ازدواج مضطربکننده است و این اضطراب گاه چنان زیاد میشود که حتی پس از ازدواج وجود دارد و تبعاتش منجر به طلاق میشوند. طبق آمار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها، بیش از 20 درصد ازدواجها پس از 5 سال به طلاق ختم میشوند که یکی از مهمترین دلایل آن اتفاقاتی است که به سبب اضطرابهای قبل از ازدواج پیش میآید و موجب مشکلات و سوءتفاهمات متعدد میشود.
بیم و امید یا کمال و تظاهر
ازدواج با شور و شوق همراه است. دو نفر با هم آشنا میشوند و تصمیم به زندگی همیشگی با یکدیگر میگیرند. این تصمیم با امید فراوان همراه است. ازدواج مثل هر حرکت مهم و تصمیم تازه، برای تغییر با امید همراه است. کسی از سر ناامیدی تصمیم به ازدواج نمیگیرد. امید دو متضاد دارد؛ یکی ناامیدی است و دیگری بیم. حتما شنیدهاید که میگویند با بیم و امید، فلان تصمیم را گرفتم. بیم در حالتی ایجاد میشود که امکانی برای تبدیل آن امید به ناامیدی وجود دارد و این امکان ناخوشایند، منجر به بیم میشود. کسی که برای اولین بار میخواهد تصمیم خود را برای ازدواج به کسی دیگر اعلام کند، همواره بیم دارد تصمیمش با مخالفت روبهرو شود یا در روند ازدواج با کار یا رفتاری، طرف مقابل را برنجاند و او را مردد یا حتی منصرف کند.
این اضطراب باعث میشود فرد تمام تلاشش را به کار گیرد تا خوب جلوه کند و همه چیز را به حد کمال برساند. از سوی دیگر، گاه بیم در امید یا خوف در رجا منجر به دروغگویی و تظاهر میشود. مثلا فردی برای این که مورد ستایش و علاقه کسی که میخواهد با او ازدواج کند، قرار گیرد، جوری خود را جلوه میدهد که شخص مقابل، آن را بپسندد، حال آن که خود آن گونه نیست و تنها ظاهر خودش را، اعم از رفتار و پوشش و سخن گفتن، آن گونه تزئین میکند که دلخواه سلیقه طرف مقابل قرار گیرد و این منتهی به دروغگویی میشود. بدیهی است هر زمان این ظاهر در زندگی کنار برود، منتهی به اختلاف و سرد شدن علایق میشود. پس بیم و امید، همان اندازه که به کمال و خود تصحیحی منجر میشود، میتواند منتهی به دروغ و تظاهر شود و همان قدر که اولی یک رابطه را خوب و کامل جلوه میدهد، دومی به افول و ضعف در رابطه منجر میشود.
اضطراب از آینده نامعلوم
بخش مهمی از اضطراب زوجی که تصمیم به ازدواج گرفتهاند، مربوط به آینده است؛ مثل اضطراب از توانمندی مالی یا نگرانی از تربیت فرزندان موفق و صالح. این نگرانی، نگرانی پنهان و دور است؛ نگرانیهایی که برای رفع آنها باید در زندگی قرار گرفت و تلاش کرد و منتظر ماند. در این موارد، اضطراب قبل از ازدواج، یاریکننده نیست بلکه در تصمیم تزلزل و لغزش ایجاد میکند و به خودخوری و ناتوانی ذهنی در حل مسائل اصلی و جاری بر سر ازدواج منجر میشود. اضطراب از آینده فقط درباره ازدواج صادق نیست، بلکه اضطرابی مداوم در زندگی انسان است، اما اینجا درباره ازدواج به این دلیل برجسته و پیچیده میشود که هنگام ازدواج ما با تصمیمی برای همه عمر روبهرو هستیم؛ تصمیمی مهم که کل زندگی ما را در برمیگیرد. از سوی دیگر این تصمیم، در هر شرایطی مسئولیت دو طرف را زیاد میکند. مسئولیت به خودی خود یکی از اصلیترین دلایل اضطراب انسان است. اگر این مسئولیت دائمی و در ارتباط با انسانی دیگر باشد، طبیعی است اضطراب آن هم زیادتر خواهد بود. ازدواج ذاتا چنین تصمیمی است چراکه مسئولیتی سنگین برای زندگی خود و فردی دیگر است. پس بهترین راه، واگذاری آینده به آینده و فراهم کردن بهترین شرایط برای اکنون است.
دانیال علیرضایی
جامجم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد