تکلیف شهر آفتاب در بهشت

این سوی کلاف؛ رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران
پشت پرده‌ها یا روی میزها؟
ظاهرا نخ ماجرا را ابتدا از راهروهای شورای شهر در خیابان بهشت پایتخت ول داده‌اند توی ماجرا. نشان به آن نشان که محمدجواد حق‌شناس، رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر با خبرگزاری ایبنا گفت‌وگو کرده و گفته که این فقط ناشران نیستند که ذی‌نفعان نمایشگاه محسوب می‌شوند و باید به همه فکر کرد. البته او در این گفت‌وگوی کوتاه خبری، سعی کرده از هیچ گزاره‌ای مبنی بر دفاع از شهر آفتاب استفاده نکند اما ابایی نداشته از این‌که بگوید مصلی دیگر مکان مناسبی برای برگزاری نمایشگاه کتاب تهران نیست. او گفته: «سال گذشته نیز این موضوع طرح شده بود اما باید تاکید کنم، ناشران تنها ذی‌نفعان نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیستند. به درخواست ناشران احترام می‌گذاریم و باید به آنها توجه داشته باشیم؛ اما بازدید‌کنند‌گان، مردم گله‌مند اطراف مصلی و همچنین مسائل ترافیکی هم باید مورد بررسی قرار بگیرد. باید سعی کنیم همه ذی‌نفعان در انتخاب مکان برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران دیده شوند».
البته می‌توان حرف حق‌شناس مبنی بر درنظرگرفتن همه ذی‌نفعان برگزاری نمایشگاه کتاب را پذیرفت، اما بدیهی است که ناشران و مخاطبان نمایشگاه بیشترین درصد را در این میان به خود اختصاص می‌دهند. آنها در نظرسنجی‌های مختلف، مصلی را به شهرآفتاب ترجیح داده‌اند.
از این رو به نظر می‌رسد، ملاحظه‌های دیگری نیز در این میان مطرح باشد؛ ملاحظاتی فراتر از درنظرگرفتن همه ذی‌نفعان، ناشران و مخاطبان نمایشگاه کتاب. این ملاحظات البته مبتنی بر نکاتی نیست که دست ما اهالی رسانه به‌سادگی به آنها برسد چون لزوما به گزینه‌های روی میز مربوط نیست و ممکن است به گزینه‌های پشت پرده ربط داشته باشد. امان از پیشی‌گرفتن «پرده‌ها» از «میزها»!
با این حال برای این‌که قضاوتی نکرده باشیم، دیروز بارها با حق‌شناس از دفتر جام‌جم تماس گرفتیم و با این‌که ایشان هم یک بار با تماس گرفت نهایتا از دسترس خارج شد و نتوانستیم گفت‌وگو کنیم و بپرسیم که این حرف‌های او را باید صرفا در حد مخالفت با مصلی در نظر بگیریم یا باید به این حساب بگذاریم که او شهر آفتاب را هم به عنوان مقصد تایید می‌کند. از در دیگری وارد شورا شدیم. نخ این کلاف را بگیرید به سمت چپ صفحه و ادامه گزارش را بخوانید.

آن سوی کلاف؛ عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران
شهر آفتاب نرفتم اما مصلی هم نه!
وقتی حق‌شناس را پیدا نکردیم، بهترین مسیر را این دیدیم که از یکی دیگر از اعضای کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران بپرسیم که اظهارات رئیس‌شان، از جانب خودش بوده یا موضع این کمیسیون هم هست. الهام فخاری در این باره به جام‌جم گفت: «موضوع تغییر محل برگزاری نمایشگاه اخیرا و با فوریت در شورای شهر مطرح نشده، هر چند همواره مطرح بوده است». این عضو شورای شهر تهران می‌گوید بحث بر سر این تغییر اغلب چند ماه مانده به برگزاری نمایشگاه و طی تدارکات و برنامه‌ریزی برای برگزاری آن، در شورای شهر داغ می‌شود. با این حال، از لحن فخاری این‌طور برمی‌آید که او هم یکی از مخالفان برگزاری نمایشگاه در مصلی است چون می‌گوید ساختار خاص مصلی که بیشتر مناسب برای تجمعات مذهبی است، خالی از زیرساخت‌های برگزاری نمایشگاه کتاب است. با این حال، او را نمی‌توان از موافقان برگزاری نمایشگاه در شهر آفتاب درنظر آورد؛ نشان ‌به ‌آن ‌نشان که می‌گوید به عنوان یک کتابخوان از نوجوانی همواره در محل‌های برگزاری نمایشگاه کتاب تهران حاضر بوده جز در دوره‌هایی که نمایشگاه به شهر آفتاب رفته است. وقتی از او می‌پرسیم چرا به شهر آفتاب نرفته، اتفاقا به همان دلایلی اشاره می‌کند که مورد انتقاد ناشران هم هست: مسافت و خلآ زیرساخت‌ها.
این عضو شورای شهر تهران معتقد است نمایشگاه چه در مصلی و چه در شهر آفتاب برگزار شود، باید ناظر بر عملیات اصلاح و بهبود باشد و اگر شهر آفتاب در این چند سال توانسته باشد زیرساخت‌ها را اصلاح کند می‌توان در رابطه با آنجا هم بحث کرد. مدلی که او پیشنهاد می‌کند، مدل تعاملی است.
فخاری از همین رو نهایتا معتقد است نمی‌توان بدون در نظرگرفتن انتقاد ناشران، محل برگزاری نمایشگاه را تغییر داد چرا که به‌زعم او «چون این نمایشگاه رویداد بین‌المللی و در عین حال تعاملی است نمی‌توان در رابطه با آن، دستوری عمل کرد». از حرف‌های این عضو کتابخوان شورای شهر تهران این طور برمی‌آید که شورای شهر نمی‌خواهد دل ناشران را بشکند، اما در این میان در حال بررسی دوباره تغییر محل برگزاری نمایشگاه به شهر آفتاب هم هست.
عجالتا همین‌قدر بدانید که می‌توان نخ کلاف همیشه سردرگم محل برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را در راهروهای شورای شهر تهران رصد کرد.

ناشران مخالف شهر آفتاب چه می‌گویند؟

صابر محمدی

ادبیات و هنر