فقط آزادسازی؟

همچنین شکی نیست که ممکن است با آزادسازی قیمت بلیت هواپیما، پاره‌ای مشکلات این صنعت حل و فصل شود.

با این حال، سکه روی دیگری هم دارد و آن این است که چه تضمینی وجود دارد که پس از آزادسازی قیمت بلیت، شرکت‌های هواپیمایی ملزم به بهبود شاخص‌های کیفی، ایمنی و ارتقای خدمات به مسافران شوند؟ آیا سازمان هواپیمایی کشوری بسته یا دستورالعملی را تدوین کرده است که براساس یک زمانبندی، مثلا مشخص باشد پس از گذشت 2 یا 3 سال از آزادسازی قیمت بلیت، مدیریت، هواپیماها، خدمات‌دهی به مسافران و تکریم آنها، ‌تاخیرهای پروازی و به‌خصوص سطح ایمنی و مقید بودن به مقررات و ضوابط آن در شرکت‌های هواپیمایی بهبود یافته است؟

اگر این بسته وجود داشته باشد و شرکت‌های هواپیمایی بدانند که آزادسازی قیمت فقط یک منبع افزایش درآمد برای آنها و بیشتر پول گرفتن از مردم نیست که هیچ، اما اگر این بسته وجود نداشته باشد ـ که تاکنون خبری درباره آن و محتوایش منتشر نشده است ـ ماجرای آزادسازی قیمت بلیت هواپیما مانند همه تجربه‌های ناکام قبلی، فقط باعث کیسه دوختن یک صنعت دیگر برای جیب مردم می‌شود.

شاهد مثال این قضاوت، اجرای فاز اول آزادسازی قیمت بلیت است که به شرکت‌های هواپیمایی اجازه می‌داد قیمت بلیت‌هایشان را در یک آستانه قیمتی بالا و پایین ببرند.

به‌دنبال این اتفاق، سایت‌های فروش چارتری بلیت هواپیما متولد شدند و قیمت بلیت به‌سرعت و به‌طور نجومی افزایش یافت اما همزمان نه‌تنها کیفیت خدمات بهتر نشد که تاخیرهای هشت و 10 ساعتی بیرون آمد و با مسافرانی که خواهان حداقل حقوق خود بودند، گاه، زشت‌ترین و بی‌ادبانه‌ترین برخوردها صورت گرفت.

همچنین شرکت‌های هواپیمایی حاضر نشدند به دستورالعمل ابلاغی وزیر راه و شهرسازی درباره رفتار با مسافران حین تاخیرها گردن نهند و به بهانه‌های مختلف آن را ناکام و بلااثر گذاشتند. آیا در آزادسازی کامل قیمت بلیت هم قرار است همین اتفاق بیفتد؟ مثلا اگر 2 سال بعد سوال کنیم که چرا هواپیماها نو نشده‌اند، باید عدم پرداخت تسهیلات از صندوق توسعه ملی بهانه شود.

لذا جا دارد از وزیر راه و شهرسازی بخواهیم اجرای آزادسازی قیمت بلیت هواپیما را با بسته‌ای الزام‌آور برای شرکت‌های هواپیمایی همراه کند و در قبال اضافه پرداخت مردم، از آنان تکلیف بخواهد. در غیر این صورت شاید این تلقی به وجود آید که این آزادسازی به دلیل پرداخت بدهی انباشته شده شرکت‌های هواپیمایی به وزارت نفت و شرکت فرودگاه‌های کشور به فوریت در دستورکار قرار گرفته است؛ پرداخت بدهی از جیب مردم... .

سید علی دوستی موسوی - دبیر گروه اقتصاد