نقش و اثر رنگ در دکوراسیون

مفهوم و معنای رنگ

محققان تاکنون نتوانسته‌اند یک سیستم منسجم جهانی که قادر به دسته بندی کلیه واکنش‌های افراد به رنگ‌های مختلف باشد را پایه‌ریزی کنند. آنها معتقدند عکس‌العمل افراد به فاکتورهای متعددی نظیر فرهنگ، جنسیت، سن، موقعیت احساسی و ذهنی، تجربه‌های خاص فردی بستگی دارد. البته نوع و شدت این واکنش‌ها نیز منحصر به فرد است.

روان‌شناسی رنگ‌ها یک شاخه نظری نیست که تنها به بخش آکادمیک محدود شود، بلکه گستره تحقیقات این حوزه در زندگی روزمره عموم مردم نمود پیدا می‌کند. روان‌شناسی رنگ‌ها در دنیای تجاری امروز حائز اهمیت است و می‌توان اظهار داشت که هر چیزی را که در اطراف خود می‌بینیم به گونه‌ای در ارتباط مستقیم با این علم است.

نگاهی به رنگ‌هایی که در زیر لیست کرده‌ایم بیندازید، چند ثانیه صبر کنید و با خود بیندیشید که هر کدام از آن‌ها چه احساسی در شما ایجاد می‌کنند، بعد هم ادامه مطلب را بخوانید تا ببینید واقعیت چیست. البته این امکان هم وجود دارد که با تغییر حالات درونی، ویژگی‌های فردی، و سایر فاکتورهای آماری برخی احساسات فردی دستخوش دگرگونی قرار گیرد. به عنوان مثال اگر کسی در اعماق اقیانوس‌ها گیر افتاده باشد و تا مرز غرق شدن پیش رفته باشد، دیگر به احتمال زیاد آبی به عنوان رنگی آرامبخش برای او به شمار نمی‌رود. از سوی دیگر یک دختر خانم ۸ ساله از هر رنگی بجز صورتی ایراد می‌گیرد.

قرمز: یکی از رنگ‌هایی است که اکثر افراد ارتباط قوی با آن برقرار می‌کنند و واکنش شدیدتری به آن نشان می‌دهند. احساساتی نظیر قدرت، رشادت، تخطی، بر انگیختگی جنسی و هیجان به آن نسبت داده می‌شود. قرمز ضربان قلب را افزایش داده و میزان انرژی را بالا می‌برد؛ و تنها هاله‌هایی از رنگ قرمز بر روی هر چیزی می‌تواند توجه بیننده را به آن جلب نماید. چه علامت خطر، چه علامت عشق، به هر حال قرمز آنجاست تا حواس شما را به خود جلب کند و چشمانتان را خیره سازد.

نارنجی: می‌تواند واکنش‌های جدی را برانگیزاند. افراد در برابر نارنجی دو واکنش نشان می‌دهند: یا عاشق آن می‌شوند یا از آن متنفر می‌شوند. نارنجی اصولا با زرق و برق، اشتعال، توانایی، انرژی، گرما، و آسایش در ارتباط است.

زرد: رنگ خوشحالی، شادی، خرسندی، و سعادتمندی است. مردم اصولاً با مشاهده این رنگ اشتیاق، وجد و سرور، انرژی، خوش بینی، نیک اندیشی، و شور را تجربه می‌کنند. برخی از ترکیبات و سایه‌های زرد می‌توانند فرد را از نظر ذهنی تحریک کرده و خلاقیت او را افزایش دهند، اما از طرفی برخی از ترکیب‌های زرد نیز وجود دارند که ممکن است سبب ایجاد ترس، وحشت، اضطراب، و نگرانی شوند.

سبز: بیشتر برای به تصویر کشیدن عناصر سمبلیک مورد استفاده قرار می‌گرد و بعد از آبی دومین رنگ پر طرفدار در میان عموم افراد است. سایه‌های طبیعی سبز حس تازگی، طراوت، نو شدن، تعادل، آرامش، و تسکین را به افراد القا می‌کند. ترکیب نادرست سبز ممکن است احساساتی نظیر بی‌حالی و ناخوشی، را در فرد ایجاد کند. به طور کلی سبز معمولاً نماد مفاهیمی نظیر صلح، افتخارآفرینی، خوش‌شانسی، و باروری و حاصلخیزی است.

آبی: اکثریت قریب به اتفاق مردم موافقند که «آبی بهترین رنگ» است. شاید به آن خاطر باشد که مشاهده این رنگ سبب ایجاد هورمون‌های شیمیایی خاصی در بدن می‌شود که آرامش را ارتقا می‌بخشند. آبی اصولاً با احساساتی نظیر اعتماد، اطمینان، صداقت، وفاداری، منطق، آرامش، سکون و سکوت، و توجه و تمرکز همراه است. باید توجه داشت که برخی از ترکیبات رنگ آبی اثرات پویا‌تر و پرتحرکتری دارند و برخی از آن‌ها سرد‌تر و دور از دسترس می‌نمایند. در برخی پژوهش‌ها اثبات شده که آبی توانایی کارمندان و ورزشکاران را نیز افزایش می‌دهد.

بنفش: عموماً حد تعادلی میان انرژی و هیجان قرمز و آرامش و سکون آبی ایجاد می‌کند. گاهی برخی از سایه روشن‌های بنفش ذهن افراد را درگیر می‌کند و آن‌ها را مضطرب کرده و از آن‌ها افراد درونگرای افراطی می‌سازد و از این رو به سوی کسب عرفان، معرفت، دانش پیش می‌روند.

مشکی: یک رنگ کاملاً قدرتمند است و با خود سلطه طلبی و قدرتمندی ‌را به ذهن القا می‌کند. در برخی از فرهنگ‌ها این رنگ افراد را به یاد از دست دادن عزیزانشان می‌اندازد.

قهوه‌ای: احساس قدمت، سادگی، طبیعی بودن، ثبات، استحکام، استواری، و پایداری را ایجاد می‌کند. مردم اصولا به رنگ قهوه‌ای اطمینان دارند و به آن اعتماد می‌کنند.

در زندگی روزمره با رنگ‌های بسیار زیاد دیگری نیز برخورد می‌کنیم و این موارد تنها چند نمونه از رنگ‌های اصلیتر بودند. رنگ‌ها را می‌توان بر اساس میزان اشباع شدگی (به این معنا که یک رنگ تا چه اندازه تیره –پر رنگ یا روشن-کمرنگ است) و همین طور شفافیت (به این معنا که چه مقدار مات یا براق هستند) نیز به گروه‌های دیگری تقسیم کرد.

نقش رنگ در دکوراسیون منزل

روان‌شناسی رنگ‌ها می‌تواند فاکتور مهمی هم در فضای داخلی و هم در فضای خارجی خانه‌ها به شمار رود. به عنوان مثال اگر قصد فروش خانه خود را دارید یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید برای جذب مشتری بیشتری انجام دهید رنگ کردن است. رنگ سفید یکی از گزینه‌هایی است که با انتخاب آن می‌توانید امید بیشتری به سریع‌تر فروش رفتن خانه خود داشته باشید.

ابتدا اجازه دهید در مورد فضای خارجی بحث کنیم. اصلاً مهم نیست که شما تا چه اندازه عاشق رنگ نارنجی یا بنفش هستید، اما به هیچ وجه برای رنگ کردن نمای خارجی خانه خود از آن‌ها استفاده نکنید. در زمان فروش هم باید ببینید که خریدار از چه رنگی خوشش می‌آید. همچنین رنگ نمای خانه‌های اطراف نیز مهم هستند و رنگ خانه شما باید حتماً با آن‌ها هماهنگی داشته باشد. خانه‌ای که نمای آن رنگ نامتعارفی داشته باشد می‌تواند زیبایی کل خانه‌های محله را بگیرد. به عنوان پیشنهاد برای رنگ نما، سفید استخوانی، آبی، کرم، بژ، سبز، زرد را امتحان کنید.

در انتخاب رنگ در و پنجره باید دقت کنید. اگر آنقدر بودجه ندارید که کل خانه را رنگ کنید، بهتر است فقط در‌ها و پنجره‌ها را رنگ کنید. در این میان درب ورودی از سایر بخش‌ها مهم‌تر است. رنگ آن را از میان خانواده رنگ‌های گرم انتخاب کنید که هر کس وارد خانه می‌شود با دیدن درب ورودی خوشآمد گرمی را احساس کند. آجری، قهوه‌ای سوخته و آبی و سبز پر رنگ جزء بهترین گزینه‌ها محسوب می‌شوند.

در فضای داخلی هم همین مطالب صدق می‌کنند. رنگ‌های روشن و خنثی اتاق را روشن‌تر و بزرگ‌تر جلوه می‌دهند و مثل همیشه سفید جزء اولین گزینه هاست. مشاهده رنگ‌های مختلف در خانه و تاثیر آن‌ها بر روی حالات فردی پیش از انتخاب رنگ برای فضای داخلی خانه حتماً به مبحث روان‌شناسی رنگ‌ها توجه داشته باشید. با این کار هم حالت‌های روانی ساکنین خانه تعدیل می‌گردد و هم هر کس وارد خانه شما می‌شود احساس صمیمیت بالاتری را از جانب شما دریافت می‌کند.

در اینجا توضیح مختصری در مورد بهترین گزینه‌های رنگی اتاق‌های مختلف را در اختیارتان قرار می‌دهیم:

قرمز: مشاهده قرمز فشار خون و ضربان قلب را بالا می‌برد. در عین حال اشتها را نیز زیاد می‌کند. اگر دقت کرده باشید می‌بینید که در بسیاری از رستوران‌ها از این رنگ استفاده می‌کنند. بنا بر این بهترین گزینه برای رنگ کردن اتاق غذاخوری است.

البته مراقب ترکیب رنگی قرمز و سایه روشن‌های آن باشید. قرمز کمرنگ معمولاً واکنش‌ها منفی را در افراد ایجاد می‌کند، و تابلوهای اخطار هم این رنگی هستند. پس سعی کنید تا جایی که می‌توانید از قرمز پر رنگ استفاده کنید.

نارنجی: خصوصیاتی شبیه قرمز دارد اما در عین حال حس گرما و صمیمت ایجاد می‌کند. می‌توانید در اتاق نشیمن و جایی که افراد خانواده دور هم جمع می‌شوند از آن استفاده کنید.

زرد: آفتابی و روشن و می‌تواند در اتاق‌های خانوادگی مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین برای پر نور جلوه دادن فضاهای کم نور مثل راهرو و کوریدور نیز مناسب است.

آبی: رنگ آرامبخش، تسکین دهنده، ریلکس کننده. به همین دلیل پزشکان سعی می‌کنند در مطب خود از این رنگ بیشتر استفاده کنند. بهتر است در اتاق خواب و سرویس بهداشتی حمام و دستشویی مورد استفاده قرار بگیرد. از آنجایی که جلوی اشتها را می‌گیرد، برای اتاق غذاخوری مناسب نیست.

سبز: رنگ چند منظوره؛ هم می‌تواند گرما و حرارت ایجاد کند هم آرامش و خوشی. سبز‌‌ همان احساسات آبی را در بر دارد با این تفاوت که قدری گرم‌تر و انعطاف پذیر‌تر است. باز هم اگر دقت کرده باشید می‌بینید که در اتاق عمل از این رنگ استفاده می‌کنند. سبز کمرنگ برای اتاق خواب و نشیمن مناسب است و ترکیب‌های پر رنگ‌تر برای آشپزخانه و غذاخوری خوب است. این رنگ در ارتباط با غذا و سلامتی هم هست.

بنفش: کسانی که طرفدار این رنگ هستند می‌توانند از آن در اتاق مطالعه و غذا خوری استفاده کنند. والدین می‌توانند فضای بازی بچه‌هایی که این رنگ را دوست دارند استفاده کنند.

در پایان باید به این نکته اشاره کنیم که سلیقه رنگی افراد متفاوت است و اطرافیانتان بسته به رنگ‌هایی که از شما می‌بینند برداشت خاصی می‌کنند. ۶۰% از پذیرش و یا عدم پذیرش هر چیزی توسط یک انسان با توجه به رنگ‌ها انجام می‌پذیرد.