سیر صعودی بدهی خارجی آمریکا

در همین راستا سخنرانی‌ها و اظهارنظرهای متفاوت دونالد ترامپ رئیس‌جمهور منتخب این کشور بیانگر عمق نگرانی و آینده مبهم اقتصادی ایالات متحده و ساکنانش است.

بر اساس آمارهای منتشرشده حجم بدهی‌های خارجی آمریکا هنگام تحویل کلید کاخ سفید به باراک اوباما رقمی نزدیک به ده تریلیون دلار بوده که اکنون با پایان دو دوره ریاست این رئیس دموکرات بر آمریکا کلید کاخ سفید با بدهی خارجی دو برابری یعنی 20 تریلیون دلار تحویل جمهوریخواهان خواهد شد. افزایش بدهی‌های خارجی این کشور نه‌تنها باعث نگرانی کارشناسان و مسئولان آمریکا شده بلکه با در نظر گرفتن ارتباط گسترده اقتصادی برخی کشورها با ایالات متحده، آنها را نیز با چالش‌های بسیار مهمی مواجه کرده است به صورتی که چین به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکای تجاری آمریکا در حال حاضر بیشترین نگرانی را تجربه می‌کند.

نکته مهم درباره عملکرد اوباما در اقتصاد آمریکا این است که از سال 2013 برای اولین بار در تاریخ این کشور، حجم بدهی‌های دولت از تولید ناخالص داخلی آن سبقت گرفت. در پایان سال 2013 تولید ناخالص داخلی آمریکا 16.6تریلیون دلار بود اما بدهی‌های دولت از 16.7 تریلیون دلار فراتر رفت. به این ترتیب اکنون برای چهارمین سال متوالی، بدهی‌های دولت آمریکا بیش از صددرصد تولید ناخالص داخلی آن است.

این فاصله در سال‌های اخیر نیز ادامه یافت و پیش‌بینی می‌شود در پایان سال جاری میلادی، بدهی‌های عمومی دولت 1.1 تریلیون دلار بیشتر از حجم تولید ناخالص داخلی آن شود.

اقتصاد رو به ورشکستگی

محمدحسن قدیری‌ابیانه، کارشناس اقتصاد بین‌الملل با اشاره به رقم بدهی‌های خارجی آمریکا گفت: دونالد ترامپ کاخ سفید را با 20 تریلیون دلار بدهی تحویل خواهد گرفت و به همین دلیل از تمام توان خود برای کاهش هزینه‌های اداره کشور استفاده خواهد کرد.

قدیری ابیانه تاکید کرد: نگرانی ترامپ نسبت به افزایش بدهی‌های آمریکا باتوجه به مشاورانی که در این زمینه دارد از همان روزهای انتخابات نیز مشخص بود و وی از همین حربه، برای کنار زدن کلینتون استفاده کرد.

وی اظهار کرد: در حال حاضر اقتصاد آمریکا متضرر است و این کشور در وضعیت بد اقتصادی قرار دارد و در مجموع بدهی دولت آمریکا حدود 20 هزار میلیارد دلار است، یعنی تقریبا هزار برابر درآمد نفتی ایران در طول یک سال.

به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا، ابیانه به وضعیت بد اقتصادی در آمریکا اشاره کرد و گفت: مطابق آنچه آقای ترامپ گفته است، طی سال آینده 2000 میلیارد دلار هم به بدهی آمریکا اضافه می‌شود و این یعنی صد برابر درآمد نفتی ایران در طول یک سال که بازگوکننده ورشکستگی اقتصاد آمریکاست.

چاپ دلار برای تعویق بحران

دکتر وحید شقاقی شهری اقتصاددان گفت: باراک اوباما ریاست جمهوری خود را با ده تریلیون دلار آغاز کرد و کمتر از یک ماه آینده کلید کاخ سفید را با بدهی 20 تریلیون دلاری به دونالد ترامپ که یک میلیونر آمریکایی است، تحویل می‌دهد.

شقاقی شهری افزود: باراک اوباما زمانی که کابینه خود را معرفی می‌کرد تاکید داشت بدهی آمریکا را افزایش نخواهد داد اما امروز این کشور 18.5 تریلیون دلار تولید ناخالص ملی داشته ولی در کنار آن 20 تریلیون دلار بدهی خارجی برای خود ایجاد کرده است که این یعنی گسترش نگرانی برای فعالان اقتصادی.

این استاد دانشگاه با تاکید بر این‌که امروز آمریکا بیش از صد درصد تولید ملی خود بدهی خارجی دارد، تصریح کرد: بر اساس اصول اقتصادی وقتی بدهی خارجی یک کشور بین 70 تا صددرصد تولید ملی آن کشور باشد به معنی این است که آن کشور در منطقه خطرناک اقتصادی حرکت می‌کند و باید چاره‌اندیشی جدی داشته باشند؛ اما وقتی میزان بدهی‌ها از صد درصد بالاتر باشد بحران ایجادشده و اقتصاد ورشکسته خواهد شد. وی معتقد است اگر به شرایط اقتصادی یونان توجه کنیم، می‌بینیم این کشور با 180درصد بدهی خارجی نسبت به تولید ملی امروز ناچار شده جزایر خود را برای تأمین نیاز مالی بفروشد، این در حالی است که کمیته بررسی بودجه آمریکا طی آخرین گزارش خود که درباره افزایش بدهی‌های خارجی آمریکا ارائه کرده، روند افزایشی بدهی‌های خارجی آمریکا را پیش‌بینی کرده است.

شقاقی شهری اظهار کرد: بهترین نکته برای درک شرایط بحرانی بدهی‌های خارجی در ایالات‌متحده آمریکا توجه به شعارهای انتخاباتی و رقابت‌های آن دوره است چون در آن زمان دونالد ترامپ با استفاده از همین نگرانی، دائم هیلاری کلینتون را مورد حمله قرار می‌داد و تاکید داشت که اقتصاد آمریکا روی حباب قرار گرفته و هر لحظه ممکن است با چالشی جدی مواجه شود. این استاد دانشگاه با اشاره به روند افزایش انتشار دلار و انعقاد قراردادهای دوجانبه اقتصادی به خبرنگار ما گفت: روسای جمهور ایالات متحده همواره با استفاده از این روش سعی دارند مشکلات اقتصادی افزایش بدهی خارجی کشور را به تعویق بیندازند و در نهایت با پایان رسیدن دوره ریاستشان آن را به دولت بعدی منتقل کنند.

چگونه بدهی آمریکا 20 تریلیون دلار شد؟

آخرین گزارش کمیته بررسی بودجه ایالات متحده آمریکا، دلایل اصلی افزایش بدهی‌های خارجی این کشور را اعلام کرده است. طبق این گزارش، دولت اوباما بدترین عملکرد را در افزایش بدهی دولت داشته است. بیشترین کسری بودجه مربوط به هزینه‌های نظامی، طرح کاهش مالیات اوباما بوده و دیگر عامل افزایش بدهی‌های خارجی این کشور استقراض از صندوق تامین اجتماعی ایالات متحده است.

دیگر نگرانی در این زمینه مربوط به کشورهایی مانند چین و ژاپن است که حجم قابل توجهی از اوراق قرضه این کشور را خریداری کرده‌اند و اکنون به‌عنوان بزرگ‌ترین طلبکاران ایالات متحده آمریکا شناخته می‌شوند.

عماد عزتی - اقتصاد