نوبر نغمه و نماآهنگ

سیدحمیدرضا حسینی، مدیر هماهنگی موسیقی مراکز استان‌ها، دانش آموخته دانشگاه صدا‌و‌سیماست که در زمینه شعر و ترانه و ملودی آثاری به رشته تحریر در آورده و در زمینه موسیقی و تولید آثار رسانه‌ای 22 سال تجربه دارد. مسئولیت تولید موسیقی در مرکز خراسان، مشاور معاون امور مجلس و استان‌ها، مدیریت دفتر معاونت مجلس و استان‌ها و مدیر نظارت موسیقی سازمان صدا و سیما برخی سوابق قبلی او به شمار می‌رود.

واحد شعر و موسیقی استان‌ها چه وظایفی به‌عهده دارد؟

استفاده از ظرفیت‌های هنری، ادبی و آیینی استان‌های مختلف، شناسایی چهره‌های مستعد، بهره‌گیری از هنرمندان مجرب و خلاق، ایده پردازی و اولویت‌یابی موضوعی در آثار، تقویت محتوا و ارتقای سطح کیفی و تکنیک‌های اجرا در آثار موسیقی استان‌ها با بهره‌گیری از نظرات کارشناسی ملی و استانی و هم‌افزایی ظرفیت‌ها بخشی از فعالیت‌های مدیریت شعر و موسیقی استان‌ها به شمار می‌رود.

آثار موسیقی تا چه اندازه در شبکه‌های استانی استفاده می‌شوند؟

جنس و شکل موسیقی‌های تولیدی در استان‌ها منحصر به فرد و از حیث کیفی ممتاز است. تهیه موسیقی برای برنامه‌های صدا و سیما با توجه به نیاز هر شبکه، هر برنامه و متناسب با میل و نیاز مخاطبان در این حوزه انجام می‌شود.

تولید موسیقی به زبان‌های مختلف با کیفیت مطلوب و رعایت ضوابط پخش صدا و سیما در جایی دیگر ممکن و مقرون به صرفه نیست. با توجه به تنوع جمعیتی ایران عزیز و پراکندگی و گوناگونی زبان‌ها و آداب و رسوم اقوام که شامل 22 قومیت مجزا و شاخص است، به‌طور یقین وجود جریان تولیدی پایدار حرفه‌ای و به روز برای تولید نیازهای رسانه‌ای یک ضرورت است؛ بویژه در جهان امروز که رسانه‌ها با استفاده از موسیقی، بخش مهمی از برنامه‌های خود را تامین و اغلب با استفاده از این عنصر کارآمد و جذاب، پیام خود را به مخاطب القا و منتقل می‌کنند.

این آثار بر چه اساس و معیارهایی تولید می‌شود؟

برای هر استان، براساس ظرفیت فرهنگی قومیتی و اصالت ادبی و هنری و نیز توان تولیدی مرکز از لحاظ امکانات و نیروهای فعال و خلاق، سهمیه مشخصی با عنوان تعهد تولید در نظر گرفته شده است. این تعهد به صورت میانگین حدود 10 قطعه در سال برای هر یک از مراکز صدا‌و‌سیما در نظر می‌گیرد، اما با توجه به حجم برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی و برون‌مرزی استان‌ها، تعداد آثار تولیدی و تامینی در هرسال بیش از رقم عنوان شده است. درخصوص چگونگی تولید آثار، موضوعات، ساختار موسیقی‌ها و کاربرد آنها برنامه‌ریزی انجام می‌شود. علاوه بر تولید در حوزه پخش موسیقی نیز ساز‌و‌کار مدونی برای تامین منابع مناسب موسیقی، تهیه نیازهای هر برنامه و نظارت بر چگونگی پخش موسیقی در برنامه‌ها توسط کارشناسان موسیقی مراکز انجام می‌شود.

آثار تولید شده در مراکز استان‌ها تا چه اندازه در شبکه‌های سراسری صدا و سیما مورد استقبال قرار می‌گیرد؟

آثار تولیدی استان‌ها در شورای کارشناسی شعر و موسیقی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و سطح کیفی آثار بر‌اساس نمره و امتیازی که کارشناسان به اجزای مختلف هر اثر (از شعر و موضوع، ملودی و آهنگ، تنظیم و ساختار،خوانندگی و اجرا، میکس و مسترینگ اثر و جذابیت و نوآوری آن) اعطا می‌کنند، مشخص می‌شود. آثار با سطح کیفی عالی به شبکه‌های سراسری ارسال می‌شود و بویژه در رادیوهای سراسری استقبال خوبی از آثار متنوع استان‌ها صورت می‌گیرد و آثاری با سطح کیفی خوب،‌ صرفاً برای شبکه‌های استانی مجوز پخش می‌گیرند.

آیا از شبکه‌های سراسری تاکنون سفارش تولید کار به مراکز شده است؟

سفارش تولید اثر از سوی شبکه‌ها در مناسبت‌های ملی، انقلابی و مذهبی اعیاد، ماه‌های محرم و صفر و بویژه عید نوروز ارائه می‌شود. علاوه‌بر این که شبکه شما بیش از سایر شبکه‌ها به حوزه استان‌ها توجه دارد و معمولا هر شب در جدول پخش برنامه‌ای با محتوای شعر و موسیقی و سرود و نماآهنگ و حتی اجرای زنده خوانندگان محلی دارد.

تعامل مراکز با یکدیگر در زمینه موسیقی چگونه است؟

مراکزی که از نظر فرهنگی با هم قرابت و نزدیکی دارند، از هر حیث با هم در ارتباط هستند و تعامل و هم‌افزایی مثبتی در استفاده مشترک از هنرمندان و تولید آثار برای یک محدوده جغرافیایی قومیتی دارند. همچنین مراکزی که از نظر ضریب و شاخص توسعه در هر منطقه پیشرفت داشته‌اند و امکانات و تجهیزات و نیروی انسانی حرفه‌ای برای تولید موسیقی دارند، به استان‌های مجاور خود کمک می‌کنند و آنها را تحت پوشش می‌گیرند. معمولا نتیجه این تعاملات به ارتقای کیفی و جامعیت موضوعی آثار می‌انجامد.

موسیقی‌های تولید شده در مراکز استان‌ها از چه کیفیتی برخوردار است؟

موسیقی تولید شده دراستان‌ها را در سه دسته تقسیم می‌کنیم. حدود 40 درصد این آثار عالی و ممتاز هستند و حتی مشابهی در تهران یا کشورهای همسایه ندارند. حدود 50 درصد، از سطح کیفی خوب و متوسط برخوردارند که البته با توجه بیشتر و تخصص اعتبارات، امکانات و آموزش کاربردی می‌توان این ظرفیت‌ها را به اوج رساند. حدود 10درصد نیز کیفیت مطلوب ندارند و همراه نظرات کارشناسی به مراکز صدا و سیمای مربوطه ارسال می‌شوند.

برای رشد و تولید کارهای فاخر در مراکز چه برنامه‌ای دارید؟

نگاه برخی تصمیم‌گیران، کماکان نگاهی شهرستانی به هنرمندان استان‌هاست. در هر استان چهره‌های شاخص وجود دارند که در جشنواره‌های جهانی هرساله موجب افتخار فرهنگ ایرانی می‌شوند اما دریغ از توجه متناسب به این سرمایه‌های بی‌بدلیل. این نقیصه صرفا متوجه صدا و سیما نیست. اتفاقا در حال حاضر تنها سازمانی که برای هنر ارزشی و هنرمند متعهد سرمایه‌گذاری می‌کند و توجه دارد، صداو سیما است. لازم است سایر نهادها و سازمان‌ها نسبت به ایجاد بستر مناسب برای شکوفایی فرهنگ و هنر اسلامی و ایرانی در قالب موسیقی و آواز به صحنه بیایند. در صدا و سیما نیز نگاه کیفی به موسیقی و سرود باید بیشتر شود. تولید پنج قطعه اثر ماندگار در سال، بهتر از صد قطعه اثر خنثی یا مصرفی است. نگاه شمشادی به حوزه هنر و تعیین قسمت یکسان به همه آثار یقینا نمی‌تواند منجر به تولید محصولات ویژه شود؛ مگر با خلاقیت خاص یک هنرمند و گرنه اغلب آثار مصرفی می‌شود.

بهترین اثری که از تولیدات استان‌ها شنیده‌اید، چه بوده است؟

امسال در شب میلاد حضرت رضا(ع) اثری را در مشهد مقدس اجرا کردیم که در جشنواره بین‌المللی امام رضا(ع) رونمایی شد. توفیق داشتم نگارش شعر و ساخت ملودی آن را انجام دهم و به جرات می‌توانم بگویم، بیشترین تاثیر مثبت را در بهترین زمان و زیباترین مکان به من هدیه داد.

برای گروه‌های شعر و موسیقی مراکز برنامه‌های آموزشی هم دارید؟

علاوه‌بر دوره‌های مرکز آموزش سازمان، برگزاری همایش‌های تخصصی موسیقی که به صورت تقویمی انجام می‌شود نیز تاثیر مثبتی بر افزایش سطح آگاهی و شناخت عوامل تولید با شاخص‌های جدید و تکنیک‌ها و متدهای نوین دارد.

فرشید شکیبا

جام‌جم