به عبارت سادهتر بدون ورزش بسیاری از چهرههای ممتاز ورزش ایران شاید حتی یک زندگی متوسط هم نداشتند. ورزشکاران عمر حرفهای کوتاهی دارند و بههمین دلیل باید هر چه سریعتر فکری اساسی به حال خود کنند تا پس از پایان دوران حرفهای و قهرمانیشان راه دیگری به غیر از ورزش برای کسب درآمد داشته باشند. بسیاری از ورزشکاران که فکر روزهای پس از بازنشستگی خود را میکردند از مدتها قبل برنامهریزی کرده و اکنون زندگی راحتی را برای خود دست و پا کردهاند، اما برخی دیگر به مهیا کردن «یک زندگی راحت» قانع نشدند تا اکنون ثروت قابل ملاحظهای داشته باشند. شاید برای بسیاری از ورزشدوستان و مردم این موضوع جالب باشد که چهرههای شاخص و ممتاز ورزش و بخصوص فوتبال ایران چه میزان ثروت دارند و شغل دیگر آنها به غیر از ورزش چیست. در این نوشتار ضمن بررسی میزان ثروت برخی از چهرههای شاخص ورزش ایران به شغل دوم آنها و راهی که ثروتمندترشان کرده است، نگاهی میاندازیم. این مایهدارهای ورزش ایران در سال 92 با فعالیتهای مختلف تجاری به اندوختهها و ثروت مالی خود باز هم اضافه کردند:
دایی، ثروتمندترین ورزشکار ایرانی
سالهاست گفته میشود که آقای گل جهان مهمترین بیزنس من ورزش ایران است. درباره اینکه او مغز اقتصادی توانمندی دارد بارها صحبت شده است و اینکه چقدر راههای تجارت و درآمدزایی را میشناسد. به هر حال هر چه هست به نظر میآید ثروت قابل ملاحظه کاپیتان سابق تیم ملی فوتبال ایران به هیچعنوان قابل مقایسه با گذشته نیست. دایی با درآمدی که از راه فوتبال و بخصوص بازی کردن در تیمهای بوندسلیگایی بایرنمونیخ، هرتابرلین و آرمینیا بیلهفلد بهدست آورد، به بهترین شکل ممکن تجارت کرد تا ثروت خود را چند برابر کند. او که حضوری فعال در برخی از بازارهای تجاری ایران دارد به یک فعالیت خاص در تجارت قانع نیست و در زمینههای مختلفی فعالیت اقتصادی میکند.
دایی یکی از برندهای پوشاک و تجهیزات ورزشی ایران را که اتفاقا به نام خودش است در اختیار دارد. تعدادی از تیمهای لیگ برتری با پیراهن تولیدی شرکت برادران دایی به میدان میروند. گسترش فعالیتهای او در این زمینه باعث شد که پای برند پوشاک و البسه ورزشی دایی به برخی از کشورهای دیگر هم باز شود که البته اطلاعات دقیقی در این زمینه در دسترس نیست.
سرمربی کنونی پرسپولیس مدتی سهامدار یک کارخانه نوشابهسازی در زادگاهش یعنی اردبیل هم بود، ضمن اینکه در کار واردات تجهیزات ورزشی مدتهاست فعالیت میکند و حتی قصد افتتاح و راهاندازی یک کارخانه تولید تجهیزات ورزشی را هم دارد.
او اکنون چند باب فروشگاه لوازم، تجهیزات و البسه ورزشی در تهران دارد که بخش عمده آن در منیریه واقع شده است، اما ردپای فروشگاههای مختلف علی دایی را در یوسفآباد، میدان محسنی و میلاد نور هم میتوانید ببینید.
دایی علاوه بر فعالیت پررنگ در زمینه البسه و تجهیزات ورزشی، چند رستوران و فستفود دارد که یک شعبه آن را در اردبیل افتتاح کرده است.
سرمربی اسبق تیم ملی فوتبال ایران یک شرکت بیمه را نیز در مالکیت خود دارد که نام دخترش نورا را روی آن گذاشته است.
به تمام فعالیتهایی که علی دایی در زمینه تجاری دارد شهرکسازی را هم اضافه کنید. فعالیتهای علی دایی در این زمینه مدتی آنقدر زیاد شده بود که حتی گفته میشد وی در دبی هم به این کار مشغول است؛ موضوعی که وی آن را تکذیب نکرد. حتی صحبتهایی از شهرکسازی او در مادرید اسپانیا به گوش میرسید که بعدا تکذیب شد. البته شهرکسازی او در چالوس خبری کاملا تائید شده است. واردات پوشاک زنانه و مردانه با نام یک برند معتبر جهانی، بخش دیگری از کارهای تجاری علی دایی است. وی فروشگاهی در شمال تهران دارد که واردات پوشاکی خود را در آنجا به فروش میرساند.
او مدتی بخشی از سهام یک کارخانه موتورسازی را هم در مالکیت خود داشت، اما اکنون فعالیتهای این بیزنسمن مشهور فوتبال ایران بقدری وسیع شده که دیگر بهطور دقیق نمیتوان گفت او تا چه اندازه ثروت دارد و فعالیتهای اقتصادی او دقیقا چه هستند.
علی دایی هماکنون عضو اتاق بازرگانی تهران است و چندی پیش خودش عنوان کرد که ملک و املاکی در برلین، دبی و لاسوگاس آمریکا دارد. چندی پیش در گزارشی قیمت مجموع خودروهای علی دایی (شامل پورشه، بنز، لکسوس و مازاراتی) بیش از چهار میلیارد تومان برآورد شد تا بخش دیگری از زندگی متمول او نمایان شود. به هر حال دانشآموخته مهندسی متالورژی دانشگاه صنعتی شریف، بهتر از ورزشکاران دیگر راه و روش افزایش ثروت را پیدا کرد. او اکنون قطعا بهعنوان ثروتمندترین ورزشکار ایرانی شناخته میشود.
مجیدی در دبی میتازد
شماره 7 سابق آبیها که خیلی غیرمنتظره از فوتبال خداحافظی کرد، شرکت در کلاسهای پیشرفته مربیگری در انگلیس را یکی از مهمترین دلایل خود برای این خداحافظی غیرمنتظره برشمرد، اما به هر حال او اکنون بیشتر وقت خود را صرف فعالیتهای اقتصادیاش میکند تا حضور در کلاسهای مربیگری.
مجیدی نیز همانند علی کریمی بهواسطه سالها بازی در لیگ امارات و این اواخر قطر، ثروت میلیاردی بهدست آورد، تا اکنون یکی از ثروتمندترین ورزشکاران ایران باشد. مجیدی نیز تصمیم گرفت سرمایه خود را در راههای مختلفی بهکار گیرد که مهمترین کاری که او به آن مشغول شد ساخت و ساز و شهرکسازی در دبی بود. فرهاد مجیدی اکنون یکی از بزرگترین شهرکسازان دبی بوده و میلیاردها تومان هزینه صرف این کار کرده است. شهرکسازی مجیدی در دبی برای او سود سرشاری همراه داشته است. مجیدی سی و هفت ساله در خطه سرسبز شمال هم فعالیتهای قابلتوجهی در زمینه ساخت و ساز دارد. البته در مورد او گفته میشود که فعالیتهای تجاری دیگری هم دارد که چندان مشخص نیست. شاید بتوان او را پس از علی دایی دومین ورزشکار ثروتمند ایرانی قلمداد کرد.
کریمی؛ از مسافرکشی تا برجسازی
شماره 8 سابق تیم ملی فوتبال ایران در حالی بهعنوان یکی از ثروتمندترین ورزشکاران ایرانی شناخته میشود که زمانی با یک پیکان گوجهایرنگ در کرج مسافرکشی میکرد، اما اکنون اوضاع بسیار متفاوت است. نقل است زمانی که او در سالهای ابتدایی جوانیاش به دفتر یکی از روزنامههای ورزشی رفته بود، برای آنکه نشان دهد وضع مالی بسیار بدی دارد، تمام داراییاش را رو کرد که یک اسکناس هزار تومانی بود. سالها بازی کردن در لیگ امارات و درآمدهای میلیاردی که از راه بازی در این لیگ بهدست آورد؛ اندوختههای مالی او را چند برابر کرد تا به پشتوانه همین اندوخته مالی به فکر فعالیتهای کلان اقتصادی بیفتد؛ اما علی کریمی به اندازه علی دایی چندان در کارهای تجاری تبحر نداشت و همین باعث شد که چند سال پیش در یکی از فعالیتهای تجاری قابلتوجهش که در آن با حامد کاویانپور بازیکن سابق تیم ملی و دوست صمیمیاش شریک بود، با مشکل مواجه شود تا هم طرح را بخواباند و هم رفاقت چندسالهاش با حامد را برای همیشه بههم بزند.
شکایت این دو دوست صمیمی از یکدیگر باعث شد تا علی کریمی در زمینههای اقتصادی دیگر شریک نگیرد و به تنهایی پیش برود. در هر صورت در حالی که این بازیکن نمایندگی یکی از برندهای پوشاک ورزشی ایران را در اختیار دارد به کار ساخت و ساز و برجسازی در کرج نیز مشغول است. در واقع کار اصلی علی کریمی ساخت و ساز آپارتمان و ویلاست. او که به ویلاسازی در شمال مشغول است، در فردیس کرج نیز ساخت و سازهای زیادی را انجام داده است. کریمی یک فروشگاه فستفود و دهها آپارتمان در فردیس کرج دارد. به هر حال هر چند علی کریمی ثروتمندترین ورزشکار ایران نیست، اما بزرگترین ساختمانساز و ویلاساز ورزشی ایران است.
قلعهنویی؛ مبلفروشی با عینک آفتابی 2 میلیونی
رکورددار قهرمانی در لیگ برتر فوتبال ایران همه دنیایش فوتبال نیست. امیر قلعهنویی، سرمربی پرافتخار استقلال تهران، فوتبال را تنها منبع درآمد خود نمیبیند. او که یکی از گرانترین مربیان لیگ برتری است، به درآمدهای حاصل از فوتبال اکتفا نکرده و فعالیتهای دیگری هم دارد که این فعالیتها باعث شد ثروت او هر روز بیشتر شود. قلعهنویی مدتها پیش بخشی از سرمایه خود را صرف خرید یک فروشگاه بزرگ در خیابان ولیعصر کرد تا یک مبلفروشی شیک و تجملاتی راه بیندازد. با اینکه راهاندازی این مبلفروشی هزینه زیادی برای سرمربی استقلال دربرداشت، اما او به همین بسنده نکرد و اکنون از گوشه و کنار شنیده میشود وی به کار ساخت و ساز آپارتمان مشغول شده است؛ همان کاری که بسیاری از چهرههای مطرح فوتبال انجام میدهند. میزان ثروت قلعهنویی باز هم به اینجا ختم نمیشود. این مربی مالکیت یک استخر و سونای پرطرفدار را هم در اختیار دارد که با توجه به شهرت نام قلعهنویی بسیار مشهور شده است. قلعهنویی خودروهای بسیار گرانقیمتی سوار میشود و برای تعطیلات به کمتر از کانادا رضایت نمیدهد. نگاهی به فعالیتهای اقتصادی قلعهنویی که عینک آفتابیاش بیش از دو میلیون تومان قیمت دارد، نشان میدهد که فوتبال در واقع شغل دوم یا حتی سوم این مربی محسوب میشود.
باقری و ترانزیت کالا
این ملیپوش سابق و بهیادماندنی فوتبال ایران سلایق خاصی در مقایسه با دیگر همدورهایهایش در زمینه تجارت و فعالیتهای اقتصادی دارد. او نه به طرف ساخت و ساز رفت (شاید اکنون به این کار روی آورده باشد) نه شهرکسازی، اما تصمیم گرفت سرمایه کلان خود را در جای دیگری به کار بگیرد. کریم باقری سالها پیش چند دستگاه تریلی خریداری و در راه ترانزیت کالا از آنها برای خود درآمدزایی کرد. کامیونداری تنها شغل مورد علاقه باقری نبود؛ او مدتی نیز همراه پدر همسرش حضوری پررنگ در بازار فرش تبریز داشت، هر چند اکنون فعالیتهای مربوط به فرش او کمتر شده است.
کریم باقری در کار تجارت خواربار هم فعال شده است تا باز هم در میان فوتبالیستهایی که علاقه زیادی به در اختیار گرفتن برندهای مشهور پوشاک و ساخت و ساز ویلا و آپارتمان دارند، خاص بودن خود را نشان دهد. کریم باقری از زمانی ثروت قابل توجهی برای خود دست و پا کرد که همراه علی دایی راهی بوندسلیگای آلمان شد تا به لطف قراردادهای کلان در فوتبال این کشور، صاحب ثروتی قابل توجه شود. او البته در دبی هم صاحب املاک است.
مهدویکیا، ملکدار با اخلاق
هر چقدر از آن طرف مجیدی و کریمی در فوتبال امارات و قطر پول جمعآوری کردند، مهدی مهدویکیا هم همین کار را در آلمان انجام داد. او یک دهه در فوتبال آلمان بازی کرد تا سال به سال میزان ثروتش بیشتر و بیشتر شود؛ اما مهدی مهدویکیا سادهترین راه ممکن را برای استفاده از ثروت قابل توجهش انتخاب کرد؛ خرید ملک و املاک در نقاط مختلف کشور. مرد اخلاق فوتبال ایران که در هامبورگ آلمان یک خانه مجلل دارد، در تهران، شمال کشور و اراک، زادگاه پدرش نیز املاک بسیار زیادی دارد. در واقع او خرید ملک را به دردسرهای ساخت و ساز و تجارت، واردات و صادرات انواع کالا ترجیح داد، هر چند اکنون او بهطور محدود گاهی دستی در کار صادرات و واردات دارد. مهدویکیا همراه یکی از برادرانش یک فروشگاه پوشاک بچگانه هم تاسیس کرده است. او هماکنون همانند بسیاری از فوتبالیستهای ایرانی پورشهسوار است، اما با تمام این اوصاف او هنگام مسافرت به اراک بر سر زمینهای کشاورزی پدرش میرود و همانند یک کارگر ساده کار میکند.
نکونام؛ فعال در واردات انواع عطر
کاپیتان تیم ملی فوتبال ایران در سال 92 باز هم ثروتمندتر شد و این به لطف قراردادی بود که با تیم الکویت بست. او برای کمتر از یک فصل قرار است یک و نیم میلیارد تومان بگیرد. البته جواد نکونام هم پیش از این در زمره ورزشکاران ثروتمند ایرانی قرار داشت، هر چه باشد او سالها در لالیگای اسپانیا بازی کرده بود. نکونام در چند سال اخیر یکی از گرانترین بازیکنان فوتبال ایران محسوب میشده است، هر چند کمکم به پایان دوران فوتبالی خود نزدیک میشود. نکونام با اینکه درآمدهای کلانی از راه فوتبال بهدست آورده، اما به آن اکتفا نکرده است. کاپیتان تیم ملی ایران مدتی است راه علی دایی را دنبال کرده و برای خود یک تولیدی پوشاک و لوازم ورزشی افتتاح کرده که البته هنوز در ورزش ایران چندان شناخته شده نیست. البته تجارت و شغل مهم و جذاب دیگر جواد نکونام واردات انواع عطر و ادکلنهای خارجی است و از این راه در طول سال درآمد زیادی کسب میکند. نکونامی که در زمان بازی کردن در اسپانیا خودروی مورد علاقهاش را به کمپانیهای مشهور سفارش میداد اکنون در کویت روزهای آرامتری را نسبت به حضور در استقلال میگذراند و به لطف تجارتی که خود راه انداخته و البته درآمدهای فوتبالی، یکی از ثروتمندترین ورزشکاران ایرانی است.
عزیزی؛ واردات قطعات یدکی خودرو
حماسهساز ملبورن برخلاف برخی از همدورهایهایش اقبال چندانی در مربیگری نداشت. در سال 92 خبری مهم و چندان قابلتوجهی از خداداد در فوتبال نبود؛ اگر هم خبری از او به گوش میرسید درباره اختلافاتش با سران ابومسلم بود؛ اما به هر حال مردی که اکنون در سطح اول فوتبال ایران جایی ندارد، در سال 92 باز هم به میزان ثروتش افزود. افزایش ثروت خداداد عزیزی پس از صعود تیم ملی به جام جهانی و انتقال او به تیم بوندسلیگایی کلن آلمان آغاز شد. او پس از آن به آمریکا و امارات رفت تا با بستن قراردادهای قابل توجه به یکی از پولدارترین فوتبالیستها تبدیل شود. اما خداداد که پایانی نامشخص در فوتبال داشت، شم اقتصادی بسیار خوبی دارد، بهگونهای که از همان سالهای جوانی با کمک ثروت قابلتوجهش شروع به تجارت در زمینههای مختلفی کرد. او مدتی یکی از مالکان شرکت تولید پوشاک بود، اما به مرور زمان فعالیت خود را در این زمینه کم کرد. او فعالیتهای خود را در زمینههای دیگر از جمله ساختمانسازی و ملکداری گسترش داد و بد نیست بدانید خداداد یک طلافروشی هم دارد و علاوه بر آن از سال پیش در کار واردات قطعات خودرو است. گفته میشود خداداد عزیزی در سنگاپور یک شرکت تولید قطعات یدکی خودرو راهاندازی کرده و فعالیتهای نامشخص تجاری هم در دبی دارد. حماسهساز ملبورن در تهران و مشهد خانه، باغ و ویلاهای زیادی دارد.
و شغل دیگران
ورزشکاران ثروتمند و متمول ایرانی کم نیستند، اما آنچه که پیشتر آمد مطلبی بود که به ثروتمندترین ورزشکاران ایران اختصاص داشت که البته همگی هم فوتبالیست یا مربی فوتبال هستند. اما بد نیست درباره شغلهای دیگر فوتبالیستها بیشتر بدانیم. همانند مهدی رحمتی و مازیار زارع که به خرید و فروش زمین اشتغال دارند، مجتبی جباری که علاوه بر داشتن یک فروشگاه مربوط به موبایل و لپتاپ، رستورانداری هم میکند، شیث رضایی که خانههای نیمه ساخت را پیشخرید کرده و بعد از ساخته شدن میفروشد، حسین کعبی که از محل اجارهداری آپارتمانهایش اجاره زیادی میگیرد، غلامحسین پیروانی که در شیراز یک گاوداری بزرگ دارد، علیرضا منصوریان که در بازار بورس و کامپیوتر فعال است، فریدون زندی که پولش را در بانک سرمایهگذاری میکند، یحیی گلمحمدی که علاوه بر رستورانداری و کافیشاپداری یک آرایشگاه مردانه هم دارد یا عباس جدیدی کشتیگیر سابق تیم ملی که یک باشگاه مشهور ورزشی داشته و در کار ساخت و ساز ید طولا دارد.
ثروتمندان نیکوکار
آنچه که خواندید نگاهی اجمالی به فعالیتهای تجاری برخی از فوتبالیستها و ورزشکاران معروف و شاخص بود، با وجود این باز هم نمیتوان درباره میزان ثروت دقیق آنها و فعالیتهایی که در زمینههای گوناگون دارند، به تفصیل نوشت. با تمام این تعاریف نباید از یاد برد بسیاری از فوتبالیستها و ورزشکارانی که در همین مطلب درباره ثروت و شغل دیگر آنها توضیحاتی داشتیم، تنها به فکر اندوختن ثروت و افزایش سرمایه خود نیستند؛ همانند دایی، کریمی، مهدویکیا یا باقری که همواره در کار خیر حضور فعال دارند و همیشه به نیازمندان کمک کردهاند و در کار خیر همانند آزاد کردن زندانیان دیه، تهیه جهیزیه دختران نیازمند و کمک به کودکان بیسرپرست پیشگام هستند.
هیلدا حسینی خواه
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد