باشد؟ گرچه نیاز است مسؤولان ذی‌ربط در اسرع‌وقت توضیحات شفاف و قانع‌کننده‌ای ارائه کنند، اما در صورت صحت این خبر، خطرات جدی، سلامت جامعه را تهدید خواهد کرد.
ذرت، مصارف خوراکی مختلفی نظیر تولید آرد ذرت، نان ذرت، شربت ذرت، روغن ذرت و... دارد و همچنین برای تولید تنقلات پرمصرفی نظیر پفک، ذرت بوداده و ذرت مکزیکی استفاده می‌شود. از سوی دیگر، ذرت‌های آلوده به آفلاتوکسین نه تنها برای سلامت انسان مضر است، بلکه در صورت مصرف توسط دام‌ها نیز موجب آلودگی شیر آنها می‌شود. همچنین سم آفلاتوکسین در برابر حرارت پخت بسیار مقاوم بوده و از بین نمی‌رود. به نظر می‌رسد با توجه به ارزش بالای اقتصادی محموله‌های آلوده ذرت، این امکان وجود دارد که شاید برخی از متخلفان در مسیر امحای آنها مانع‌تراشی کنند و لذا نظارت مستمر و جدی‌تر مسؤولان مربوط بسیار ضروری و حیاتی است.