کار گروهی در عزاداری

در اینجا می‌خواهم به عزاداری هیأت‌های سینه‌زنی یزد اشاره کنم که مورد توجه مقام معظم رهبری هم قرار گرفت و به تبع آن بسیاری از مردم و گروه‌های مختلف نیز برایشان این موضوع جذاب شد.این هیأت‌ها به جای عریض‌تر کردن قطر طبل و درازتر کردن طول علم و کتل خود، هر سال به فکر اجرای مراسم نوحه‌خوانی و سینه‌زنی آهنگین‌تر، منسجم‌تر و پیچیده‌تر هستند. اگر ده یا 15 سال پیش شیوه سینه‌زنی این هیأت‌ها را می‌دیدی، تنها ویژگی‌اش سادگی و بی‌آلایشی آن بود؛ نوحه‌های آهنگین که با سینه زدن به شکل سه ضرب همراه می‌شد.

اما از همان سال‌ها هیأت‌های عزاداری یزد به پیشقراولی هیأت عزاداری فهادان یزد، به جای بدعت‌های عجیب و غریبی که گاهی در مراسم عزاداری شاهد آن هستیم، درصدد برآمدند تا با تغییر ریتم و آهنگ نوحه که با سینه‌زنی به شکل‌های متفاوت اجرا می‌شود، جلوه و زیبایی خاصی به شیوه سوگواری خود ببخشند. طلایه‌دار این جریان حسین سعادتمند، مداح و ذاکر اهل بیت بود که نوحه‌خوان اصلی هیأت عزاداری فهادان به‌شمار می‌آمد و چندی پیش دعوت حق را لبیک گفت و به دیار باقی شتافت.

در شیوه‌های سینه‌زنی این هیأت‌ها در کنار شیوه سنتی سه ضرب، شاهد سینه‌زنی به شکل تک ضرب همراه با خواندن بخشی از نوحه توسط همه عزاداران هستیم.

در بخشی دیگر پس از ده مرتبه سینه زدن به شکل تک‌ضرب با تغییر آهنگ نوحه، عزاداران به شکل سه ضرب سینه می‌زنند. در بخشی دیگر همه آنها پس از پایان هر مصرع نوحه ذکر «حسین» را سر می‌دهند.

شاید جالب‌ترین چیزی که می‌توان در این عزاداری دید انسجام ستودنی و یک کارگروهی تمام و کمال در بین عزاداران است که گاه به معجزه می‌ماند؛ زیرا ما ایرانی‌ها در کارگروهی چندان موفق نیستیم. این هیأت‌ها هر ساله در چند شب اول محرم روی دو تا سه نوحه اصلی تمرین می‌کنند و با هماهنگی کامل آنها را در روزهای تاسوعا و عاشورا به اجرا می‌گذارند.

می‌گویند شنیدن کی بود مانند دیدن؛ اگر احیانا موفق به دیدن این عزاداری‌ها از شبکه‌های مختلف تلویزیونی بویژه شبکه استانی یزد(تابان) شده‌اید، قطعا این انسجام و هماهنگی توجه شما را نیز جلب کرده است. در غیر این صورت، به شما پیشنهاد می‌کنیم که عزاداری هیأت‌های فهادان، باغ گندم، بعثت و... را که در سایت‌های مختلف قابل دسترسی است، تماشا کنید تا خود تصدیق کنید که مراسم عزاداری محرم را می‌توان بدون طبل و علم و کتل و زنجیر و قمه نیز برگزار کرد.

کمیل انتظاری ‌/‌ گروه فرهنگ و هنر