مردم در صف اسکناس

به گزارش جام‌جم ، حدود یک ماه پیش ولی‌الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی از تأمین اسکناس شب عید سخن گفت و اعلام کرد: برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته به گونه‌ای است که اسکناس شب عید به موقع در دسترس همه قرار خواهد گرفت.

شعب بانک‌ها هم اسکناس ندارند

در روزهای اخیر در حالی که با افزایش تقاضا برای خریدهای نوروزی، نیاز مردم برای اسکناس نیز افزایش مضاعفی پیدا کرده، اکثر کسانی که برای تهیه اسکناس‌های دو، پنج و ده هزار تومانی به شعب بانک‌ها مراجعه می‌کنند، دست خالی بازمی‌گردند.

مسئولان شعب بانک‌ها به مردم می‌گویند اسکناسمان تمام شده و به اندازه کافی نداریم که کار مراجعان را راه بیندازیم. روز گذشته خبرنگار ما برای دریافت اسکناس 2000 تومانی و 5000 تومانی (نه اسکناس نو، بلکه اسکناس کهنه) به شعب بانک‌های دولتی مراجعه کرد، اما هیچ یک اسکناس نداشتند.

خبرنگار ما حتی به شعبه مرکزی بانک ملی در خیابان فردوسی که همواره در طول سال تامین‌کننده اسکناس موردنیاز مردم است، مراجعه کرد اما این شعبه نیز اسکناس‌های 2000 تومانی و 5000 تومانی نداشت.

هرچند در سال‌های اخیر بانکداری الکترونیک در کشور بشدت گسترش پیدا کرده و استفاده از کارت‌های بانکی برای خرید افزایش چشمگیری یافته است، اما همچنان استفاده از پول خرد و اسکناس برای خرید مایحتاج زندگی در میان مردم شایع است.

افزایش تقاضا برای اسکناس با رونق دستفروشی

در سال جاری به نظر می‌رسد تقاضای مردم برای اسکناس بیش از شب عید سال‌های قبل است. همین افزایش تقاضا نیز موجب شده تمهیداتی که بانک مرکزی برای تأمین اسکناس شب عید در سطح تقاضای سال‌های قبل دیده بود، کافی نباشد.

به گفته کارشناسان، افزایش تقاضا برای اسکناس در سال جاری، بی‌ارتباط با رکود اقتصادی عمیق و کاهش قدرت خرید مردم نیست.

از آنجا که مردم در سال جاری پول کافی برای تامین مایحتاج خود از فروشگاه‌ها ندارند، ناچارا به خرید از دستفروشان روی آورده‌اند که همین مساله موجب افزایش تقاضا برای اسکناس نقد به جای استفاده از کارت بانکی شده است البته در میان دستفروشان، عده اندکی به کارتخوان‌های بی‌سیم مجهز هستند، اما بیشتر آنها این تجهیزات را ندارند و خریداران به ناچار باید پول نقد همراه داشته باشند.

بر این اساس، بازار شب عید امسال از یک لحاظ با سال‌های قبل تفاوت عمده‌ای دارد و آن رونق گرفتن دستفروشی و افزایش تقاضای مردم برای خرید از آنهاست و این دلیلی جز کاهش قدرت خرید ندارد.

اسکناس نو کافی نیست

از سوی دیگر، همچون روال همه ساله، توزیع اسکناس‌های نو با مشکل تقاضای انبوه و عرضه اندک مواجه است.

توزیع اسکناس نو در حالی از ابتدای هفته در شعب منتخب نظام بانکی آغاز شده که برخلاف وعده رئیس‌کل بانک مرکزی، بانک‌ها از دستور این بانک برای ایجاد محدودیت در توزیع اسکناس نو خبر می‌دهند.

بانک‌های منتخب باید تا 27 اسفند نسبت به توزیع اسکناس نو به مردم اقدام کنند اما این خدمت‌رسانی در حالی ادامه دارد که قبلا رئیس‌کل بانک مرکزی اعلام کرده بود امسال هیچ محدودیتی برای توزیع اسکناس نو وجود ندارد.

ولی‌الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی درباره برنامه این بانک برای توزیع اسکناس نو گفته بود: عرضه اسکناس بهتر از سال گذشته است و اسکناس نو در شعب مختلف بانک‌ها در دسترس عموم مردم قرار می‌گیرد و تمام نیازهای آنان تأمین می‌شود.

رئیس‌کل بانک مرکزی درباره این‌که آیا تعداد بانک‌های عرضه‌کننده پول نو محدود است یا پول نو با کارت ملی و به تعداد محدود عرضه می‌شود، گفته بود: هیچ محدودیتی وجود نخواهد داشت و همه نیازهای مردم را در این خصوص برطرف می‌کنیم.

اما برخلاف وعده رئیس‌کل بانک مرکزی، گزارش‌های دریافتی از شعب مختلف توزیع اسکناس نو حکایت از آن دارد که امسال هم مانند سال‌های قبل بانک مرکزی بانک‌ها را مقید به اجرای ضوابطی در توزیع این اسکناس‌ها کرده است.

آن‌طور که مسئولان شعب منتخب توزیع اسکناس نو می‌گویند: امسال در بخشنامه ارسالی از سوی بانک مرکزی به بانک‌ها قید شده که هر متقاضی فقط می‌تواند دو باند اسکناس دریافت کند آن هم با شرط داشتن کارت ملی!طبق اعلام شعب منتخب توزیع اسکناس نو، اسکناس‌های هزار و 2000 و 5000 تومانی به متقاضیان دریافت اسکناس نو توزیع می‌شود، اما هر فرد فقط می‌تواند دو باند اسکناس دریافت کند.

مراجعه خبرنگار جام‌جم به شعب بانک‌های منتخب نیز نشان دادتوزیع اسکناس نو که هر روز صبح آغاز می‌شود، خیلی زود تمام می‌شود و باجه‌های مربوطه، هر روز قبل از ظهر به بهانه تمام شدن موجودی اسکناس نو تعطیل می‌شوند.

در برخی شعب فقط اسکناس‌های 5000 تومانی و 10 هزار تومانی عرضه می‌شود و کارمندان پشت باجه اعلام می‌کنند که پول زیر 5000 تومان نداریم. این در حالی است که قرار بود اسکناس‌های درخواست‌کنندگان آن هم در هر رقمی در اختیارشان قرار بگیرد که این موضوع را شاهد نیستیم.

اقدامات دقیقه نودی

در حالی که مردم با کمبود پول نقد روبه‌رو هستند و صف‌های طولانی روبه‌روی عابر بانک‌ها فقط برای دریافت 200 هزار تومان تشکیل می‌شود، عصر دیروز بانک مرکزی در اقدامی دیرهنگام سقف برداشت از دستگاه‌های خودپرداز را به ۵۰۰ هزار تومان افزایش داد.

داوود محمدبیگی، مدیر نظام‌های پرداخت بانک مرکزی در این باره گفت: با توجه به تراکم مراجعه‌کنندگان به بانک‌ها و بخصوص دستگاه‌های خودپرداز، بانک مرکزی مجوزی درخصوص افزایش سقف برداشت‌ها صادر کرده است.

وی تصریح کرد: مجوز سقف برداشت تا مبلغ 500 هزار تومان به همه بانک‌ها داده شده است و در صورتی که بانک‌ها مایل باشند این امکان را فراهم می‌کنند.

گفته‌های این مقام مسئول در بانک مرکزی ممکن است باز هم مردم را با مشکل مواجه کند. به این دلیل که ممکن است برخی بانک‌ها از عملیاتی شدن این اقدام خودداری کنند و بانک مرکزی در آن صورت باید فهرستی از شعب بانک‌ها ارائه دهد که چنین خدمتی را ارائه می‌کنند.