جوشش موج روشنفکری

من به احترام این مادر و همه مادرانی که بر فراق عزیزانشان صبورانه طاقت آوردند غزلی گفته بودم که مشتمل بر ابیاتی از این قبیل بود:

عقل یک عمر اگر سر به گریبان تو بود

عشق بی واسطه پرورده دامان تو بود

این چه داغی ست که بی‌شعله تو را می‌سوزاند

این چه شوری ست که آتش زده در جان تو بود
ث
کاش این مردم بی‌عاطفه می‌فهمیدند

چیزی از عشق که در سینه سوزان تو بود

سنگ سردی که در آغوش کشیدی یک عمر

گرم تر از نفس مردم دوران تو بود

اخیراً آقای مهدی ارگانی، از مدیران باسابقه فرهنگی که امضایش پای بسیاری از سریال‌ها به‌عنوان مشاور فیلمنامه و... هست در جایی که خانه شاعران نام دارد و در محضر برخی از رجال مشهور سیاست و شماری از شاعران سخنانی در مورد فرهنگ عاشورا و انتقاد از عزاداری‌های رایج ایراد کرده و از جمله در مورد آن پیرزن مرحوم فرموده‌اند:

«ما خوب و بد را با هم قاطی کرده‌ایم و گاهی اوقات احتمال دارد که برای یک امام حسین بدلی گریه کنیم، مثلا مادر شهیدی که فرزندش را در راه خدا داده است و از این موضوع ناراضی است، ممکن است این فرد دچار مالیخولیا باشد مانند مستندی که از «ننه علی» در تلویزیون به عنوان یک قهرمان پخش شد که وی دکه‌ای در بهشت زهرا برای خود ساخته بود و خدا را در زیر بار منت خود غرق کرده و همسر و زندگی خود را در تنگنا قرار داده بود.... این در حالی است که در واقعه عاشورا زمانی که سر وهب نصرانی را برای مادرش آوردند، مادر این شهید از گرفتن سر فرزندش سر باز زد و گفت ما چیزی را که در راه خدا داده ایم باز پس نمی‌گیریم. اینجاست که باید گفت مدیران فرهنگی ما باید بدانند که ننه علی قهرمان نیست. او یک بیمار دردمند محترم است.»

به نظر می‌رسد که ماه محرم خواص و آثار عجیبی از لحاظ فرهنگی دارد؛ از جمله این‌که با طلوع هلال این ماه درصد روشنفکری در خون عده‌ای و میزان شور و احساسات در عروق عده‌ای دیگر بشدت بالا می‌زند و ابراز نظرهای تند از دو طرف شدت می‌گیرد!

بنده بعید می‌دانم که آقای ارگانی تخصص ویژه‌ای در روان‌شناسی داشته باشند و اگر دارند خیلی بعید می‌دانم که موفق به معاینه بالینی مرحوم ننه علی شده باشند یا از نزدیک از روحیات ایشان باخبر بوده باشند، اما اگر به اندازه ایشان پای سفره مادرانی چون ننه علی نشسته بودم و از خوان گسترده‌ای که خون فرزندان آنها گسترده، بهره‌مند شده بودند با ادبیات دیگری سخن می‌گفتم.

به نظر من قیاس ننه علی و ام وهب قیاس مع الفارق است و اگر ام وهب سر فرزندش را از دست دشمن دریافت نکرده بود، حتما آن هدیه خونین را سرفرازانه به میان میدان پرتاب نمی‌کرد. اما در مجموع این بخش از سخنان آقای ارگانی را نمی‌توانم انکار کنم که ما خوب و بد را قاطی کرده‌ایم.

دکتر محمدرضا ترکی - استاد دانشگاه