سوریه در منگنه تروریسم

هر چه هست، آنچه امروز در سوریه می‌گذرد قابل پذیرش نیست. جهان هم این مهم را دریافته که نمی‌شود بیش از این شاهد ویرانی و سقوط انسانیت در کشوری بود که اگر از همان ابتدا راه ارسال سلاح به آن بسته می‌شد، شاید هیچ‌گاه چنین در دام تروریسم فرونمی‌غلتید.

با این همه حالا همه می‌دانند که تهران، کلید قفل سوریه است. هم دولت سوریه و هم مخالفان و نیز حامیان آنها بخوبی می‌دانند که تنها تهران می‌تواند مرهمی باشد بر زخم‌های دمشق. با این حال آنان که منافع خود را در ادامه هرج‌ومرج در سوریه می‌دانند و تنها یک بازی باخت-باخت را در سوریه جستجو می‌کنند، مانع از گره‌گشایی ایرانی می‌شوند که چند ماه قبل منطقه را از وقوع یک جنگ ویران‌کننده نجات داد.

حالا در آستانه مذاکرات ژنو2، نماینده ویژه سازمان ملل گفته است که واشنگتن مانع از حضور ایران در مذاکرات سوریه شده است. مذاکراتی که البته حتی آمریکایی‌ها هم می‌دانند جز با حضور ایران، نمی‌تواند به نسخه‌ای شفابخش تبدیل شود. برخی کشورهای منطقه و دولت‌های غربی در شرایطی دعوت از ایران را رد می‌کنند که همزمان برای این حضور کشورمان پیام‌های متفاوت می‌فرستند و همین سیاست‌های دوگانه تاکنون باعث طولانی شدن نبرد داخلی در سوریه شده است.

ایران اگرچه نیازی به حضور در کنفرانس ژنو2 ندارد و اصولا از موضع برتر با کشورهایی برخورد می‌کند که خود را در بحران به‌وجود آمده دخیل کرده‌اند، با این حال هنوز برخی سعی دارند تا ژست تمام‌کننده بحران به خود گرفته و چنین نشان دهند که بدون مشارکت تهران قادر به حل یکی از مهم‌ترین مسائل منطقه هستند. توهمی که به جز ادامه تنش و درگیری در سوریه فرجام دیگری در بر نخواهد داشت و همین نگرانی‌های انسان‌دوستانه است که باعث شده تهران تاکید کند تنها در صورت دعوت به ژنو2، بدون قبول هرگونه پیش‌شرط در این نشست حضور پیدا خواهد کرد.

صاحبنظران بخوبی می‌دانند که مساله سوریه می‌تواند تبدیل به عرصه‌ای برای افزایش همکاری‌های منطقه‌ای برای کاهش بحران‌های خاورمیانه شود و به نزدیک شدن کشورها و حفظ استقلال در برابر نفوذ بیگانگان بینجامد، اما گویی برخی کشورها چنین استقلالی را نمی‌پسندند و در همین راستا با راهبردهای یک‌جانبه، گرهی بر گره کور بحران‌های موجود در منطقه می‌زنند و همین واگرایی استراتژیک بی‌تردید مشکلات کشورهای منطقه را در آینده‌ای نزدیک دوچندان خواهد کرد.

مصطفی انتظاری هروی ‌/‌ گروه سیاسی