هشدار به ترامپ

هرچند ترامپ پس از انتخاب به‌عنوان رئیس‌جمهور ایالات متحده، محتاطانه‌تر سخن می‌گوید، اما اظهارات اطرافیان او کافی است تا نگرانی‌ها از پیامدهای سیاست‌های ضدایرانی آمریکا در داخل کشورمان بیشتر شود. مثلا وقتی مشاور ترامپ می‌گوید «توافق‌نامه هسته‌ای با ایران به صورتی تغییر خواهد کرد که شرایط کشورهای منطقه که از دخالت‌های ایران آسیب دیده‌اند در نظر گرفته شود»، طبیعی است که حساسیت‌ها نسبت به تشدید بدعهدی آمریکا در برجام افزایش خواهد یافت. به گزارش خبرگزاری صداوسیما، ولید فارس به شبکه تلویزیونی اسکای نیوز عربی گفته است: دونالد ترامپ قصد دارد در توافق‌نامه هسته‌ای با ایران بازنگری کند. مذاکره مجدد درباره بعضی بندهای توافق‌نامه هسته‌ای ایران و ارسال مجدد آن به کنگره امکان‌پذیر است.

نگرانی از سرنوشت برجام

این اظهارنظر پس از آن صورت گرفت که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پی انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور جدید آمریکا تاکید کرد که برجام توافقی دوجانبه میان تهران و واشنگتن نیست و ترامپ نمی‌تواند آن را لغو کند. فدریکا موگرینی در گفت‌وگو با شبکه سی‌ان‌ان اظهار کرد: من همچنان به عنوان رئیس کمیسیون مشترک موظفم درباره پایبندی تمام طرف‌های این توافق تضمین دهم.

با وجود تاکیدات موگرینی، واقعیت این است که خوش‌بینی زیادی به پایبندی ترامپ به توافق هسته‌ای با ایران وجود ندارد. در همین راستا دیروز پایگاه خبری هافیگنتون پست در یادداشتی به بررسی تاثیر پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا روی برجام پرداخته و نوشت: سرنوشت توافق هسته‌ای ایران با رئیس‌جمهور شدن ترامپ ـ که مواضع متناقضی حول این توافق دارد ـ در هاله‌ای از ابهام قرار خواهد گرفت.

تداوم سیاست تحریم

این ابهام بخصوص پس از آن بیشتر شده که واشنگتن دو روز پس از پیروزی ترامپ به سیاست‌های ضدایرانی خود ادامه داده و دستگاه قضایی این کشور دو تبعه ایرانی و دو تبعه ترکیه‌ای را به جرم استفاده از سیستم مالی آمریکا برای تجارت فولاد و مس که در حکم دور زدن تحریم‌های ایران بوده، تحت تعقیب قرار داده است. وزیر امورخارجه کشورمان که به اسلواکی سفر کرده، در واکنش به این نگرانی‌ها به مقامات آمریکایی یادآوری کرد: برجام یک توافق‌نامه چندجانبه است که به تصویب شورای امنیت سازمان ملل رسیده است. او با یادآوری این‌که به نفع همه است به تعهدات برجام عمل کنند، هشدار داد: برجام توافق‌نامه‌ای منطقی است اما چنین نیست که ایران گزینه دیگری نداشته باشد.

همزمان، آیت‌الله احمد خاتمی خطیب نمازجمعه تهران دیروز با بیان این‌که دو کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در مناظره‌ها در توهین به ملت ایران سنگ تمام گذاشتند، اظهار کرد: این آقای تازه به دوران رسیده اگر بخواهد همان دیوانگی‌ها را داشته باشد و باز هم مردم ایران را تروریست بخواند - که اگر یک جو مردانگی در وجودش بود از مردم ایران عذرخواهی می‌کرد - حواسش باشد که بازی با ایران بازی با دم شیر است.

تلاش لابی ضدایرانی ریاض

هشدارهای مقامات کشورمان به دولتمردان آمریکایی از آن جهت معنادار است که برخی دولت‌های عرب منطقه کوشش می‌کنند از پیروزی ترامپ، فرصتی برای تخریب وجهه بین‌المللی کشورمان بسازند. مثلا آن طور که جام‌جم آنلاین گزارش داده، ترکی فیصل مدیر سابق سازمان استخبارات عربستان با وجود ناامیدی نسبت به ابطال برجام، گفته امیدواریم ببینیم که ترامپ ایران را به خاطر بر هم زدن ثبات منطقه، مسئول بداند. این دست اظهارنظرها که با توجه به مواضع انتخاباتی ترامپ، حاکی از احتمال تشدید مواضع ضدایرانی آمریکا در منطقه است، با واکنش مقامات کشورمان روبه‌رو شده و در همین راستا سرلشکر محمدحسین باقری، رئیس ستادکل نیروهای مسلح در مراسم بزرگداشت پنجمین سالگرد شهادت سردار شهید حسن طهرانی‌مقدم گفته است: این فردی که تازه قدرت گرفته حرف‌های بزرگ‌تر از دهنش زده و گفته بود که اگر من در زمان دستگیری ملوانان در خلیج‌فارس بودم برخورد دیگری می‌کردم! خب از فرماندهان نیروی دریایی‌ات بپرس که ملوانانش در زمان دستگیری روی قایق‌ها چه کار کردند؟ تهدید ایران در تنگه هرمز تنها یک شوخی است.

همه این هشدارها به رئیس‌جمهور منتخب آمریکا درحالی است که بسیاری از تحلیلگران معتقدند افول قدرت آمریکا باعث شده تا ایالات متحده به‌رغم همه لفاظی‌های مقامات این کشور، از قدرت کافی برای رویارویی سیاسی با ایران برخوردار نباشد؛ دونالد ترامپ بیش از سایر روسای جمهوری آمریکا امروز با این واقعیت روبه‌رو است که واشنگتن برای بازی منطقه‌ای با تهران برگ برنده‌ای در اختیار ندارد و مجبور به پذیرش قدرت کشورمان است.

امکانات متعدد ایران در مقابل نقض برجام

مقامات کشورمان درحالی به آمریکایی‌ها درباره پیامدهای نقض برجام هشدار می‌دهند که برخی می‌پرسند، راهکارهای پیش‌روی تهران برای پاسخ به عهدشکنی احتمالی ترامپ چیست؟ حسن بهشتی‌پور کارشناس مسائل هسته‌ای در این باره به جام‌جم گفت: در صورتی که آمریکا برجام را نقض کند جمهوری اسلامی ایران امکانات متعددی برای پاسخگویی مناسب دارد و همانطور که چندی پیش دبیر شورای عالی امنیت ملی رسما اعلام کرد دست ایران برای پاسخ مناسب باز است. وی درباره تداوم بدعهدی‌های آمریکا خاطرنشان کرد: ایران دست برتر را دارد و توپ در زمین آمریکا و اتحادیه اروپاست. وی با توجه به اظهارات مشاور ترامپ مبنی بر بازنگری این کشور در برجام تصریح کرد: ایران به تمام تعهداتش مطابق برجام عمل کرده بنابراین اگر نیاز به بازنگری باشد، طرف مقابل باید در چگونگی اجرای تعهداتش بازنگری کند. این کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به این‌که نقض برجام از سوی آمریکا موجب انزوای این کشور می‌شود، افزود: خویشتنداری ایران برای این است که برجام اجرایی شود، به‌دلیل این‌که اجرای برجام به نفع ایران و طرف‌های مقابل است.