5 گربه‌سان در خطر انقراض

1) پلنگ آمورPanthera pardus orientalis

اجازه دهید از خبرهای خوب شروع کنیم. صندوق جهانی طبیعت روسیه اعلام کرده بر اساس آخرین بررسی‌ها، جمعیت زیرگونه بشدت در معرض خطر پلنگ‌های آمور در پنج سال گذشته، افزایش خارق‌العاده 50 درصدی داشته است. اما خبر بد این است که فقط 48 تا 50 قلاده پلنگ آمور در طبیعت روسیه و شاید فقط هشت تا 11 قلاده در مرزهای کشور چین وجود دارد. شکار غیرقانونی، تخریب زیستگاه‌های جنگلی و تغییرات اقلیمی ازجمله مهم‌ترین تهدیدهای این زیرگونه هستند.

2) سیاهگوش ایبریایی Lynx pardinus

تخریب زیستگاه و دو بیماری به نام‌های بیماری خونریزی ویروسی (VHD) و میکسوماتوسیس که هر دو از طریق عامل انسانی وارد کشورهای اسپانیا و پرتغال شده، توانسته آسیبی جدی به جمعیت سیاهگوش‌های ایبریایی وارد کند. 50 سال قبل، حدود 4000 سیاهگوش ایبریایی در طبیعت وجود داشت، اما امروز جمعیت وحشی آنها فقط بین صد تا 200 قلاده است. خوشبختانه در حال حاضر طرح‌های تکثیر در اسارت روی این گونه در دست انجام است. تاکنون سلول‌های تخم و جنین از دو سیاهگوش ماده ایبریایی استخراج شده تا در آینده و در صورت لزوم در طرح‌های تکثیر مورد استفاده قرار گیرد. البته بدیهی است این کار نمی‌تواند جلوی انقراض یک گونه را در طبیعت بگیرد.

3) یوزپلنگ آسیایی Acinonyx jubatus venaticus

یوزپلنگ‌های آسیایی که زمانی قلمرویشان سراسر خاورمیانه و آسیای مرکزی را دربرمی‌گرفت، امروز در کل دنیا به استثنای ایران منقرض شده‌اند. جمعیت یوزهای آسیایی در حالت خوشبینانه بیش از 50 قلاده برآورد شده که از این تعداد باید جمعیتی را هم با عنوان جمعیت زادآور در نظر گرفت. بر این اساس فقط می‌توان روی افرادی از جمعیت حساب کرد که بتوانند ژن‌های خود را به نسل‌های بعدی انتقال دهند. نرخ بقای زیستی توله یوزهای آسیایی هنوز ناشناخته است، اما تحقیقات روی یوزهای آفریقایی نشان می‌دهد نرخ تلفات توله یوزهای آفریقایی تا دوران 17 تا 18 ماهگی حدود 90 درصد است. با این وجود تفاوت‌های آشکار رفتاری و... میان یوزهای آسیایی و آفریقایی رصد شده است.

4) گربه آیریوموته Prionailurus bengalensis iriomotensis

حداکثر صد فرد از این زیرگونه بشدت در معرض خطر، آن هم فقط در 284 کیلومترمربع از جزیره ژاپن زیست می‌کند. این گربه بی‌نظیر که از نظر اندازه چیزی در قد و قامت یک گربه خانگی است، از توسعه جمعیت انسانی آسیب‌دیده است. گربه آیریوموته در اصل به جنسی به نام گربه‌های پلنگی تعلق دارد که بومی جنوب، جنوب‌شرقی و شرق آسیا هستند.

5) ببرهای جنوب چین Panthera tigris amoyensis

بسختی می‌توان گفت دقیقا چه تعداد از زیرگونه موسوم به ببر جنوب چین در طبیعت باقی مانده است. این زیرگونه که در دهه 1330/1950 جمعیتش حدود 4000 قلاده بود، امروز در رده بشدت در معرض خطر قرار گرفته و حتی بعضی منابع آن را منقرض شده اعلام کرده‌اند.

فرناز حیدری

جام‌جم