به گزارش گروه ورزشی جام جم آنلاین ، امیر قلعه نویی 52 سال پیش در چنین روزی به دنیا آمد. نام واقعی او اردشیر است و در سال 42 در تهران متولد شده و افتخارش این است که بچه نازی آباد است. مردی که تعداد قهرمانی هایش در لیگ برتر با محبوبیتش مطابقت ندارد، مردی که تعداد مخالفانش از موافقانش بیشتر است، مردی که نحوه صحبت کردنش به اندازه نحوه صحبت کردن علی پروین شناخته شده است و مردی که می گوید دستش نمک ندارد امروز تولد خود را به دور از هیاهوی فوتبال جشن می گیرد. نگاهی به زندگی این مربی از دیروز تا امروز می اندازیم:
همه باشگاه های امیرخان
فوتبال را از اواخر دهه ۵۰ با تیم جوانان راه آهن آغاز کرد. اردشیر لارودی و پرویز ابوطالب اولین کسانی بودند که او را برای تیمهای پایهای راه آهن انتخاب کردند و بعد ناصر ابراهیمی او را به تیم بزرگسالان راه آهن برد که توانست در سن ۱۷ سالگی ۳ گل در جام حذفی تهران در سال ۱۳۵۹ بزند.
چند سال بعد ابراهیمی از میان تمام بازیکنان نخبه راه آهن مثل فرشاد پیوس، مرتضی یکه، و بیژن طاهری، تنها قلعه نویی ۱۸ ساله را با خود به شاهین برد. شاهین ملی پوشان زیادی در آن روزها داشت که نادر فریادشیران، مهدی دینورزاده، نصرالله عبداللهی، محمد صادقی و حمید مجدتیموری از این جمع بودند.
امیر خان در اواسط لیگ سال ۶۶، پس از پیروزی ۲ بر صفر شاهین در برابر پرسپولیس که با دو گل کریم باوی روی پاسهای امیر قلعه نویی به ثمر رسید، شاهین را ترک کرد و به السد قطر رفت. برای مدت حدود یک سال در قطر بازی کرد[۷] و همراه با السد قهرمان لیگ و جام حذفی قطر شد. در فصل بعدی (۸۹–۱۹۸۸) السد قهرمان مسابقات جام باشگاههای آسیا شد.
قلعه نویی در زمستان ۱۳۶۷ به تهران بازگشت و به باشگاه استقلال تهران پیوست و تا پایان دوران بازی اش در این تیم ماند.
دوران حضور در تیم ملی
تا پایان دوره بازیگری اش ۲۰ بازی ملی را در کارنامه ثبت کرد که اتفاقاً ۱۹ بازی آن از سن ۲۹ سالگی به بعد رخ داد. وی اولین بار توسط ناصر ابراهیمی در سال ۱۳۶۴ به تیم ملی «ب» ایران دعوت شد. یک سال بعد از سوی پرویز دهداری به تیم ملی دعوت شد و اولین بازی ملی خود را در اردیبهشت ماه سال ۱۳۶۵ در مقابل چین انجام داد.
اما پس از آن تا ۲۹ سالگی (سال ۱۳۷۲) در ترکیب تیم ملی قرار نگرفت، هر چند در سال ۱۳۶۸ توسط علی پروین به اردوی تیم ملی دعوت شد. در طی این مدت چند تورنمنت مهم بینالمللی را به دلایل مختلف از دست داد.
قلعه نویی چندین بار در دوران بازیگری مصدوم شد و دو مرتبه مصدومیت جدی را تجربه کرد. بار اول در سال ۱۳۷۱ و بار دوم آن در سال ۱۳۷۵ دچار مصدومیت شدید و طولانی شد که نهایتاً به خداحافظی او از فوتبال انجامید. تبعات مصدومیت شدید زانو در دوران پس از بازی هم همراه وی بود و چندین بار ناچار به جراحی زانو شد.
آغاز راه مربی گری
قلعه نویی در طول دوران مربیگری اش کارنامه موفقی از خود به جا گذاشته است. او به عنوان سرمربی همراه با تیمهای مختلف توانسته ۷ عنوان قهرمانی در مسابقات رسمی (۵ لیگ برتر و ۲ جام حذفی ایران) به دست آورد، ضمن اینکه در هیج یک از تیمهای باشگاهی که در لیگ برتر هدایت کرده در میانهٔ فصل برکنار نشده یا استعفا نداده است. او رکورددار قهرمانی در لیگ برتر ایران است. کسی که در ابتدای راه می خواست علی پروینی دیگر در فوتبال ایران باشد حالا از او سبقت گرفته است.
امیر پیش از اینکه نخستین تجربه سرمربیگری اش را در تیم کشاورز تهران به دست آورد، یک سال دستیار ناصر حجازی در استقلال و چند ماه دستیار ابراهیم قاسمپور در تیم ملی امید بود و همراه تیم امید قهرمان بازیهای غرب آسیا در تهران شد.
کشاورز، برق تهران و استقلال اهواز تیم های دیگری بودند که قلعه نویی هدایت آنها را بر عهده داشت تا اینکه در سال 80 به استقلال پیوست.
وی در اولین حضور کوتاه مدت خود به عنوان سرمربی موقت در تیم استقلال این تیم را قهرمان جام حذفی ۸۱-۱۳۸۰ کرد.
نخستین آزمون سخت سرمربیگری برای او در استقلال در دیدار نیمه نهایی با سپاهان در اصفهان روی داد؛ جایی که استقلال بی روحیه در ابتدای نیمه دوم ده نفره شد و در پی اشتباهات دروازه بانش (هادی طباطبایی) تا دقیقه ۵۵، ۴–۰ از سپاهان عقب افتاد تا استقلال در آستانه یک نتیجه فاجعه آمیز قرار بگیرد. قلعه نویی با تعویض دروازه بان و تغییر روش بازی، توانست نتیجه را ۴–۲ کند و در شرایطی که با اخراج بختیاری زاده استقلال در ۱۰ دقیقه پایانی ۹ نفره شده بود، بازی رفت با همین نتیجه ۴–۲ به پایان رسید. چهار روز بعد در بازی برگشت در تهران استقلال ۳–۱ سپاهان را شکست داد و راهی فینال شد.نهایتاً استقلال با شکست دادن تیم فجر سپاسی در مجموع دو بازی رفت و برگشت فینال، قهرمان جام حذفی شد تا سهمیه حضور در نخستین دوره لیگ قهرمانان آسیا را بگیرد.
او تا سال 85 سرمربی آبی های تهران بود که در فصل آخر استقلال را قهرمان لیگ برتر کرد و در همان سال به عنوان سرمربی تیم ملی منصوب شد.
بعد از حذف تیم ملی در مرحله یک چهارم نهایی جام ملتهای آسیا و جدایی قلعه نویی از تیم ملی، در زمستان ۱۳۸۶ به تیم انتهای جدولی مس کرمان پیوست و یک نیم فصل موفق (نیم فصل دوم) را در این تیم سپری کرد. او در انتهای فصل ۸۷–۸۶، یعنی در بهار ۱۳۸۷ مجدداً به استقلال پیوست. استقلال که در این فصل با مربیگری ناصر حجازی و فیروز کریمی با رتبه ۱۳ ام لیگ برتر را به پایان برده بود، قهرمان جام حذفی ایران در این سال شد که امیر قلعه نویی در ۳ بازی نیمه نهایی و فینال (رفت و برگشت) این جام سرمربی استقلال بود.
در فصل بعد، یعنی لیگ برتر فوتبال ایران ۸۸-۸۷ استقلال در کورس قهرمانی رقابت تنگاتنگی با ذوب آهن اصفهان داشت. سراتجام در آخرین بازی با پیروزی استقلال در مشهد و شکست ذوب آهن در اهواز، تیم استقلال با تفاضل گل بهتر قهرمان لیگ برتر شد و به این شکل دومین قهرمانی استقلال و امیرقلعه نویی در لیگ برتر به دست آمد. در این فصل آرش برهانی آقای گل لیگ برتر فوتبال ایران ۸۸-۸۷ شد و استقلال عنوان بهترین خط حمله و دفاع و همچنین بیشترین برد و بهترین تفاضل گل را از آن خود کرد، اما در لیگ قهرمانان آسیا نتوانست از گروهش صعود کند.
پس از قهرمانی استقلال در لیگ برتر ۸۸–۸۷، اختلافات قلعه نویی با واعظ آشتیانی مدیرعامل استقلال، شدت گرفت که به جدایی قلعه نویی انجامید. قلعه نویی دلیل جدا شدنش از استقلال را دخالتهای واعظ و مشاورانش در حیطه کار سرمربی و مصاحبههای واعظ علیه وی پس از قهرمانی استقلال ذکر کرد.
قلعه نویی پس از ۳ فصل دوری از استقلال، سرانجام در بهار ۱۳۹۱ به استقلال بازگشت و یک فصل موفق را با استقلال پشت سر گذاشت. در این فصل استقلال به فاصله یک هفته به پایان لیگ قهرمانی خود را مسجل کرد تا پنجمین قهرمانی قلعه نویی در لیگ برتر، و چهارمین قهرمانی او در لیگ ظرف پنج سال رقم بخورد. ضمن اینکه در مسابقات لیگ قهرمانان آسیا هم استقلال به عنوان تیم اول گروهش به مرحله یک هشتم نهایی صعود کرد. اما در جام حذفی ایران استقلال در مرحله نیمه نهایی در ضربات پنالتی از سپاهان شکست خورد.
مس کرمان، سپاهان اصفهان و تراکتورسازی تبریز باشگاه های بعدی او بودند که در این میان با سپاهان باز هم قهرمانی در لیگ برتر را تجربه کرد.
قلعه نویی و حال و وضع این روزها
سرمربی اسبق آبی ها که حالا لقب ژنرال دارد در این سال ها با افراد بسیاری نظیر محمد مایلی کهن، عادل فردوسی پور، جواد نکونام و ... مشکل پیدا کرده است. هواداران این مربی که این روزها به دور از هیاهوی فوتبالی به سر می برد برای بازگشت او به تیم ملی لحظه شماری می کنند.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد