چمدان‌هایی پر از بهار

تحویل سال در جوار تاریخ

نوروز ایرانی که با سفره ‌هفت‌سین معنا پیدا می‌کند، سال‌هاست در خانه‌ها آغاز می‌شود. تا چند سال پیش هر خانواده‌ای در خانه خود و در کنار افراد نزدیک فامیل تحویل سال نو را جشن می‌گرفتند، اما در چند دهه گذشته، با گسترش پدیده گردشگری و افزایش سفرهای نوروزی، بسیاری از خانواده‌های ایرانی ترجیح می‌دهند، لحظات نخستین سال جدید را در اماکن مذهبی، تاریخی و تفریحی و در کنار دیگر هموطنانشان به صورت گروهی تجربه کنند. این تقاضای جمعی سبب برپایی سفره‌های بزرگ نوروزی در مهم‌ترین اماکن تاریخی و فرهنگی کشور شده است؛ تخت جمشید یکی از آنهاست. این سازه باشکوه ایرانی را به جرأت می‌توان مهم‌ترین جاذبه گردشگری تاریخی ایران دانست. ایرانیان بسیاری برای تحویل سال نو خود را به این مکان باستانی می‌رسانند و در برنامه‌های متنوع نوروزی‌اش شرکت می‌کنند. آرامگاه فردوسی، حافظ، خیام، سعدی و ابوعلی سینا در کنار بسیاری دیگر از اماکن تاریخی و تفریحی در سراسر ایران، میزبان گردشگرانی هستند که تحویل سال را به صورت گروهی بیشتر دوست دارند. در این میان برخی نیز ترجیح می‌دهند شروع سالشان را در اماکن مقدس و امامزاده‌ها باشند و با نیایش و دعای خیر سال پیش رو را متبرک کنند. امسال در تمام استان‌های کشور امکانات و تسهیلات مرتبط با برنامه‌های تحویل سال در مهم‌ترین سایت‌های گردشگری کشور ایجاد شده است.

قایقرانی با لباس محلی

تالاب شادگان بزرگ‌ترین تالاب در جنوب غربی ایران است. این تالاب چشم‌انداز طبیعی و دیدنی بسیار زیبایی دارد و محل مناسبی برای گذراندن تعطیلات نوروزی به شمار می‌رود. وجود عناصر طبیعی بسیار در کنار جلوه‌های زندگی روستایی شادگان را به یکی از مناطق مورد علاقه طبیعت‌گردان بدل کرده است. شادگان در نوروز امسال برنامه‌های متنوعی را برای گردشگران نوروزی تدارک دیده است. از مهم‌ترین این برنامه‌ها می‌توان به راه‌اندازی نمایشگاه‌های عرضه پوشاک محلی، فروش ماهی‌های تالاب به صورت زنده و تازه، بازارچه‌های عرضه انواع فرآورده‌های لبنیاتی، خرمای شادگان، انواع تولیدات دستی ساکنان تالاب، شیرینی‌ و شکلات محلی اشاره کرد. یکی از فعالیت‌های جذاب امسال این تالاب آماده‌کردن اکیپ‌های قایقرانی با لباس‌های محلی است که به گردشگران امکان راندن در میان نیزارهای آن را می‌دهد. تماشای پخت نان گرم در تنورهای سنتی از سوی زنان ساکن تالاب نیز خالی از لطف نیست.

نقاره‌زنی در همدان

امسال در لحظه تحویل سال نو اجرای زنده نقاره و کرنازنی و اجرای آیین شمع‌گردانی در 28 امامزاده شاخص استان همدان برگزار می‌شود. برنامه‌های مختلف فرهنگی و مذهبی امسال به‌صورت برنامه‌ریزی شده در بقاع متبرکه این استان اجرا می‌شود. عطر افشانی و گلباران قبور شهدا از دیگر برنامه‌های همدانی‌ها در طول نوروز است.

در این استان به مناسبت ایام شهادت حضرت صدیقه طاهره در محوطه آرامگاه بوعلی سینا با آش رشته نذری از مهمانان و گردشگران پذیرایی می‌شود. مشهدی‌ها نیز با رونمایی از 600 سازه فرهنگی مذهبی در شهر خود نوروز را آغاز می‌کنند. این سازه‌ها در مساحتی حدود ده هزار مترمربع با موضوعاتی چون آغاز سال نو، بزرگداشت دهه فاطمیه، بزرگداشت روز جمهوری اسلامی، تصاویر سرداران شهید استان و اطلاع‌رسانی به زائران مشهد رونمایی می‌شود.

گشتن به دور جزیره

جزیره هندورابی تنها ۲۲ کیلومتر مربع مساحت دارد و در میان آب‌های نیلگون خلیج فارس قرار گرفته است، جزیره‌ای که در 28 کیلومتری جزیره کیش و حدفاصل این جزیره با لاوان قرار دارد و همین نزدیکی به کیش می‌توانست این جزیره را رونق بدهد، اما این‌طور نشد و هندورابی همچنان بکر مانده است. محیط‌زیست این جزیره به دلیل بسته بودن آن محدود است و موجوداتی از قبیل انواع پرندگان کوچک مهاجری نظیر باز و شاهین و انواع کمی از خزندگان و موش صحرایی در آنجا یافت می‌شود. منطقه مرجانی هندورابی زیستگاه بسیار مهمی در منطقه برای انواع آبزیان به شمار می‌رود و بازدید از لاک پشت‌های دریایی که از اواسط اسفند ماه و تا نیمه خرداد جهت تخم‌گذاری به سواحل جزیره هندورابی می‌آیند، خالی از لطف نیست. با ایجاد زیرساخت‌های اولیه، از نوروز امسال این جزیره روزانه می‌تواند پذیرای 100 تا 150 نفر به مدت 7 ساعت در روز باشد. تورهای جزیره هندورابی امسال از جزیره کیش برگزار می‌شود.

موتورسواری در روز طبیعت

موتورسواری از آن ورزش‌هایی است که باوجود خطرات زیاد، طرفداران بسیاری دارد. در میان جوانان ایرانی نیز موتورسواری و شرکت در رقابت‌هایی که میزان مهارتشان را به رخ سایرین بکشند، بسیار محبوب است. در نوروز امسال، همزمان با 13 فروردین و روز طبیعت، جشنواره موتورسواری در بیرجند برگزار می‌شود. این رقابت‌ها قرار است بین موتورهای کراس در محوطه پشت سردخانه بیرجند برگزار ‌شود. ورزشکاران این رشته در طول جشنواره این امکان برایشان فراهم است که مهارت‌های ورزشی خود را به گردشگران بسیاری نشان دهند. گردشگرانی که برای تماشای این جشنواره به بیرجند سفر می‌کنند، امیدوارند شاهد حرکات آکروباتیک ورزشکاران در طول این مسابقه نیز باشند و تمام برنامه‌ها معطوف به رقابت سرعتی نشود. البته چه گردشگران و چه موتورسواران باید امیدوار باشند نحسی سیزدهمین روز فروردین دامنشان را در این رقابت‌ها نگیرد!

رقابت‌های هیجان‌انگیز کیش

نام جزیره کیش در ذهن بیشتر ایرانی‌ها مترادف با تفریح و استراحت است. جزیره کیش، دلفین کوچکی در آب‌های خلیج فارس است که توانسته در دو دهه گذشته به‌عنوان مامنی برای استراحت و فراغت از درگیری‌های روزمره و محیط‌های آلوده شهری شناخته شده و شهرت مناسبی میان گردشگران بیابد. مسئولان گردشگری کیش امسال تصمیم گرفته‌اند، به فعالیت‌های تفریحی مسافران نوروزی هیجان بیشتری بخشیده و با برگزاری رقابت‌های مختلف، ساعات خوشی را برایشان رقم بزنند. همایش بادبادک‌ها، رقابت دوچرخه‌سواری و طناب‌کشی ازجمله این رقابت‌ها هستند که به خانواده‌ها اجازه می‌دهد در کنار فرزندانشان به فعالیت‌های تحرکی بپردازند. گردشگرانی که فعالیت‌های آرام‌تر را می‌پسندند می‌توانند تماشای برنامه‌های نقالی و خیمه شب‌بازی را انتخاب کنند.

ایرانگردی رایگان

چند سالی است تورهای رایگان در طول ایام نوروز در چند منطقه که عمدتا شهری هستند، برگزار می‌شود. این تورها با هدف آشنایی هر چه بیشتر گردشگران با تنوع جاذبه‌های مختلف گردشگری و ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری، توسط سازمان‌های دولتی برپا می‌شوند. شرکت در این تورهای رایگان می‌تواند به تفریح و گذران اوقات‌فراغت اعضای خانواده با صرف کم‌ترین هزینه صورت بگیرد.

تور رایگان تهران‌گردی ویژه بافت تاریخی با عنوان «تورهای گردشگری تهران قدیم» با 30 محور مختلف برگزار می‌شود. در تور رایگان سنندج‌گردی مسافران هر روز به مدت دو ساعت از ساعت 15 تا 17 از اماکن تاریخی و دیدنی سطح شهر سنندج بازدید می‌کنند. از دیگر برنامه‌های این تور بازدید از نمایشگاه‌های نوروزی است که صنایع دستی، غذاهای محلی و آثار هنرمندان برجسته سنندجی را عرضه می‌کنند. مسیر حرکت تورهای رایگان کرمانشاه‌گردی هم از مجموعه تاریخی فرهنگی تاق بستان، به سمت بازار سنتی کرمانشاه، تکیه بیگلر بیگی و تکیه معاون الملک به صورت رفت و برگشت انجام می‌شود.

استان البرز در نوروز امسال، روزانه دو تور گردشگری رایگان برگزار می‌کند. آثار باستانی، اماکن مذهبی بویژه امامزاده‌ها، روستاهای هدف گردشگری و طبیعت منحصر به فرد استان البرز از جمله مهم‌ترین مناطقی است که مسافران از آنها در ایام نوروز امسال بازدید می‌کنند.

این تورها از بیست‌وپنجم اسفند تا بیستم فروردین برقرار بوده و تور رایگان ری‌گردی هم از سوم تا یازده فروردین ماه دایر است و شامل بازدید از حرم حضرت عبدالعظیم، آرامگاه شیخ صدوق، برج طغرل، چشمه علی، باروی ری، دژ رشکان، برج نقاره‌خانه، گنبد امیر اینانج، بقعه بی‌بی شهربانو، آتشکده ری، ارگ سلجوقی، بازار تاریخی ری و مرکز ری‌شناسی می‌شود.

شهر مراغه نیز از دیگر مناطقی است که امسال تور رایگان نوروزی با حضور کارشناسان میراث فرهنگی برگزار می‌کند.

پذیرایی در سیاه‌چادرهای «دره شهر»

چند سالی است شهر تاریخی و خوش آب و هوای «دره شهر» در سیاه‌چادرهای عشایری از مسافران نوروزی خود پذیرایی می‌کند. این سیاه‌چادرها که بسیار مورد توجه گردشگران هستند، توانسته‌اند در طول این چند سال به پای ثابت برنامه‌های نوروزی این شهر تبدیل شوند. برپایی نمایشگاه عکس، اجرای موسیقی محلی و فروش محصولات غذایی سنتی در سیاه چادر جلوه ویژه‌ای برای گردشگران بویژه گردشگران خارجی دارد. پخت نان و شیرینی محلی در این سیاه‌چادرها و گاه همراه شدن گردشگران در این فعالیت‌ها، چشم‌اندازهای زیبایی از زندگی عشایری مردم جنوبی استان ایلام را به نمایش می‌گذارد. در راستای معرفی صنایع دستی بومی و سنتی نمایشگاه دیگری در کاخ والی شهر ایلام به مدت 13 روز در ایام تعطیلات نوروز با 20 غرفه همراه با برپایی سیاه‌چادر عشایری برای نمایش زندگی عشایری و آداب مردم شناسی دایر می‌شود.

پای سفره تهرانی‌ها

شهر تهران اگرچه برای شهروندانش نوروزی آرام و دلپذیر دارد، اما سال‌های بسیاری است که سعی می‌کند گردشگران نوروزی را به خود جذب کرده و از درآمدهای گردشگری مهم‌ترین تعطیلات سال بهره ببرد.

البته در این راه موفق هم بوده چراکه براساس آمار مرکز آمار ایران در سال گذشته پایتخت ایران اولین مقصد گردشگری ایران بوده است. تورهای متنوع تهرانگردی چند سالی است برپا می‌شود، اما در کنار این تورها که قصد نشان دادن تنوع جاذبه‌های گردشگری این شهر را دارند، برگزاری رویدادهای فرهنگی مختلف متناسب با نوروز هم توانسته در روزهای پایانی سال گردشگران را به تهران فراخواند.

یکی از این برنامه‌ها، جشنواره سفره‌های نوروزی است که امسال سومین سال حضور خود را در میان پایتخت‌نشین‌ها تجربه می‌کند. این جشنواره علاوه بر زیبایی‌هایی که فرهنگ باستانی ایرانی را نشان می‌دهد، برای رقابت‌کنندگان تندیس جشنواره، لوح افتخار و هدیه نقدی نیز به همراه دارد. علاوه بر این جشنواره در نوروز امسال سفره‌های مختلف هفت‌سین در نقاط مختلف تهران، از جمله در بزرگراه‌های جنوب پایتخت به نمایش در می‌آید.

نوروز همراه با سلطانیه

استان زنجان هم امسال برنامه‌های نوروزی خود را با سنت زیبای خانه‌تکانی، از دو هفته پیش از نوروز آغاز کرده است. این برنامه‌ها قرار است با کمک مردم این استان و با هدف کاهش آلودگی‌های بصری سطح شهر انجام شود تا چشم‌اندازهای این استان در نظر گردشگران پاک و زیبا باشد، اما تمرکز اصلی زنجانی‌ها در نوروز 93 بر محوطه گنبد سلطانیه است و قرار است در نوروز امسال علاوه بر خود گنبد سلطانیه بناهای قدیمی اطراف آن ازجمله چلبی اوغلی، مقبره ملاحسن کاشی و معبد داش‌کسن نیز به‌عنوان مجموعه گردشگری به گردشگران معرفی شود. برای استقبال از مسافران نوروزی برنامه‌‌های مختلف آیینی که نشان‌دهنده آداب و رسوم زنجان است همچون نقادگری، نمایش‌هایی با لباس دوره ایلخانی و فروش صنایع دستی در گنبد سلطانیه اجرا می‌شود./ ضمیمه چمدان

آذر کمانی