اصالت در سینمای ملی

کمال‌الملک

کارگردان: علی حاتمی

«کمال‌الملک» به کارگردانی مرحوم علی حاتمی، زندگی نقاش برجسته ایرانی را به تصویر می‌کشد. از آنجا که این هنرمند ارزشمند در دوره‌ای زندگی می‌کرده که نقش بسیار پررنگی در تاریخ معاصر کشور دارد، در پس زمینه داستان می‌توانیم رویدادهای تاریخی آن ایام را ببینیم که قطعا مانند بسیاری از فیلم‌های تاریخی انطباق صددرصد کاملی با تاریخ واقعی ندارد. از طرفی کمال‌الملک یک فیلم بیوگرافیک است که به بخشی از حوادث مهم زندگی این هنرمند مشهور هم می‌پردازد.

ناخدا خورشید

کارگردان: ناصر تقوایی

ناصر تقوایی «ناخدا خورشید» را تمام و کمال روی آب‌های خیلج‌فارس خلق کرده و ناخدا خورشید چیزی نیست جز تصویری تمام‌قد از قهرمانی با نام ناخدا خورشید. در یکی از سال‌های نخستین دهه 40 ناخدا از طرف مردی به نام مستر فرهان مأمور می‌شود عده‌ای را همراه با لنجش به آن طرف مرز ببرد و این شروع ماجرایی است که در نهایت از پای درش می‌آورد. ناخدا خورشید در خلال بیان داستانش بدرستی ویژگی‌های بومی و جغرافیای منطقه جنوب را به تصویر می‌کشد.

در مسیر تندباد

کارگردان: مسعود جعفری‌جوزانی

داستان مربوط به روزهای ملتهب جنگ جهانی دوم و اشغال ایران توسط ارتش متفقین است. در این روزها دکتر راستان برای مداوای شوهر خواهر خود به ایل قشقایی می‌رود و این آغاز ماجرایی است که در ادامه کشتگان بسیاری را رقم می‌زند. مسعود جعفری‌جوزانی از «در مسیر تندباد» به عنوان بهترین اثرش یاد می‌کند و می‌گوید: بیشترین تعلق خاطر را به این فیلم دارم، چون به نوعی همه ملت ایران را دربر می‌گیرد و یک نوع احترام به آدم‌هایی است که سینه‌هایشان را سپر می‌کردند تا ایران را نگه دارند.

کشتی آنجلیکا

کارگردان: محمد بزرگ‌نیا

سال‌ها پیش کشتی آنجلیکا با محموله ارزشمندی از طلا و نقره در دریا غرق شده ‌است. احمد بیک که نقشه محل فرورفتن کشتی را به دست آورده است، در پی خارج ساختن گنجینه آن برمی‌آید. او برای رسیدن به هدفش نقشه می‌کشد، غافل از این‌که انگلیسی‌های حاضر در جزیره که از ماجرا باخبر شده‌اند هم تصمیم مشابهی برای خود دارند. محمد بزرگ‌نیا در این فیلم آب‌های نیلگون خلیج‌فارس را بستر روایی‌اش قرار داده است.

باشو، غریبه کوچک

کارگردان: بهرام بیضایی

در جنگ ایران و عراق پسرک سیاه‌چرده‌ای به نام باشو که ویرانی خانه و خانواده اش را به عینه دیده، طی جریاناتی سر از شمال کشور درمی‌آورد و به مزرعه زنی می‌رسد که در غیاب همسرش برای تامین معاش خانواده‌اش کار می‌کند. بهرام بیضایی به شایستگی در این فیلم توانسته پایداری و مقاومت زن و کودک ایرانی را در شرایط بحرانی مثل جنگ بیان کند.

ایران سرای من است

کارگردان: پرویز کیمیا وی

در این فیلم سهراب، نویسنده جوانی است که در شهر کرمان زندگی می‌کند. او مشغول نگارش کتابی درباره تاریخ ادبیات ایران و بررسی اشعار در زندگی روزمره است. سهراب برای مجوز کتاب خود مجبور است به تهران بیاید. در مسیر راه برای او اتفاقاتی می‌افتد و در کویر گم می‌شود و با شخصیت‌های عجیب آشنا می‌شود که در واقع پنج شاعر بنام ایران‌زمین هستند. کیمیاوی که به گواهی برخی از آثار درخشانش دل‌بسته تاریخ و فرهنگ ایران‌زمین است، در این فیلم هم عشق به فرهنگ و هنر را به زیبایی به تصویر کشیده است.

جنگجوی پیروز

کارگردان: مجتبی راعی

یکی از فیلم‌های مجتبی راعی است که از زاویه‌ای طنز به دوران حکومت مظفرالدین شاه و صدور فرمان مشروطیت پرداخته است. روابط شاه و سوگلی‌هایش و شکل تصمیم‌گیری‌های او دستمایه راعی برای شوخی با خاندان قاجار شده است. گلین خانم، سوگلی ناصرالدین شاه از توطئه‌های انگلستان باخبر می‌شود و درصدد خنثی کردن توطئه برمی‌آید. از طرفی میرزا آقاخان نوری، میرزا هاشم (همسر پروین خواهر شاه) را مجبور می‌کند همسرش را طلاق بدهد؛ چراکه او به پروین علاقه دارد و ادامه ماجرا که بیانگر اتفاقاتی تاریخی است.

یه حبه قند

کارگردان: رضا میرکریمی

پسندیده، دختری جوان از خانواده‌ای سنتی است که قرار است به عقد پسری در خارج از کشور درآید. در جریان فراهم شدن مقدمات عقد پسندیده، خواهرهای او همراه شوهرهایشان برای شرکت در مراسم عقد دورهم جمع می‌شوند. همه چیز خوب پیش می‌رود تا این‌که عروسی عزا می‌شود. در «یه حبه قند» رضا میرکریمی جامعه سنتی ایران به دور از مدرنیته را نشان می‌دهد. افراد این خانواده سنتی، زندگی خوب و خوشی در کنار یکدیگر دارند و این سنتی بودنشان نه‌تنها بد نیست که شیرین هم است.

استرداد

کارگردان: علی غفاری

«استرداد» یک داستان تاریخی را روایت می‌کند؛ داستانی که هنوز هم درباره آن، نظرها و گفته‌های گوناگون، خوانده و شنیده می‌شود. این فیلم به موضوع طلب 11 تن طلای ایران از شوروی می‌پردازد که قرار بود توسط انگلستان، آمریکا و شوروی برای جنگ جهانی دوم به ایران داده شود و مربوط به مقطع زمانی 1325 و 1334 است. استرداد یک اثر فاخر ملی است که می‌تواند مخاطبان خود را با بخشی از تاریخ معاصر کشور آشنا کند.

ایستاده در غبار

کارگردان: محمد حسین مهدویان

«ایستاده در غبار» روایتی است از زندگی سردار احمد متوسلیان که پس از سال‌ها خدمت در سپاه پاسداران در پاوه، مریوان، خرمشهر و... نهایتا در جریان یک ماموریت دیپلماتیک در لبنان مفقود شد. محمدحسین مهدویان در واگویه کردن بخشی از تاریخ معاصر، حاج احمد متوسلیان را به عنوان یک قهرمان ملی معرفی می‌کند؛ قهرمانی که با روحیه ملی و میهنی خود زندگی‌اش را فدای کشورش کرد.

ساناز قنبری

سینما