غزه پرخون است، اما هنوز نبضش می‌زند

او به صورت متناوب تقریبا 17 سال است که به غزه سفر می‌کند. گیلبرت گزارشی را از وضع بهداشتی غزه تهیه و برای سازمان ملل متحد فرستاده است. با شروع جنگ غزه او نامه‌ای تکان‌دهنده نوشت و از باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا پرسید: آیا قلب داری؟ می‌توانی یک شب با ما در بیمارستان شفا باشی. این نامه بازتاب رسانه‌ای گسترده‌ای داشت.

دکتر مادس گیلبرت (شصت و هفت ساله) استاد هوش‌بری دانشگاه‌های نروژ سابقه‌ای چهل ساله در طبابت دارد و در جنگ پیشین غزه نیز در بیمارستان شفا بود. او در این مصاحبه می‌گوید، چگونه از اراده و ایمان فلسطینی‌ها قوت قلب می‌گیرد و هرگز حاضر به پشت کردن به آنها نیست. وی همچنین از جهانیان می‌خواهد مردم غزه را تنها نگذارند و با همبستگی خود از هر طریقی که می‌توانند به یاری آنها بشتابند. متن گفت‌وگوی پایگاه اینترنتی قنطره را با او می‌خوانید.

دکتر گیلبرت اوضاع غزه را چگونه برای ما توصیف می‌کنید؟

حملات وحشیانه اسرائیل تمام مناطق غزه را که تراکم جمعیتی بالایی دارد بشدت هدف قرار می‌دهد و به نظر می‌رسد این حملات را پایانی نیست. امروز بیمارستان‌ها را هدف قرار دادند. آنها به کشتار شهروندان عادی ادامه می‌دهند. در غزه تحرکات مردم بسیار محدود است. آنها جرات خارج شدن از خانه‌هایشان را ندارند زیرا می‌ترسند در خیابان موشکی از هواپیماهای در حال جولان به سویشان پرتاب شود. این هواپیماها که ازجمله آنها هواپیماهای اف 16 است، همیشه در پروازند و زوزه‌شان فضا را پر می‌کند. حتی ما شاهد حملات دریایی پرحجم از سوی کشتی‌های جنگی اسرائیل بودیم که در سواحل مستقر هستند و مناطق مسکونی غزه را هدف قرار می‌دادند. این حملات تقریبا به غرش پیوسته رعد می‌مانست.

اوضاع در بیمارستان شفایی که شما در آن مشغول به کار هستید، چطور است؟

طی دوره آرامش معمول، آمبولانس‌ها تعداد زیادی از مجروحان و کشته‌ها را می‌آورند. تقریبا یکسره می‌آیند. طی 20 روز اول جنگ بیش از 1040 نفر کشته شدند که بیش از 200 نفرشان کودکان فلسطینی بودند. کما این‌که هزاران نفر مجروح شدند که بیشترشان کودک بودند یعنی حدود هزار و چند صد نفرشان. اینها آمارهای بیمارستان شفاست. البته همه مجروحان را به بیمارستان شفا نمی‌آورند بلکه برخی از آنها را به جاهای دیگر می‌برند، اما فشار روی بیمارستان شفا بیش از همه است چون به برخی از بیمارستان‌های دیگر آسیب رسیده است. مثل بیمارستان شهدای الاقصی که در معرض بمباران قرار گرفت.

اسرائیلی‌ها نیروگاه مرکزی تولید برق غزه را بمباران کردند و آسمان اینجا تاریک است. البته قبل از آن هم میزان تولید برق فراتر از 40 درصد نمی‌رسید، اما الان اوضاع از این هم بدتر شده است. بیمارستان شفا برای خودش مولد‌های برق دارد که به‌صورت مکرر قطع می‌شود و آن‌وقت همه چیز تعطیل می‌شود. اینترنت قطع و چراغ‌های اتاق عمل خاموش می‌شود، همه چیز متوقف شده تا دوباره برق بیاید. صدای بمباران، انفجارها، غرش هواپیماها و شلیک موشک‌ها را حتی در نزدیکی بیمارستان می‌شنویم. هر از چند گاه صدای موشک‌ها را می‌شنویم که به جایی اصابت می‌کند. به هر حال جنگ است و ما در میان این جنگ هستیم.

همچنین بیمارستان مملو از پناهجویان محلی است که نیروهای اسرائیلی منازلشان را ویران کرده‌اند. این تصویر هر روز با روز دیگر تفاوت می‌کند و صحنه‌های ناامیدکننده‌ای را پیش چشم می‌آورد. بخش اورژانس شاید در جهان بیشتر دیده شده باشد؛ چون خودروهای اورژانس با چراغ‌های قرمز بیماران جدید را می‌آورند و دور و برشان را دوربین‌های فیلمبرداری احاطه کرده است. مکان توقف خودروها در مقابل بیمارستان، پر از بستگان بیماران و آسیب‌دیدگان است که بعد از اصابت محله و منطقه‌شان هیچ جای امن دیگری پیدا نکرده‌اند. این سروصداها با صداهای جنگ درهم می‌آمیزد.

تاثیر اینها بر کمک‌رسانی چقدر است؟

این بیمارستان مانند دیگر اماکن غزه، از هفت سال پیش تاکنون تحت محاصره است. خطوط امداد ضعیف است، کما این که اوضاع اقتصادی در غزه به طور کلی فروپاشیده است. تونل‌های مصر به مثابه منبعی برای زندگی طبیعی در غزه بود که از زمان شروع محاصره کارشان را آغاز کرده بودند، اما تقریبا یکهزار تا از این تونل‌ها مسدود شد. از این تونل‌ها بود که سوخت و پرندگان اهلی و الاغ و حتی خودرو یا همه مایحتاج غزه تامین می‌شد. هنگام بسته شدن این تونل‌ها از سوی مصر قیمت سوخت در غزه ناگهان چهار برابر شد؛ یعنی قیمت‌ها به میزان 400 درصد گران شد.

شما چه آسیب‌هایی را درمان می‌کنید؟

هر آسیبی که باشد. باید خیلی تلاش کرد تا زندگی یک مجروح حفظ شود. طبعا بیمارانی هستند که آسیب‌های سطحی دیده‌اند. اینها را بیمارستان نمی‌پذیرد. حالت‌هایی که پذیرش می‌شوند خیلی پیچیده‌تر است، زیرا سلاح‌هایی را که اسرائیل استفاده می‌کند ـ و این تا چه حد مسخره است! ـ از جدیدترین و مدرن‌ترین تسلیحات بوده و ارتش و دانشگاه‌های اسرائیل و آمریکا آنها را توسعه داده‌اند.

حتی موشک‌های کوچکی که آسیب‌های ویران‌کننده‌ای به بار می‌آورد، می‌تواند دست و پای افراد را قطع کند. برخی مجروحان در اثر فروریختن ساختمان‌ها بوده و برای مثال بافت‌هایشان پاره شده یا جمجمه‌شان شکسته است.

گلوله‌های توپخانه‌ای که تانک‌ها شلیک می‌کنند خیلی وحشتناک است؛ زیرا ترکش‌های این گلوله تا صدها متر دورتر پرتاب می‌شود و مجروحان زیادی را به همراه دارد. طبعا اینها می‌تواند گردن کسی را قطع کرده یا مغز و سینه کسی را بشکافد و باعث خونریزی شود. همین امروز ظهر تلاش کردیم کسی را نجات دهیم که صدها ترکش در بدنش فرورفته بود و بشدت خونریزی می‌کرد. حتی نتوانستیم او را به اتاق عمل برسانیم و مجبور شدیم در همان بخش اورژانس عمل کنیم.

یک بار جوانی را آورده بودند که ترکش فک او را به‌طور کامل شکسته بود. بخشی از این ترکش‌ها به قسمت پشت گردنش رسیده بود و باید یک تیم جراحی کامل از استخوان و زیبایی گرفته تا اعصاب تشکیل می‌شد تا او را عمل کند. ما فقط شش اتاق عمل داریم و این برای پذیرش این همه مجروح که هرروزه آورده می‌شوند خیلی کم است.

چطور گروه جراحی با این اوضاع کنار می‌آید؟

در میان این حوادث باید گفت فلسطینی‌ها خیلی مقاوم هستند و با مهربانی و ادب رفتار می‌کنند. آنها فرهنگ خودشان را حفظ می‌کنند و با تمام انرژی در بیمارستان کمک می‌کنند تا مجروحان درمان شوند. تقرییا بیشتر کارکنان بیمارستان مزد مادی نمی‌گیرند. چهار ماه است که کسی به آنها حقوق نداده است. هشت ماه پیش از آن هم تنها نصف حقوقشان را می‌گرفتند. با وجود همه اینها کادر بیمارستان اعم از دکتر یا پرستاران سر کارشان حاضر می‌شوند و گاه تا بیش از 16 ساعت کار می‌کنند. آنها در بیمارستان می‌خوابند. خانه‌های بسیاری از آنها در معرض بمباران قرار گرفته است و حتی برخی از اعضای خانواده‌شان کشته یا مجروح شده‌اند.

شب فاجعه الشجاعیه، به سه نفر از پزشکانی که در بیمارستان شفا کار می‌کردند از سوی خانواده‌هایشان تلفن شد. به آنها خبر دادند که خانه‌هایشان بمباران شده است. با این حال آنها کارشان را رها نکردند. این جنگ هیچ‌کس را در امان نمی‌گذارد و همه را فرا می‌گیرد.

آیا اعتقاد دارید خود بیمارستان شفا در شرایط کنونی امنیت دارد؟

این سوال را باید شما از اسرائیل بپرسید. از شورای جنگ اسرائیل بپرسید. چون ما که نمی‌دانیم. آنها هنوز به ما نگفته‌اند که چه زمانی بیمارستان را خواهند زد. قبل از این که هدف قرار دهند خبر نمی‌کنند. آنها قاتلانی بی‌رحم هستند. این واقعیت‌شان است. آنچه را اسرائیل انجام می‌دهد تروریسم دولتی و برنامه‌ریزی شده است. اگر به‌دنبال معنای تروریسم باشیم معنایش همان انتشار رعب و وحشت است. ایجاد رعب و وحشت بین مردم با استفاده از تهدیدهای روانی و اسلحه و این دقیقا همان کاری است که اسرائیل انجام می‌دهد. این تروریسم یک دولت در سطحی گسترده است که به صورتی منظم و از پیش برنامه‌ریزی شده صورت می‌گیرد.

هیچ عذر و بهانه‌ای قابل قبول نیست؛ زیرا راه‌حل‌های سیاسی وجود داشت. می‌شد بدون این کشتار نشست و سر میز مذاکره کرد. با این همه سلاح، مهمات، نیروهای هوایی، زمینی و دریایی در اطراف ما باید در بیمارستان احساس امنیت داشته باشیم؟ وقتی اجساد متلاشی شده و استخوان‌های شکسته کودکان را می‌بینید چه احساسی به شما دست می‌دهد؟ در غزه هیچ جای امنی وجود ندارد. هیچ کس در غزه در امنیت نیست. ما زیر فشارهای زیادی هستیم.

چه چیزی موجب می‌شود شما در این شرایط سخت به کار خودتان ادامه دهید؟

دلیل اصلی‌اش الهام بزرگی است که از فلسطینی‌ها می‌گیرم. حتی در این بیمارستان از بیماران و نزدیکانشان الهام می‌گیرم. هر شخصی را که اینجا ملاقات می‌کنم سرش را بالا می‌گیرد و به این ایمان دارد که راهش درست بوده و عادلانه است. او حق دارد در سرزمینش بماند و حق دارد که با او مثل انسان برخورد کنند نه مثل حیوان. سربلندی و غرور آنها در این شرایط سخت است که مرا تکان می‌دهد. من در این مورد با آنها موافق هستم. بیمارانی را که به اینجا می‌آورند، شهروندان عادی هستند، ولی آنها هم این حقیقت را درک می‌کنند. اگر تو به آنها پشت کنی تو هم بخشی از مشکل خواهی بود. بخشی از این جهالت و وحشیگری.

غزه این روزها مرکز کره خاکی است و پوشیده از خون. با این حال هنوز نبضش می‌زند و به ما می‌فهماند که مردم را نمی‌توان شکست داد. من از فلسطینی‌ها حمایت می‌کنم. آنها حق دارند در برابر اشغالگران و محاصره اقتصادی مقاومت کنند و اینهاست که به من نیرو می‌دهد تا به کارم ادامه دهم.

چه چیزی همین الان و به شکل فوری از دنیا می‌خواهید؟

این که با ما اعلام همبستگی کنند. نیاز به آن داریم که مردم چشمشان را نبندند و به غزه پشت نکنند. دو روز پیش اینجا یک خانواده آلمانی کشته شد. می‌خواهم بدانم نظر خانم مرکل درباره اینها چیست؟ همبستگی به نظر من یعنی این که یکی از بزرگ‌ترین نیروهای سیاسی در جهان کنونی چشم خود را روی این حوادث نبندد. ما باید در این جهان احساس مسئولیت کنیم. نمی‌توان به‌سادگی به اینها پشت کرد. مهم این است که فلسطینی‌ها احساس کنند تنها رها نشده‌اند و کسی آنها را فراموش نکرده است.

قنطره / مترجم: علیرضا ثمودی