گره منابع اقتصاد مقاومتی باز شدنی است

به گزارش سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت‌آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، رهبر انقلاب دیروز و در بخشی از بیانات خود در دیدار رئیس و نمایندگان مجلس، با اشاره به اهمیت تحقق اقتصاد مقاومتی، به گلایه دولت درباره کمبود منابع برای تقویت تولید اشاره کرده و راه‌حل‌هایی برای بازشدن گره کمبود منابع ارائه دادند.

ایشان فرمودند: دوستان دولت درخصوص تقویت تولید مکرر می‌گویند ما دچار کمبود منابع هستیم. بنده هم این موضوع را می‌دانم و تحریم‌ها نیز بر این کمبود منابع تأثیرگذار بوده است اما در چنین شرایطی آیا نباید دنبال راه علاج بود؟

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر این‌که راه علاج وجود دارد خاطرنشان کردند: کمبود منابع گرهِ بازنشدنی نیست و راه علاج آن اولویت‌بندی در تخصیص منابع داخلی و انضباط مالی است.ایشان گفتند: در چنین شرایطی، در جاهایی پول‌هایی خرج می‌شود که نباید بشود، لذا باید دولت، مجلس، قوه قضاییه و نیروهای مسلح، با مدیریت صحیح و رعایت انضباط مالی، منابع را به‌صورت مناسب و اولویت‌بندی شده تقسیم کنند.

رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به برخی دستگاه‌ها بخصوص در بخش‌هایی از نیروهای مسلح که بدون هیچ افزایش بودجه، توانایی‌ها و کارکرد خود را مضاعف کرده‌اند، افزودند: این نمونه‌ها نشان می‌دهد که می‌توان در شرایط کمبود منابع، مسائل و مشکلات را حل کرد.

مروری بر فرمایشات رهبری نشان می‌دهد که ایشان بارها و در فرصت‌های مختلف بر تحقق عملی اقتصاد مقاومتی و رفع موانع تحقق آن تاکید کرده‌اند و اکنون نیز خواستارتلاش بیشتر دولت برای رفع مانع کمبود منابع و تقویت تولید با تزریق منابع جدید هستندکه خمیرمایه و هویت اقتصاد مقاومتی محسوب می‌شود.

با این حال فرمایشات رهبری نشان می‌دهد که نیاز به تلاش عملی بیشتری در این خصوص از سوی دولت وجود دارد، بخصوص آن‌که رهبری از دولت می‌خواهند با همین منابع موجود و بهره‌وری بیشتر از آن منابع جدیدی ایجاد و آن را به بخش تولید تزریق کند؛ چیزی که کارشناسان کاملا آن را عملی می‌دانند.

مدیران باید درآمدمحور باشند

دکتر آلبرت بغزیان، استاد دانشگاه تهران در گفت‌وگو با جام‌جم خاطرنشان کرد: مدیریت غالب کشور مدیریت هزینه است، یعنی سال‌ها عادت کرده پول نفت را به وی بدهند و خرج کند و حالا ما از او می‌خواهیم درست و بهینه و اولویت‌بندی شده خرج کند. این در حالی است که ما به مدیران درآمد نیاز داریم که علاوه بر دریافت اعتبارات دولتی یا درآمد جدید تولید کنند و یا بهره‌وری اعتبارات را بالا ببرند.

وی افزود: این درست است که سیستم اقتصاد کشور درست کار نمی‌کند و همچنین به‌ خاطر تحریم منابع مالی اقتصاد کاهش یافته اما واقعیت این است که صرف همین منابع نیز تناسبی با کمبود منابع ندارد. یعنی مثلا شما تلاش خاصی برای صرفه‌جویی در اعتبارات جاری نمی‌بینید. مثلا حس نمی‌کنید دستگاه‌های دولتی در برنامه ساختمان‌سازی خود تجدیدنظر کرده باشند. همچنین هیچ برنامه اجرایی خاصی برای صرفه‌جویی ضمیمه قانون بودجه 94 نیست و همه اینها نشان می‌دهد می‌شود کارهایی کرد اما نکرده‌ایم.

وی تصریح کرد: البته این اظهارات نفی‌کننده تلاش‌های دولت نیست. دولت همین قدر که خود را موظف به دست نزدن به منابع بانک مرکزی می‌داند، حرکتی بزرگ است، با این حال مدیران میانی و پایینی دولت باید به این واقعیت برسند که اقتصاد مقاومتی یعنی بهره‌وری بیشتر از منابع کمیاب موجود. به قول معروف «با بال شکسته پرکشیدن هنر است...»

به‌کارگیری کامل پتانسیل‌های اقتصادی کشور

در همین حال عزت‌الله یوسفیان‌ملا، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در این خصوص به خبرنگار جام‌جم گفت: کشور ایران به ‌رغم تصور برخی افراد از پتانسیل و قابلیت بسیار عجیبی در حوزه اقتصاد برخوردار است.

وی افزود: منابع خفته‌ای در کشور وجود دارد که با بارور کردن آنها می‌توان شاهد رشد و شکوفایی کشور بود.وی به بحث اصل 44 قانون اساسی اشاره و اظهارکرد: اگر اصل 44 قانون اساسی و خصوصی‌سازی به طور کامل اجرا شود نیازی به حتی یک ریال پول نفت نخواهیم داشت. حتی بودجه سالانه کشور نیز می‌تواند ازمحل واگذاری دارایی‌های دولتی به بخش خصوصی تامین شود. خوشبختانه ما در میانه راه قرار داریم و نمی‌خواهیم که از صفر آغاز کنیم. اما می‌توانیم با گسترش آن به منابع بیشتری دست پیدا کنیم.

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس تصریح کرد: معادن کشور نیز هر کدامشان می‌تواند یک دهه ایران را از نظر مالی تامین کنند اما متاسفانه پتانسیل‌های لازم در این بخش هنوز شناسایی نشده است. ما اکنون شاهد این موضوع هستیم که خاک ایران به کشورهای دیگر قاچاق می‌شود و باید با این موضوع مقابله جدی صورت گیرد.

وی اضافه کرد: بخش بعدی نیز ایجاد زیرساخت‌های اقتصادی است. اکنون نقدینگی ارزی دردست مردم دو میلیارد دلار برآورد شده است که با برنامه‌ریزی‌های پویا و حساب شده می‌توان این نقدینگی را در بخش مولد به‌کار گرفت و مانند ریال به همان نسبت سود پرداخت کرد. برای این کار باید جاذبه‌‌های اقتصادی ایجاد کرد تا مردم از این کار منتفع شوند.

قوانین ضد تولید برداشته شود

همچنین ابراهیم نکو، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در این‌باره به خبرنگار جام‌جم گفت: یک سری قوانین در کشور وجود دارد که روند تولید را با مشکل مواجه می‌کند یا این‌که روند تولید را به در ازا می‌کشاند، این قوانین باید شناسایی و حذف شده تا روند اجرای اقتصاد مقاومتی تسهیل شود.

وی افزود: برخی قوانین به تولید ظالمانه نگاه می‌کند ودرک صحیحی از چگونگی روند تولید و تاثیر آن بر اقتصاد کشور ندارد. این قوانین باید کنار گذاشته شود تا تولید آسان شود البته درباره حمایت از تولید قبل از ابلاغ سیاست اقتصاد مقاومتی موضوعاتی مطرح شده بوداما با ابلاغ این سیاست راه‌های برون رفت از وابستگی‌ها و رفع مشکلات مشخص شد.

نکو اضافه کرد: یکی از مولفه‌های اقتصاد مقاومتی حمایت از تولید داخل است اما بحث اینجاست که برخی افراد همه روند کارها را به بیرون از کشور وابسته می‌کنند. در حالی که ریشه برخی مشکلات در داخل کشور است و نباید به مسائل بیرونی نسبت داده شود.

عضو کمیسیون اقتصادی تصریح کرد: تحریم‌ها در وضعیت اقتصادی کشور بی تاثیر نبودند اما یک سری از مشکلات نیز ربطی به تحریم ندارد و به عبارت بهتر راهکار آن در داخل کشور باید دنبال شود.

وی افزود: همچنین باید خود تولید کنندگان را درروند تصمیم گیری‌های اقتصادی بیشتر مشارکت داد تا راه‌های ابتکاری را برای حل مشکلات خودشان و از جمله رفع تنگناهای منابع در اختیار دولت قرار دهند.

مدیریت، حلقه مفقوده

کارشناسان اقتصادی می‌گویند منابع در هر اقتصادی از سه گروه خارج نیست: فناوری، سرمایه و نیروی انسانی کارآمد.

حال اگر این سه عنصر با ترکیبی مناسب و به‌درستی استفاده شود، پدیده ای به نام صرفه‌جویی در مقیاس اتفاق می‌افتد که باعث رشد و پیشرفت با حداقل هزینه و بیشترین بازدهی می‌شود.

آنان معتقدند آن آشپزی که باید سه عنصر تشکیل‌دهنده منابع را با هم مخلوط کند، مدیری است که هنر مدیریت داشته باشد اما موضوع اینجاست که مدیریت حلقه مفقوده‌ای است که درصورت رفع چالش آن، گره کمبود منابع برای رشد تولید و تحقق اقتصاد مقاومتی زودتر از آنچه تصور می‌شود حل خواهد شد.

دکتر جمشید پژویان، کارشناس اقتصادی در این باره به خبرنگار جام جم گفت: اقتصاد ایران هیچ کمبودی از نظر منابع ندارد. اما ماجرا اینجاست که ما هنر استفاده بهینه از این منابع را نداریم و نام این هنر، مدیریت است.

وی افزود: یک مدیر مانند یک سرمربی، بازیکنان کارآمد را انتخاب، آنها را در قالب یک استراتژی تعلیم و تمرین داده و سرانجام به آنها روحیه جنگندگی و مبارزه با چالش‌ها را می‌دهد که درون زمین بر حرف غلبه کنند. این است که مدیر همه چیز است.

وی اظهارکرد: در موضوع اقتصاد نیز همین قاعده حاکم است. مدیر باید بداند منابع در هر اقتصادی محدود است و هنر مدیریت حداکثر نتیجه با استفاده از حداقل منابع است.یعنی مدیر باید ابتکار عمل دائمی از خود نشان دهد و ضمناًبه اصل کار نیز معتقد باشد.

پژویان گفت: اما متاسفانه در اقتصاد ایران کمتر مدیریتی را شاهد هستیم که بتواند منابع کمیاب و گران‌قیمت را بدرستی در کنار هم قرار دهد. معمولا عملکردها طوری است که به صرفه‌جویی در منابع، اولویت‌بندی در تخصیص اعتبارات و طراحی ابتکار عمل‌هایی برای صرفه‌جویی و حذف هزینه‌های زائد کمتر توجه می‌شود.

وی تصریح کرد: البته شرایط اقتصاد بومی ایران و موانع موجود در آن را نادیده نمی‌گیریم. همچنین تلاش‌ های دولت در ماه‌های اخیر برای حرکت به سوی بهبود وضع و دوری از حرکت‌های غیر کارشناسی در اقتصاد مانند جبران کسری بودجه با چاپ پول، ستودنی است اما باید گفت هنوز حجم بودجه جاری دولت بسیار بالاست و هزینه‌های غیرضرور بسیاری در متن بودجه وجود دارد. همچنین روش بودجه‌نویسی ما خود یک منشأ بی‌انضباطی است و اعتبارات تخصیص یافته کمتر با بهره وری لازم هزینه می‌شود.

وی گفت: همچنین سیستم بانکی نه می‌تواند و نه می‌خواهد همراهی لازم را داشته باشد. در این شرایط ما باید بر نیروی انسانی کارآمد تکیه ویژه‌ای داشته باشیم و مدیرانی معتقد به اقتصاد مقاومتی راکه به تمام معنا مدیرانی خلاق باشند به عرصه بیاوریم.

گروه اقتصاد - روزنامه جام جم