ناسا: تغییر مسیر سیارک فعلا در اولویت نیست

این سفر، تجارب ارزشمندی در اختیار دانشمندان و مهندسان برای طرح‌ریزی سفرهای سرنشین‌دار به اعماق فضا قرار می‌دهد و البته برای اعزام انسان به مریخ بسیار حیاتی و مهم هستند، اما بتازگی خبری منتشر شده که حاکی از کاهش بودجه یکی از ماموریت‌های کاوش در سیارک‌هاست که همه را غافلگیر کرد. ماموریت تغییر مسیر سیارک ای‌آر‌ام (ARM) که براساس برنامه قبلی قرار بود سال 1400 خورشیدی به فضا پرتاب شود؛ اما ظاهرا برنامه باید تغییر کند.

سناریوی کلی ماموریت تغییر مسیر «سیارک ای‌آر‌ام» به این شکل است: فضاپیمایی رباتیک به سمت یکی از سیارک‌های نزدیک زمین پرتاب می‌شود. سیارک هدف در فراسوی مدار ماه است و قطر آن حداکثر شش متر خواهد بود. فضاپیما پس از انجام مانورهای مداری پیچیده به سیارک می‌رسد، آن را به دام می‌اندازد و سپس به نزدیکی مدار ماه می‌آورد. در این زمان، فضانوردان به کمک فضاپیمای اوریون به فضا پرتاب شده و به فضاپیمای حامل سیارک می‌رسند و به آن متصل می‌شوند. پس از آن فضانوردان از سیارک نمونه‌برداری می‌کنند و نمونه‌ها را برای پژوهش‌های بیشتر به زمین بازمی‌گردانند. انجام چنین ماموریت سرنشین‌داری تاکنون بی‌سابقه بوده و این در حالی است که فضانوردان تاکنون بجز ایستگاه‌های فضایی در مدار زمین و انجام چند سفر به ماه، به هیچ مقصد دیگری در کیهان سفر نکرده‌اند.

کاهش بودجه ماموریت تغییر مسیر سیارک

کنگره آمریکا بتازگی بودجه 5/19 میلیارد دلاری (حدود 69 هزار و 615 میلیارد تومان) را برای سال مالی 2017 ناسا تصویب کرده که نسبت به امسال، یک میلیارد دلار بیشتر است. بیشتر مهندسان و دانشمندان ناسا و علاقه مندان به کاوش‌های فضایی از شنیدن این خبر خوشحال شدند، اما شنیدن این خبر برای گروه ماموریت تغییر مسیر سیارک چندان خوشایند نبود. زیرا بودجه در نظرگرفته‌شده برای آنها بسیار کمتر از آن چیزی بود که انتظار داشتند. بخش مهمی از بودجه سال آینده ناسا به توسعه سامانه پرتابگر فضایی اس‌ال‌اس (SLS) و فضاپیمای اوریون اختصاص یافته است. از طرف دیگر، پشتیبانی فعالیت‌های ایستگاه فضایی بین‌المللی اولویت بالاتری دارد. از این رو با کاهش بودجه ماموریت تغییر مسیر سیارک، احتمالا انجام این ماموریت، به نیمه دهه 2020 موکول خواهد شد. بخش رباتیک ماموریت ای‌آر‌ام نزدیک به 3/1 میلیارد دلار (حدود 4641 میلیارد تومان) هزینه دارد.

بازگرداندن نمونه از سیارک

خبر کاهش بودجه ماموریت تغییر مسیر سیارک، در حالی اعلام شد که ناسا نوزدهم شهریور امسال فضاپیمای بدون‌سرنشین اُسیریس.رِکس را با هدف نمونه‌برداری از سیارک بِنو به فضا پرتاب کرد. اُسیریس.رِکس نخستین کاوشگری نمونه‌بردار از سیارک است و ماموریت آن نزدیک به هشت سال طول می‌کشد. پیش‌بینی می‌شود این فضاپیما حدود دو کیلوگرم سنگ و خاک از سیارک بنو به زمین بازگرداند. سیارک بنو حدود 490 متر قطر دارد و سال 1378 کشف شد و در دسته سیارک‌های نزدیک به زمین قرار می‌گیرد. فاصله متوسط این سیارک از خورشید حدود 1/1 واحد نجومی است و با سرعت متوسط صد هزار کیلومتر بر ساعت هر 13 سال یکبار به دور آن می‌گردد. درباره این ماموریت تاریخی در صفحه دانش روزنامه جام‌جم 18 شهریور 1395، مقاله مفصلی منتشر شده است.

محمدرضا رضایی‌

جام‌جم