دانستنی‌هایی درباره آنتی‌بیوتیک‌ها

مطالعات نشان داده است بسیاری از افراد با این که مبتلا به بیماری‌های غیرباکتریایی هستند، آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنند. اگرچه آنتی‌بیوتیک‌ در بهبود وضع جسمی بیماران نقش بسزایی دارد و تجویزش در موارد ضروری اجتناب‌ناپذیر است، عوارض جانبی متعددی دارد که نباید نادیده گرفته شوند.

ازجمله عوارض جانبی آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توان به استفراغ، اسهال یا واکنش‌های آلرژیک اشاره کرد.

این داروها، باکتری‌هایی را که به‌طور طبیعی در بدن رشد می‌کنند از بین می‌برند. به همین دلیل، مصرف نابجای آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند به مشکلاتی در سلامت منجر شود.

مصرف زیاده از حد آنتی‌بیوتیک‌ها نیز مقاومت باکتریایی ایجاد می‌کند، زیرا باکتری‌ها بتدریج یاد می‌گیرند چطور اثرات دارویی را خنثی کنند.

در اندک مواردی، تجویز غیرضروری آنتی‌بیوتیک‌‌ها توسط درمانگران اتفاق می‌افتد، اما ناگفته نماند در بسیاری موارد نیز خودِ خانواده‌ها به محض بیمار شدن فرزندشان، خودسرانه برایش آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کنند و در صورت مراجعه به مراکز درمانی، اصرار دارند پزشک معالج آنتی‌بیوتیک تجویز کند. برای این که درباره باورهای رایج اما غلط پیرامون آنتی‌بیوتیک‌ها بیشتر بدانید، به این پرسش‌ها پاسخ دهید.

پرسش (درست یا غلط): اگر پزشک تشخیص دهد فرزندتان به عفونت گوش مبتلا شده، تجویز آنتی‌بیوتیک ضروری است.

پاسخ: غلط. بسیاری از انواع عفونت گوش بدون مصرف آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود. در برخی موارد، مثلا عفونت‌های حاد، در نوزادان یا کودکانی که با اختلال سیستم ایمنی مواجهند، حتما آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود. اما در کودکانی که مشکل خاصی ندارند، معمولاً فقط استامینوفن یا ایبوپروفن کفایت می‌کند.

پرسش: کدام دسته از نشانه‌های زیر نشان می‌دهد فرزندتان به بیماری سینوزیت مبتلاست؟

1ـ تب و سرفه

2ـ ترشحات سبز بینی، تب و سرفه

3 ـ موارد 1 و 2

4 ـ هیچ‌کدام

پاسخ: 4ـ سرماخوردگی‌های معمولی با منشأ ویروسی با علائمی نظیر تب، سرفه و ترشحات سبز بینی همراه هستند. در این قبیل سرماخوردگی‌ها، تجویز آنتی‌بیوتیک‌ هیچ فایده‌ای ندارد.

پرسش: فرض کنید فرزندتان گلودرد و تب دارد. پزشک معالج جز قرمزی گلو و اندکی چرک، مورد نگران‌کننده‌ دیگری مشاهده نمی‌کند. حالا چه باید کرد؟

1ـ‌ فرزندتان باید آنتی‌بیوتیک مصرف کند، چرا که هر چرکی به معنی عفونت باکتریایی است.

2 ـ فرزندتان باید علاوه بر دریافت آنتی‌بیوتیک آزمایش استرپتوکوکی انجام دهد.

3 ـ فرزندتان باید ابتدا آزمایش استرپتوکوکی انجام دهد و در صورت مثبت بودن جواب آزمایش، آنتی‌بیوتیک مصرف کند.

پاسخ: 3 ـ هر چرکی به معنی عفونت باکتریایی نیست. برخی عفونت‌های گلو منشأ ویروسی دارند و با آنتی‌بیوتیک درمان نمی‌شوند.

پرسش (درست یا غلط): گاهی سرماخوردگی‌ها به عفونت گوش، سینوزیت یا ذات‌الریه منجر می‌شوند. به همین دلیل مصرف آنتی‌بیوتیک می‌تواند از پیامدهای بعدی سرماخوردگی جلوگیری کند.

پاسخ: غلط. در بسیاری از موارد، سرماخوردگی‌ها به عفونت‌های باکتریایی نمی‌انجامند. در صورت بروز سرماخوردگی می‌توانید با مراجعه به پزشک از منشأ بیماری (باکتریایی یا ویروسی) آگاه شده و مناسب‌ترین درمان را دریافت کنید.

منبع: health.harvard.edu

مترجم: صدف دژآلود

جام‌جم