خلق زندگی از کوه‌سنگ

این کارگاه متفاوت که هم جنبه آموزشی دارد و هم هر هنرمند در فرآیند آن یک اثر هنری خلق می‌کند، نوعی بسترسازی برای دوباره جان گرفتن هنر مجسمه‌سازی است. در این دوره ده هنرمند جوان، به ترسیم موضوع همجواری با استفاده از سنگ پرداختند که انتخاب این موضوع آن هم با ماده سفت و سخت سنگ خودش یکی از جذابیت‌ها بود. کارگاه با مشارکت گالری آریا و کارخانه سباسنگ به صورت رایگان برای هنرمندان برگزار شد و شامل صد ساعت آموزشی بسیار فشرده بود. تجربه ارزشمند مجسمه‌سازی با سنگ که به جهت گرانی بیش از حد آن، معمولا دور از دسترس جوانان هنرمند قرار می‌گیرد شاید مهم‌ترین ره‌اورد این کارگاه سالانه است. اما شاید مهم‌ترین دستاورد کارگاه، کار گروهی و تجربه خلق اثر در یک کارگاه جمعی است که معمولا در فعالیت های هنری کشورمان کم داریم.

نکته جالب توجه این است که به ابتکار برگزارکنندگان این رویداد، قرار است از میان ده هنرمندی که موفق شدند از بین ١٥٠ متقاضی به این کارگاه راه‌یابند و اثرشان را به بهترین شکل خلق کنند، دو نفر برتر انتخاب شده و بورس مطالعاتی در ایتالیا یا ترکیه یا ارمنستان دریافت کنند. باید دید ظرف روزهای آینده از میان راحیل کریم‌لو، شیدا نوری، نسیم دهقان، مریم عماد، فرزانه عبدلی، الهام پویان، حمیده آتش‌پا، نازلی پورشیر محمد، مریم بیاتی و نیما جراح‌باشی کدام یک در این مهم موفق خواهند شد.

توسعه مجسمه‌سازی نیاز معماری کشور

آریا اقبال، مدیر گالری آریا و کسی که ایده نخستین شکل‌گیری این رویداد زیرساختی با حمایت بخش خصوصی را هماهنگ کرده، به جام‌جم گفت: حرکت به سمت بهبود و ایجاد فضایی تازه برای عرصه تجسمی یکی از آرزوهایی است که فکر می‌کنم هر فرد هنر دوستی در ایران آن را دارد. بر همین اساس و با حمایت بابک بهرامی، مدیرعامل کارخانه سبا سنگ اقدام به اجرای این کارگاه‌ها کردیم که خوشبختانه موفق به برگزاری سومین دوره آن در سال جاری شدیم. او در ادامه افزود: تمام امید و انگیزه ما از برگزاری دوره‌ها این است که فضایی تازه برای حمایت از هنر تجسمی و مجسمه‌سازی فراهم شود و بعدها شاهد حضور سایر بخش‌های خصوصی برای حمایت از هنرمندان شویم.

مدیر گالری آریا درباره موضوع این کارگاه اظهار کرد: همجواری موضوعی است که در این دوره به آن پرداختیم. بر همین مبنا نیز برای هر هنرمند دو پوپ (کوپه سنگ) در نظر گرفتیم که البته کار سختی است، اما با توجه به توان هنرمندان حاضر فکر می‌کنم آثاری درخشان خلق شود.

بهرامی نیز با اشاره به این‌که هنر برای او بخش مهمی است که بر اساس علاقه شخصی آن را دنبال می‌کند، گفت: هنر مجسمه‌سازی تنها مختص فضای شهری نیست و در معماری نیز نقشی پررنگ دارد به همین خاطر امیدوارم چنین حرکت‌هایی بتواند فراگیر شود و بالطبع آن بخش معماری شهری را نیز تحت‌الشعاع قرار دهد. او درباره روند برگزاری این دوره از کارگاه گفت: دومین دوره این کارگاه کار با چوب بود، اما در این دوره تمرکز روی سنگ قرار گرفت. متعاقب این امر و با توجه به قیمت بالای مواد اولیه برای چنین کاری، تصمیم گرفتیم هیچ گونه شهریه‌ای از افراد منتخب دریافت نکنیم تا هنرمندان بتوانند با خاطری آسوده‌تر به کار بپردازند.

بهرامی داشتن نگاهی منتقدانه نسبت به هنر را ضروری خواند و اظهار کرد: برگزاری چنین دوره‌هایی هرگز نمی‌تواند بی عیب و نقص باشد، اما ما تلاش می‌کنیم که بتوانیم میزان مشکلات و اشتباهات را به حداقل برسانیم تا فضایی امن‌تر برای هنرمندان به وجود آید.

دشواری گزینش آثار

علی جبارالحسین، هنرمند عراقی مقیم لندن، بنیانگذار سمپوزیوم دبی و سرپرست این دوره از کارگاه مجسمه‌سازی پیشرفته با سنگ نیز با ابراز شگفتی از ارائه چنین آثار خلاقانه‌ای گفت: آثار خلاقانه مرا شگفت‌زده کرد، به نحوی که از بین آثار بسختی توانستم 16 اثر و در مرحله بعد 14 اثر را برگزینم.

او حضور پررنگ بانوان در این کارگاه را شگفت‌آور خواند و ادامه داد: بسیاری از شرکت‌کنندگان این کارگاه جوان و با استعداد هستند و همین جوان بودن هنرمندان مرا متعجب کرد.

این هنرمند افزود: از بین 60 اثری که به دست من رسید من 16 اثر را انتخاب کردم البته بعد از من خواسته شد ده اثر را انتخاب کنم اما به دلیل کیفیت بالای آثار نتوانستم و 14 اثر را انتخاب کردم که نهایتا ده اثر از سوی گالری انتخاب شد.

او درباره معیار انتخاب آثار و نحوه گزینش آنها بیان کرد: معیار انتخاب کارها بر اساس تم کارگاه یعنی همجواری بوده، اما مساله فرم در اثر برای من مهم است به همین خاطر آن را در اولویت قرار دادم.

جبارالحسین درباره دلیل تمایز آثار این کارگاه مجسمه‌سازی بیان کرد: طراحی‌ها خیلی خوب بود بنابراین من سعی کردم مجموعه‌ای از فرم‌های مدور و برخی از آثار تند و تیز را در کنار یکدیگر انتخاب کنم. با توجه به این نکته فرم‌هایی را که بافت و ترکیب‌بندی مناسبی نداشت از ابتدا کنار گذاشتم زیرا فکر کردم اگر من به عنوان یک هنرمند حرفه‌ای نتوانم با آن کار کنم این هنرمندان جوان نیز نمی‌توانند. البته بسیار سعی کردم با تغییر جای قطعه‌ها به آنها کمک کنم، اما آنچه باقی ماند از نظر بافت و ترکیب‌بندی و کنتراست کارهای بسیار خوبی است.

این هنرمند تصریح کرد: امیدوارم با شور و علاقه‌ای که هنرمندان دارند و کمک من کارها به سطح سمپوزیوم تهران نزدیک شود که البته از نظر ایده و طراحی در این سطح هست، اما باید دید اجرای پایانی چگونه می‌شود.

ترسیم همجواری در قالبی شهری

راحیل کریم‌لو، هنرمند مجسمه‌ساز و از شرکت‌کنندگان سومین کارگاه مجسمه‌سازی که با اثری به نام «شهر من شهر تو» در این رویداد حاضر است، گفت: همجواری برای هر کس معنایی دارد، اما آنچه من دوست داشتم در کار نشان دهم بر مبنای همزیستی و همجواری زندگی شهری شکل گرفت.

این هنرمند ادامه داد: با توجه به این‌که دو قطعه‌سنگ به ما داده می‌شد دوست داشتم اجزای ریزتری را نیز در همجواری داشته باشم. بنابراین در شکلی شهری، خانه‌های بزرگ و کوچک، مدرن و قدیمی و غیره را در قالب یک بافت به تصویر کشیدم. زیرا این بافت‌ها در کل وجزء همجوار یکدیگر هستند.

کریم‌لو توضیح داد: کار من در این اثر 14 قطعه شده است که هم در اجزاء همجواری دارد و هم در کل دو قسمت مجزا دارد که در نتیجه همجوار هستند. این هنرمند با ابراز خرسندی از آغاز حرکت‌های مستقل هنری از سوی بخش خصوصی گفت: در زمینه برگزاری این کارگاه‌ها استانداردهایی وجود دارد که بخش دولتی و خصوصی باید به آن توجه کند. به نظر من در این کارگاه استانداردها رعایت شده است و ما ازآن راضی هستیم زیرا ضریب مشکلات کمتر بوده است.

این کارگاه پیشرفته مجسمه‌سازی، پنج کیلومتر بعد از فرودگاه امام خمینی(ره)، در شهرک صنعتی شمس‌آباد در حال برگزاری است.

سجاد روشنی / گروه فر هنگ و هنر