آماده «رو» به سوی صلح

این‌گونه شد که نخستین مسابقه دوی ماراتن پارس با شعار صلح و دوستی در نقش رستم شیراز ماندگار شد. فاصله نقش رستم تا تخت جمشید و سپس بازگشت دوندگان و رسیدن به خط پایان 2 ساعت و 43 دقیقه طول کشید، اما همین زمان کافی بود تا مفهوم ورزش خارج از تعاریف رایج در استادیوم‌های ورزشی به عنوان یکی از مهم‌ترین نهاد‌های اجتماعی در مسیر و رفت و آمد مردم و در کنار جاده و خیابان‌های مرودشت معنی شود؛ معنایی با شکل تازه‌ای از رقابت در مسیر صلح. ورزش بدون فنس‌های توری و دیوارهای بتونی حتی بدون نرده‌های آهنی و فقط سینه به سینه و نفس به نفس با مردم. مردم، خودجوش دو طرف مسیر را به شکل دیوار طولانی احاطه کرده بودند. یک عده بادکنک‌های رنگی در دست داشتند که با دیدن دوندگان هر کشور آنها را در هوا تکان می‌دادند و برخی دیگر پرچم به دست سوت و هورا می‌کشیدند. پرچم کشور دونده‌های شرکت‌کننده تهیه شده بود و مردم با تکان‌دادن آن از شرکت‌کنندگان خارجی استقبال می‌کردند. برای همراهی دوندگانی که دیرتر به خط پایان نزدیک می‌شدند، نوجوانان و جوانان در کنار و پابه‌پای دوندگان خسته می‌دویدند تا حس وحدت خود را در میدان ورزش به نمایش بگذارند. از طرفی وقتی هیجان ماراتن پای امید نوروزی، قهرمان شیرازی کشتی در المپیک لندن را هم به نقش رستم کشاند، بازار عکس یادگاری با قهرمان ملی داغ بود.

مسابقه دوی ماراتن پارس در مرودشت استان فارس با مجموعه‌ای از یادگارها و یادبودهای ملی و با حضور ورزشکاران 28 کشور دنیا برگزار شد که خارج از نتایج به‌دست آمده، مولفه‌هایی همچون تلاش، مشارکت، امنیت، وحدت و همدلی ملی و بین‌المللی از طریق ورزش در آن موج می‌زد.

درست است که مسابقه با شرکت‌کنندگان پیر و جوان رکورد خوبی نداشت؛ اما هدف، آشنایی مردم با مسابقه‌ای در این سطح، همگانی شدن آن و تلاش برای گنجاندن این مسابقه در تقویم فدراسیون دوومیدانی و همین طور کنفدراسیون آسیا بود تا در صورت موافقت شاهد برگزاری رقابت‌هایی به نام ماراتن پارس باشیم. این مسابقه خارج از پیش‌بینی با حرکت مردمی در مرودشت فارس بسیار باشکوه برگزار شد و همکاری ادارات و مدارس که با هماهنگی مسئولان شهر نیمه تعطیل شده بود، این امید را ایجاد کرد باز هم بتوان شاهد رقابت دوی ماراتن پارس در مجموعه و منطقه توانمند نقش رستم مرودشت بود.

ورزشی با خاصیت فرهنگی

بعد از فضل‌الله رستمی، دونده برتر این مسابقه محمود فرجی از خراسان رضوی و عبدالرحمان میرزایی، دونده البرزی، مقام‌های دوم و سوم این دوره را مال خود کردند و پشت سر آنها دوندگان دیگری از ایران به خط پایان رسیدند؛ اما دوندگانی از سوئد و دانمارک جزو نفرات خارجی برتر شرکت‌کننده در دوی ماراتن پارس بودند.

پاتریک ورمه، نخستین دونده خارجی است که از خط پایان عبور می‌کند. او بعد از نشان دادن بطری آبی که در دست دارد، می‌گوید از مهمان‌نوازی مردم ایران شگفت‌زده شده است. ورمه که سوئدی است، ادامه می‌دهد: مردم زیادی در طول مسیر مسابقه را تماشا می‌کردند و من از این که اینجا در کنارشان هستم حس خوبی داشتم. در ایران امنیت و صلح برقرار است و رفتار صمیمانه مردم با خارجی‌ها شگفت‌زده‌ام کرد.

دوومیدانی ورزشی است که خاصیت فرهنگی دارد، بنابراین سرمایه‌گذاری روی بخش‌های مختلف دوومیدانی از نقطه نظرهای فرهنگی اهمیت پیدا می‌کند. مردم با آشنا شدن با دیگر فرهنگ‌ها، آگاهی شان از دنیای خود و هویت فرهنگی و ملی بیشتر می‌شود. همچنین هویت‌های دیگر که جدای از ملیت هستند نیز توسعه می‌یابد و این توسعه از طریق ورزش به دست می‌آید.

پیتر بو، دونده‌ای دانمارکی است که در گفت‌وگو با خبرنگار جام‌جم وارد حوزه فرهنگ در ورزش می‌شود و می‌گوید: من در 12 مسابقه ماراتن دنیا شرکت کرده‌ام، اما فرهنگ مردم ایران را در هیچ کجا ندیدم. مردم با تمام وجود ما را تشویق کردند و برای آنها دوندگان خارجی با ایرانی فرقی نداشتند. این نشانه فرهنگ و تاریخ کهن ایرانیان است. ما در ماراتن ایران به صورت خیلی حرفه‌ای شرکت نکردیم، اما از دویدن مان راضی هستیم و اگر باز هم چنین مسابقه‌ای برگزار شود در آن شرکت می‌کنیم.

«دو» سن و سال نمی‌شناسد

وقتی دوندگان محل استارت مسابقه را ترک کرده بودند خانم‌های مسنی در محل برگزاری،ساعت‌ها در انتظار بازگشت شوهران خود طول مسیر مسابقه را نگاه می‌کردند. خانم‌هایی از فرانسه، روسیه و... علاوه‌بر شرکت در مسابقه، جنبه‌های توریستی سفر به ایران را مورد توجه قرار داده بودند.

النا یک خانم روسی است که همراه همسرش به نقش رستم آمده است و می‌گوید: شوهرم مرا غافلگیر کرد. او به من حرفی از سفر به ایران و مسابقه دو نزده بود و در واقع این سفر خیلی ناگهانی اتفاق افتاد و من اینک در کشور شما هستم. از این بابت خیلی خوشحالم، زیرا در کتاب‌ها از ایران خوانده بودم، اما دوست داشتم ایران را از نزدیک ببینم.

یک خانم دیگر که ابتدا فرانسوی صحبت می‌کرد در کنار النا نشسته، اما با دیدن من با لهجه شیرینی که به زبان فارسی می‌دهد، می‌گوید: اسم من سوزان است و متولد شیراز هستم، اما از بچگی به فرانسه رفتم و 50 سال است آنجا زندگی می‌کنم. شوهرم 65 سال دارد و فرانسوی است و به خاطر من که ریشه‌ام ایرانی است در این مسابقه شرکت کرد. از این که دوباره به زادگاهم بازگشتم خیلی خوشحالم. در کنار آن، مسابقه دوی شوهرم هیجان زیادی در ما به وجود آورده است.

روستازاده‌ای در مسیر ریو

نخستین دوره مسابقه بین‌المللی دوی ماراتن پارس ـ که در حضور شعبانی بهار، معاون ورزش همگانی و فرمان «رو» و شلیک تپانچه عبدالحمید احمدی، معاون فرهنگی وزارت ورزش و جوانان برگزار شد ـ با قهرمانی فضل‌الله رستمی، دونده‌ای از قزوین به پایان رسید. وی صاحب عنوان در دوی ماراتن ایران است و می‌گوید کمتر از سه ماه دیگر برای گرفتن سهمیه المپیک ریودو‌ژانیرو در مسابقه جهانی سوئد شرکت می‌کند. رستمی در پایان مسابقه خطاب به خبرنگاران مستقر در نقطه پایانی مسابقه می‌گوید: خوشحالم که توانستم پاسخ زحمات مربیانم را با تصاحب این عنوان بدهم. این ماراتن مسیر خوبی داشت. من هم در قزوین تمرینات سختی را پشت سر گذاشتم، زیرا هدفم کسب سهمیه المپیک ریودوژانیرو ست. امیدوارم با یک حامی مالی بتوانم در رقابت جهانی سوئد شرکت کنم و سهمیه بگیرم.

این دونده ماراتن در روستا زندگی می‌کند و تمریناتش به این ترتیب است که هر روز در روستا می‌دود و با وجود طولانی بودن روستا تا بازی‌های ریو، می‌گوید دست از تلاش بر نمی‌دارد.

مشارکت 20 هزار نفری

یک شرکت گردشگری، بانی برگزاری مسابقه دوی ماراتن بود که با هماهنگی فدراسیون دوومیدانی بعد از حدود شش ماه تلاش این مسابقه را با ویژگی‌های فرهنگی و تاریخی خود در محل نقش رستم برگزار کرد. مجید کیهانی، رئیس فدراسیون دوومیدانی درباره این مسابقه می‌گوید: ما در نخستین دوره اشکالاتی داشتیم اما با رفع کاستی‌ها باید این مسابقه را در سال‌های بعد ادامه بدهیم. استقبال مردم مرودشت از این مسابقه بی نظیر بود و در طول مسیر مسابقه شاید نزدیک به20 هزار نفر حضور داشتند و دونده‌های خارجی نیز با دیدن این شرایط متعجب شده بودند. این ماراتن با مجوز استانداری فارس و مساعدت مسئولان استانی برگزار شد که جا دارد از همه این عزیزان تشکر کنم. پتانسیل خوب استان فارس در زمینه گردشگری می‌تواند زمینه‌ساز اتفاق‌های خوب ورزشی در سطح ملی و بین‌المللی باشد.

گذر از دل تاریخ

محمد‌جعفر مرادی از ایران در رقابت ماراتن المپیک شرکت می‌کند. خیلی‌ها با این نام می‌توانند درباره ماراتن بیشتر بدانند، اما مسابقه بین‌المللی دوی ماراتن پارس با 150 دونده از ایران و 28 کشور دنیا اطلاعات تازه‌تری از اوضاع این رشته را در بین مواد مختلف دوومیدانی آشکار می‌کند. مسافت 42 کیلومتر و 195 متر در دل تاریخ کهن، ماراتن ایران را از نگاه 73 نفر دونده خارجی حاضر در مرودشت فارس متمایز می‌کند، آن هم زمانی که هر ساله نزدیک به 500 مسابقه ماراتن در نقاط مختلف دنیا برگزار می‌شود. ماراتن دوندگانی تفننی دارد. به همین دلیل گاهی هزاران دونده در این مسابقه شرکت می‌کنند. رکورد جهانی مردان در این رشته از آن دنیس کیمتو از کنیا با 2 ساعت و 2 دقیقه و 57 ثانیه در سال 2014 است.

محمد رضاپور