یک تساوی به سبک کرش

برای چنین تیمی با این کیفیت اساسا رویاپردازی معنایی ندارد. این‌که فکر کنیم باید حمله کنیم و از دقیقه یک بکوبیم و دروازه حریف را به توپ ببندیم. این یک هاراگیری عبث و خطرناک است که در نهایت می‌تواند به ثبت فاجعه‌ای از جنس عربستان 2002 منجر شود؛ اما وقتی مرد بزرگ و منطق‌گرایی چون کارلوس کرش روی نیمکت شما نشسته، فاجعه هرگز معنایی ندارد؛ چراکه مربی سرد و گرم چشیده و بزرگ ما برخلاف همه بازیکنان ما هم جام جهانی دیده، هم در اولین سطح فوتبال اروپا و بزرگ‌ترین باشگاه‌ها مربیگری کرده و هم اصولا با انتحار و رویاپردازی میانه‌ای ندارد.

فوتبال در بالاترین سطح به او یاد داده باید محاسبه‌گر بود، منطق داشت و براساس داشته‌ها و توانایی‌ها بازی کرد؛ آنچه بزرگ‌ترین اسلحه و نقطه قوت ما در این جام محسوب می‌شود. نقط قوتی که در جام جهانی‌های قبلی از آن بی‌بهره بودیم و نتیجه همان شد که با وجود داشتن تیمی بهتر، باکیفیت‌تر و پرستاره‌تر در نهایت به هیچ کجا نرسیدیم.

کارلوس کر‌ش اما برخلاف بقیه و ادوار پیشین دقیقا می‌دانست کجا ایستاده، چه می‌کند و چه می‌خواهد. تاکتیک او برای این بازی از مدت‌ها قبل مشخص شده بود. او گفته بود جام جهانی برای ایران بازی با نیجریه خواهد بود و تنها راز موفقیت در این بازی گل نخوردن است و بنابراین تیمش را با یک آرایش متمرکز به زمین فرستاد و تمام حفره‌ها و منافذ تیمی را بست.

او با قرار دادن احسان حاج صفی در هافبک چپ و خسرو حیدری در هافبک راست عملا کانال‌های کناری را با دو هافبک ـ مدافع بست تا با استفاده از برتری عددی به حمله‌وران حریف فضایی برای نفوذ ندهد.

در مرکز زمین نیز مثلث نکونام، آندو و دژاگه با نزدیک شدن به خط دفاعی ایران عملا یک دفاع متراکم و بسته را تشکیل می‌دادند تا هیچ فضایی در اختیار حمله‌وران نیجریه قرار نگیرد. این تاکتیک کاملا موثر و کارآمد سبب شد ایران در طول 90 دقیقه تقریبا هیچ موقعیت گلی به حریف ندهد و با برتری عددی در دفاع، مهاجمان حریف را از کار بیندازد.

ایده تدافعی سرمربی پرتغالی بود که باعث می‌شد تیم ملی در بسیاری از دقایق بازی به جای بهره بردن از مالکیت توپ، به استفاده از فضاهای موجود بپردازد. این نکته مشخص بود که کرش به هیچ وجه نمی‌خواهد گلی دریافت کند و همین مساله میل ایران به گلزنی را نیز کم کرده بود، چراکه اولویت در برنامه‌های کرش مثل همیشه بر گل نخوردن بود. نکته قابل توجه دفاع منطقی و منسجم ایران بود که در هیچ یک از دقایق بازی از قالب خود خارج نشد. حتی زمانی که حس می‌شد می‌توان مقابل نیجریه به برتری رسید، کسی احساسی فوتبال نکرد.

در مقابل، در فاز تهاجمی کرش چشم به ضدحمله و استفاده از سرعت و خلاقیت رضا قوچان‌نژاد داشت و در کنار آن روی استفاده از ضربات ایستگاهی حساب ویژه‌ای باز کرده بود. در این بخش نیز برنامه سرمربی ایران بسیار کارآمد و موثر بود، به گونه‌ای که «گوچی» تا دقیقه 90 یک کابوس دائمی برای مدافع حریف بود که بارها و بارها از آنها توپ دزدید و موقعیت خلق کرد و اجازه نداد در برنامه‌های تهاجمی نیجریه شرکت کنند. استفاده از ضربات شروع مجدد و ایستگاهی به‌عنوان یکی از شگردهای قدیمی ایران به چند موقعیت جدی روی دروازه نیجریه منجر شد که اگر اندکی خوش‌شانس بودیم و در زدن ضربات آخر دقت داشتیم حتی می‌توانستیم به گل برسیم.

با وجود این، کرش با این تاکتیک و این برنامه دقیق توانست بازی را مدیریت کرده و نیجریه را کنترل کند و به گونه‌ای بازی را پیش ببرد که دلخواه اوست. تساوی برابر عقاب‌ها برای ایران ارزشی معادل یک برد داشت. کسب یک امتیاز از نیجریه آن هم در بازی نخست ارزشی فراتر از یک امتیاز داشت و امیدهای ما را برای صعود از این گروه زنده کرد؛ اتفاقی که آن را باید به پای کارلوس کرش و انگاره‌های کارآمدش نوشت.

وقتی به آمار نگاه می‌کنیم، ایران در 63 درصد بازی‌هایش در مرحله مقدماتی دروازه خود را بسته نگه داشته و توانسته سومین خط دفاعی خوب را بین 32 تیم داشته باشد و در اولین بازی جام ‌جهانی هم گل نخورد، در حالی که خیلی از تیم‌ها در بسته نگه‌داشتن دروازه‌ خود ناموفق و پراشتباه بودند؛ بویژه تیم‌هایی در سطح ایران. پس هرچند تیم کرش جذاب نیست و به فوتبال نچسب متهم شود، شاید فوتبالی که او ارائه می‌دهد با روحیه احساسی و منطق‌گریز ما میانه‌ای نداشته باشد، اما او منطق را بر احساس ترجیح می‌دهد و تعاریفش از موفقیت با رویاپردازی‌های ما تفاوت کیلومتری دارد. شاید او با این نظم و این ساختار دفاعی خوبش بتواند تاریخ‌ساز شود.