از «سیب» بپرسید

دکتر آزاده فهیمیان‌‌ متخصص اطفال

اساس و پایه درمان در کودکان مبتلا به اسهال جبران آب از دست رفته از بدن است. این باور غلط است که در زمان اسهال باید تغذیه کودک را قطع کرد و به او شیر نداد، به این دلیل که ممکن است به قیمت جان او تمام شود. مایع درمانی در زمان اسهال از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. معمولا بهترین مایع در این شرایط سرم خوراکی یا همان «ORS» است که باید به روش صحیح تهیه شود. هر بسته پودر«ORS» باید در یک لیتر آب حل شود. یک لیتر آب لزوما با چهار لیوان آب یکی نیست، چون حجم انواع لیوان با یکدیگر متفاوت است. روش تهیه سرم خوراکی اگر صحیح نباشد و غلیظ‌تر یا رقیق‌تر از معمول تهیه شود، می‌تواند بسیار خطرناک باشد و سبب اختلال در تعادل آب و املاح بدن، تشنج و آسیب‌های جبران‌ناپذیر مغزی شود. در زمان اسهال نباید شیر مادر قطع شود یا اگر شیرخوار از شیر خشک استفاده می‌کند نباید غلظت شیر خشک عوض شده و مثلا رقیق‌تر از معمول تهیه شود.

برخلاف این باور غلط که در زمانی که بیمار تب دارد نباید شیر بخورد، شیر، بویژه شیر مادر، به‌دلیل این‌که هضم و جذب راحت‌تری دارد می‌تواند منبع مغذی خوبی بویژه برای کودکی که به‌دلیل بیماری دچار بی‌اشتهایی است، باشد. از مصرف بعضی مایعات که به اشتباه در زمان اسهال توصیه می‌شود مثل نوشابه، آبمیوه، آب کمپوت یا هر مایع شیرین غلیظ باید پرهیز شود، چون می‌تواند باعث تشدید اسهال شود. بهتر است در زمان اسهال از دادن آب خالص و بدون املاح به کودک اجتناب کرده و در عوض از سرم خوراکی که املاح آن استاندارد است استفاده شود.

از آنجا که بسیاری از اسهال‌های کودکان علت ویروسی دارد باید از مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک‌ها خودداری شود، چون نه تنها در درمان اسهال‌های ویروسی هیچ تاثیری ندارد بلکه ممکن است سیر بیماری را‌ تشدید کرده و به عوارض خطرناک منجر شود.

مصرف داروهای ضداسهال نیز می‌تواند بسیار خطرناک باشد. این داروها اغلب حرکت روده‌ها را کند کرده و گرچه بظاهر دفعات اسهال کاهش می‌یابد، ولی دفع آب از بدن ادامه می‌یابد. با وجود توصیه‌های ذکر شده ممکن است کودک نیاز به بستری شدن در بیمارستان و درمان تزریقی با سرم داشته باشد.

مهتاب خسروشاهی