خودروهای چینی معمولا تقلیدی شکل گرفته از پلت فرم و قطعات چند خودرو کشورهای پیشرفته است که به پایان تولید رسیده اند و از چندی پیش هم اندک اندک با فرصت جویی از بازار تحریمی و تشکیل شرکت های کوچک پای خود را در ایران باز کردند، ولی اکنون دامن خود را به یکی از کارخانه های باسابقه به صورت مونتاژ کاری کشانده یا کمی هم اجازه داده قطعه های ایرانی در آن استفاده شود که با جشن آن را اعلام و رونمایی کردند.
برلیانس آتو که سال 1992 با خط تولید مینی بوس آغاز به کار کرد و سال 2002 خودروهای سواری را هم به این فعالیت افزود به عنوان همکار مونتاژکار چند شرکت بزرگ خودروساز آلمانی، ژاپنی فعالیت خود را ادامه می دهد و خود نیز توانسته عنوان هشتمین خودروساز چین را کسب کند.
اکنون یکی از خودروسازان بزرگ کشور با 50 سال سابقه، دو خط تولید خود را در اختیار دو مدل مونتاژی این کارخانه تازه کار چینی قرار داده است، در حالیکه چینی ها به عنوان کپی کننده محصولات کشورهای پیشرفته نمی توانند شرکت های ایرانی را به خودروساز تبدیل کنند و اکنون مدار مونتاژ محصولات کشورهای پیشرفته در حال تنزل به مونتاژ نوع چینی آن هم از کارخانه های با سابقه 14 سال در کارخانه ای ایرانی با این سابقه است.
اکنون این پرسش مطرح است که خودروسازان بزرگ ایران با سابقه کم و بیش نیم قرنی و خودروسازان کم سابقه تر که با حمایت دلارهای نفتی خودروهای چند دهه گذشته را تولید و به بهای چند برابری می فروشند و هر فصل نیز پیگیر افزایش قیمت خودرو هستند چگونه حاضر شده اند، عامل یک شرکت چینی و شرکت های مشابه این کشور شوند که سابقه آنان فقط چند سال است؟.
از سوی دیگر دفاتر متعدد تحقیق و توسعه و طراحی خودرو در ایران با میلیاردها هزینه که تاکنون نتوانسته یک خودرو نیمه مستقل تولید کنند، چه کاربرد و کارکردی داشته است؟.
اکنون خودروسازان چینی کاسب تحریم ایران با استفاده از پول های ایران انباشته در کشورشان، در بازار گشاده ایران جولان می دهند و هر خودرو ممکن را به صورت مختلف از ساخته شده تا مونتاژ یا شبه تولید روانه بازار ایران می کنند.
خودروسازان پرانتظار و بد بازده ایران که گویا پایانی بر خواسته های ارزی و حمایت هر چه بیشتر دولت از آنان و همچنین جذب دسترنج مردم وجود ندارد، با فشارهای مختلف مانع ایجاد حضور سالم صنعت خودروسازی کشورهای پیشرفته با بازار ایران می شوند تا بتوانند با وجود کم کاری یا ناتوانی و همچنین نداشتن راهبرد بلند مدت، مانند همیشه مونتاژ کار باشند و به تازگی هم فقط چینی کار شوند.
صنعت خودروسازی ایران به مدد بازار انحصاری پس از انقلاب اسلامی و ایجاد واهمه بیکار شدن میلیون ها نفر شغل مستقیم و غیر مستقیم در این حوزه به جای اینکه به فکر ارتقا و خودکفایی این صنعت باشند روند کهنه آن را می دهند.
حمایت های بی حدو حصر مالی دولت از خودروسازان با وجود حدود چهار دهه ناکارآمدی همراه در اختیار گذاشتن 95 درصد بازار ایران به خودروهای تولید داخل که بسیاری از آن ها حتی دو دهه قبل از خیابان های اروپا جمع آوری شده است، اکنون به عنوان مدل سال در برابر قیمت های نجومی به مردم ناچار به خرید واگذار می شود تا قاتل سوخت و همچنین هوای پاک باشند.
این روند حمایتی ناسالم از صنعت خودروسازی سبب شده خودروسازان ایرانی با ایجاد فشار و لابی های گسترده به هر طریق ممکن مانع از دست دادن این بازار شوند و مشتریان نیز حق انتخاب نداشته باشند و به مدد تعرفه ها و عوارض گمرکی بر واردات در سایه امنیت باشند،خودروسازان در حالی از تضمین فروش مطلق، صف چند ماهه مشتریان و دلاری نفتی دولت خرسند هستند که بخش های دیگر مانند کشاورزی بویژه برنج، شکر، میوه، چای انباشت شده در انبارها، صنایع کوچک و متوسط و ...، گرفتار واردات سنگین در فصل عرضه به بازار هستند و امپراتوری دلالان نیز با فرصت طلبی دسترنج ها را به یغما می برد، ولی این بخش ها که بر خلاف خودروسازان رسانه، گروههای لابی و فشار ندارند، باید هر سال شاهد ادامه این وضعیت باشند در حالیکه خودروسازان حاضر به خروج سازنده از امنیت 40 ساله مونتاژکاری نیستند و حتی برای ادامه این روند و متنوع سازی محصولات خود عامل مونتاژ خودروهای چینی شده اند.
هادی مولوی نیا - ایرنا
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد