جنگ اول در آیینه «چهره نما»

ایام انتشار چهره‌نما مصادف با صدارت «عبدالمجید میرزا عین‌الدوله» بود. او که نظر خوشی نسبت به جراید نداشت دستور داد در مرزها از ورود چهره‌نما به ایران جلوگیری و همه شماره‌های آن توقیف شود. با توجه به این‌که این نشریه در خارج از کشور منتشر می‌شد محدویت‌های دیگر روزنامه‌ها و نشریات داخلی را نداشت و از این رو آزادانه در مورد مسائل سیاسی به اظهارنظر می‌پرداخت و بعضی مواقع، ادبیاتی تند و گزنده داشت. بخشی که برای مطالعه مخاطبان آمده شامل نخستین تکاپوی رسمی دولت ایران و در راس آن احمد شاه قاجار در مواجهه با رویداد جنگ جهانی اول و اعلام بی‌طرفی ایران است که البته هیچ دولت متخاصمی در جنگ به این پیام سیاسی توجهی نکرد و لطمات جبران‌ناپذیری به ایران در این رویارویی بزرگ وارد شد؛ ارائه این توضیح ضروری است که غلط‌های املایی و نگارشی مربوط به نسخه اصل است و به دلیل ارزش تاریخی مورد ویراش قرار نگرفته است.

تلگرافات راجعه بایران

از ابتدای جنگ حاضره این اولین تلگرافی ستکه راجع بایران انتشار یافته و سپس دنبال او کشیده گردیده و در بیطرفی دولت ایران تکرار شده.

(پطروگراد) 16 ذیحجه وکالت سیاسیه دولت ایران در پطروگراد تصریح کرد که: مابین دولت ایران و عثمانی عقد مخالفتی واقع نشده، و اشاعاتی که در افواه مردم است و انهار جراید خارجه انتشار می‌دهند تمامی عاری از صحت است.

و چون بعضی شایعات بی‌اساس در جراید منتشر شده بود در باب روابط ایران و روس از قبل جمع قشون و عزل مامورین بلژیکی در ایران بدین ملاحاظات دولت ایران تلگراف ذیلرا مخابره نموده.

نص تلگراف وزارتخارجه ایران

بوکالت سیاسی دولت ایران در مصر

سختی در روابط ایران با روس نیست. جمع کردن قشون بی‌اساس، از ماموران بلژیکی فقط خزانه‌دار منفصل، تکذیب نمایید.

ایضا تلگراف وزارتخارجه بوکالت سیاسی ایران (در مصر 3 نوامبر)

از ابتدای جنگ اروپا، دولت ایران محافظه بیطرفی را نموده. در این موقع هم که جنگ در اطراف حدود ایران شروع می‌شود،​ بمجوجب فرمان مبارک اعلیحضرت همایونی مورخه اول نومبر مجددا اعلام بیطرفی گردیده شده. ایران از بیطرفی صرف خود عموم دولرا اطمینان داده.

در یک فرمان همایونی که شرفصدور یافته اظهار اعتماد کلی بدولت انگلیس می‌نماید که بتوجه او خاک ایران میدان مبارزه دول جنگجو نشود (چهره‌نما ـ افسوس که دسایل محتالانه آلمان با عثمانی عاقبت نواحی آذربایجان را میدان نکاپوی قشون قراد داد و عثمانی هم ملاحظه حیاد و بیطرفی دولت ایرانرا نکرده همچون آلمان که داخل بلژیک گردید داخل ایران شد چنانچه ما در پیش‌بینی‌های خود نگاشتیم)

(پاریس) وکالت سیاسیه دولت ایران رسما اعلان کرد که دولت ایران با عثمانی چه ظاهرا و چه باطنا عقد مخالفه و دوستی نه بسته و ابدا دولت ایران از حیاد (بیطرفی) تجاوز نخواهد کرد.

(صوفیه پای‌تخت بلغار) تصریحات اعلیحضرت پادشاه نزد رجال عثمانی در اسلامبول ناگوار آمده،​ و آن تصریح عبارت از آن بود که اعلیحضرت پادشاه ایران در خبطبه ایکه روز افتتاح دارالشورای ایران قرائت فرموده ایضاح نموده‌اند که دولت ایران تماما در این جنگ تا ختام او بیطرف بود.

سال 11، شماره 20 صفر 1333 / 19 دسامبر 1914