کلینیک وبسایت‌های فارسی

در واقع رعایت اصول و استاندارد‌ها در طراحی وبسایت می‌تواند به شخصیت و اهمیت یافتن بیشتر یک وبسایت کمک کند، اما مساله، پیدا کردن همین ایرادها و رسیدن به یک استاندارد در طراحی است.

برای این کار سایت‌های خارجی زبان زیادی وجود دارند که این امکان را برای کاربرشان فراهم می‌کنند، اما اگر دنبال یک کلینیک فارسی زبان برای سایت خود می‌گردید که نقاط ضعف و قوت سایت‌تان را به نمایش بگذارد یا به نوعی به سایت شما با توجه به فضای وب فارسی امتیاز و نمره دهد، می‌توانید سراغ سایت چکاپ بروید. این استارت‌آپ آنلاین که توسط مهدی حجار و برادرش محسن حجار راه‌اندازی شده، می‌خواهد رقیبی برای سرویس‌های خارجی‌ با همین امکانات باشد.

در این شماره پای صحبت مهدی حجار به‌عنوان ایده‌پرداز sitecheckup.ir نشستیم تا از چند و چون ماجرای وب فارسی بیشتر سردرآوریم

معمولا وقتی یک سایت طراحی و راه‌اندازی می‌شود، با مشکلات و باگ‌هایی همراه است که شاید در نگاه اول به چشم نیاید. روش معمول این است که سایت به همان شکل اولیه وارد فضای آنلاین می‌شود و بعدها با اعتراض‌ها و گزارش‌هایی که از کاربران دریافت می‌کند، درصدد اصلاح سایت برمی‌آید، اما برای پیدا کردن ایراد‌های یک وبسایت، روش‌های فنی‌تری هم وجود دارد و کاربر می‌تواند با استفاده از سرویس‌های خارجی ایرادهای سایت خود را در زمانی بسیار کمتر مشاهده کرده و برطرف کند. حال سایت چکاپ به‌عنوان یک سامانه فارسی‌زبان درخصوص عیب‌یابی سایت‌های ایرانی، فعالیت خود را شروع کرده و می‌تواند این خدمات را به زبان فارسی در اختیار کاربران قرار دهد.

مهدی حجار به‌عنوان ایده‌پرداز این پروژه می‌گوید: «من در زمینه طراحی و برنامه‌نویسی سایت فعالیت می‌کردم و همین مساله باعث شده بود از سرویس‌های خارجی برای بررسی و ایرادیابی سایت‌ها استفاده کنم، اما بسیاری از سرویس‌هایی که از جانب این وبسایت‌ها در اختیار کاربر قرار می‌گیرد به‌صورت پریمیوم و پولی بوده و با توجه به محدودیت‌هایی که در ایران برای پرداخت‌های بین‌المللی وجود دارد، تنها بخشی از سرویس‌های سطحی که به‌صورت رایگان عرضه می‌شود، برای من و دیگر کاربران ایرانی قابل استفاده است.» همین موضوع یا بهتر بگوبیم همین نیاز به یک پایگاه برای بررسی و عیب‌یابی وبسایت‌ها باعث شد ایده راه‌اندازی چنین سامانه‌ای در ذهن مهدی شکل بگیرد. البته سایت‌هایی وجود داشتند که به‌صورت نه‌چندان تخصصی این مبحث را دنبال می‌کردند، اما قابل مقایسه با نسخه‌های خارجی نبودند.

رسیدن به استانداردها

همان‌طور که شاهد هستید هر روز به تعداد سایت‌های ایرانی اضافه می‌شود و کاربران و طراحان وبسایت‌ها محصولات آنلاین خود را روی درگاه وب قرار می‌دهند، اما نبود یک ساز‌و‌کار و استاندارد مشخص برای وبسایت‌های فارسی زبان باعث شده این فضا از یک دستی خارج شود و شاهد اختلاف‌های شدید در سطح توانایی، ایرادها و… در میان سایت‌های داخلی باشیم. حجار معتقد است نبود یک سامانه مشخص که بتواند این ایرادها را تشخیص داده و به نوعی یک استاندارد را شکل دهد، یکی از دلایل اصلی وجود این شکاف بین سایت‌های ایرانی است. مهدی می‌گوید: «جالب است بدانید هرچقدر به سمت سایت‌های خصوصی می‌رویم این مشکلات کمتر شده و سایت‌ها از توانایی فنی بالاتری برخوردار بوده، اما سایت‌های دولتی و نیمه دولتی در این خصوص با مشکلات زیادی روبه‌رو هستند.»

ایده پرداز سایت چکاپ معتقد است سرویس آنلاین او یا سرویس‌هایی از این دست می‌تواند در شکل‌گیری سطحی قابل قبول از خدمات آنلاین در وب فارسی نقش داشته باشد: «با استفاده از این سامانه‌ها صاحبان وبسایت‌ها، برنامه‌نویسان و… می‌توانند وبسایت خود یا وبسایتی را که با آن سروکار دارند، بررسی کرده و دستورالعمل‌های لازم برای بهبود عملکرد سایت خود را دریافت کنند.» وبسایت sitecheckup.ir در حال حاضر بیش از 60 عامل اصلی را در شش گروه مختلف در اختیار کاربر قرار می‌دهد که شامل موبایل، کاربری، فناوری، شبکه‌های اجتماعی و بازدید می‌شود. حجار می‌گوید عدم دسترسی به سرویس‌هایی مانند گوگل آنالیتیکس باعث شده نتوانیم از خدمات اینچنینی بهره‌مند شویم، اما سایت چکاپ با اتصال به گوگل آنالیتیکس، الکسا، سرچ کنسول و سرویس‌هایی از این دست اطلاعات مورد نیاز و ضروری را جمع‌بندی و تحلیل می‌کند و به شکلی بومی‌سازی شده در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

از حرفه‌ای تا مبتدی

اولین تصوری که در مورد وبسایت چکاپ و خدماتی از این دست در ذهن مخاطب شکل می‌گیرد، این است که این دست از خدمات فقط برای گروه خاصی از متخصصان سئو CEO قابل استفاده بوده و کاربر مبتدی و نه‌چندان حرفه‌ای امکان استفاده از آنها را به‌صورت کاربردی ندارد، اما در واقع خدمات عیب‌یابی آنلاین وبسایت‌ها باعث می‌شود صاحبان کسب‌وکاری که اطلاعات فنی لازم ندارند هم بتوانند از مشکلات وبسایت خود مطلع شده و با طراحان و برنامه‌نویسان خود در مورد آنها صحبت کنند.

حجار در این خصوص می‌گوید: «شما با هر سطحی از اطلاعات تنها با جست‌وجوی آدرس سایت خود در چکاپ می‌توانید از مشکلات آن مطلع شوید. ما مجموعه‌ای از خطاها را که در اولویت برطرف شدن قرار دارند، همان مرحله اول بعد از ورود نام سایت مورد نظر در سامانه، در اختیار کاربر می‌گذاریم. اصلاح همین تغییرات به ظاهر ابتدایی، تاثیر مثبتی در امتیاز سایت آنها داشته و حتی در جست‌وجوی گوگل نیز از اهمیت بیشتری برخوردار است. دسته‌ای دیگر از خدمات که به‌صورت پریمیوم و پولی در اختیار کاربر قرار می‌گیرد، وبسایت را تخصصی‌تر بررسی کرده و تمام ایرادهای موجود را در 60 مورد مجزا در اختیار کاربر قرار می‌دهد.» در این صورت لازم نیست از زبان و دانش خاصی برای فهم بهتر این ایرادها برخوردار باشید و فقط کافی است آنها را در اختیار برنامه‌نویس یا طراح خود قرار داده و بعد از اعمال این تغییرات از طریق همین سامانه از اعمال شدن آنها مطمئن شوید.

کنار زدن تحریم‌ها

مهدی حجار اصلی‌ترین نقطه ضعف سرویس آنلاین خود را وجود محدودیت‌ها و دست و پنجه نرم کردن با تحریم‌ها می‌داند، چراکه باعث شده بسیاری از دسترسی‌ها به خدمات وبسایت‌ها و سرویس‌های خارجی غیرممکن باشد. مهدی می‌گوید: «یکی از اصلی‌ترین مشکلات ‌ما محدودیت‌هایی بود که شرکت گوگل به‌صورت اختصاصی جلوی پای کاربران ایرانی قرار داده بود. برای همین ناچار شدیم سرور‌های سامانه را به خارج از کشور منتقل کنیم تا با این محدودیت‌ها مواجه نشویم. اما مشکلی که وجود سرورهای ما در خارج از کشور ایجاد می‌کند این است که هم سرعت بارگذاری را کاهش می‌دهد و هم باعث می‌شود نگهداری از آن هزینه بیشتری داشته باشد.» او توضیح می‌دهد که برای رفع چنین مشکلاتی آرمان‌گرایانه‌ترین انتظاری که می‌توان داشت از بین رفتن تحریم‌هاست، اما اگر بخواهیم کمی واقعی‌تر به قضیه نگاه کنیم و بیشتر به زیرساخت‌های خود نگاه کنیم، عواملی مثل افزایش ظرفیت پهنای باند اینترنت داخلی یا ارتباط بعضی از سرورهای ایرانی با کشورهای دیگر می‌تواند نقش مهمی در بهبود کسب و کار او و بسیاری از کسب‌و کارهای آنلاین دیگر داشته باشد.

مهدی حجار در مورد آینده می‌گوید: «در حال حاضر مشغول کار روی افزونه‌های مرورگرهای وب هستیم تا بتوانیم این خدمات را به وسیله این افزونه‌ها در اختیار کاربر قرار دهیم. فاز بعدی استارت‌آپ ما تولید اپلیکیشن موبایل است که به‌صورت تخصصی، اپ‌های موبایلی و سایت‌های مخصوص صفحه موبایل را بررسی کند.» اما بلندپروازانه‌ترین هدف مهدی و برادرش در مورد چکاپ، ارائه کردن آن به‌عنوان یک سرویس جهانی و کار کردن با مشتری‌های خارج از ایران است؛ پروژه‌ای که با راه‌اندازی نسخه انگلیسی سایت شروع خواهد شد.

آرش جهانگیری