پیش بینی های محققان درباره عاقبتی که در انتظار زمین است، گاهی قدم فراتر از واقعیت‌های موجود می‌گذارد

آخرین بازماندگان حیات

گمانه‌زنی‌ها درباره عاقبت زمین موضوع داغی است که گاهی از مرز واقعیت هم می‌گذرد. بتازگی یک اختر زیست‌شناس از دانشگاه سنت‌اندروز مدعی شده که آب‌های حیات‌بخش کره زمین روزی جایگاهی جز زیرزمین نخواهند داشت و اقیانوس‌ها با فاجعه نابودی دست و پنجه نرم خواهند کرد. واقعیت این امر را قطعا فقط خدا می‌داند.

کد خبر: ۵۷۹۳۲۷

طبق گفته‌های دکتر جک اومالی جیمز اختر زیست‌شناسی از دانشگاه سنت‌اندروز، ظرف دو میلیارد سال آینده حیات روی کره زمین فقط به شبکه آب‌های عمیق زیرزمینی محدود خواهد شد. تازه‌ترین تحقیق این پژوهشگر به این مطلب اشاره می‌کند که به هر حال جان سخت‌ترین اشکال حیات هم ممکن است جایگاهی در مدار دیگر ستارگان کیهانی داشته باشند، هرچند گواه این ادعا چندان که باید مشخص و روشن نیست. دکتر اومالی جیمز قرار است بزودی یافته‌های خود را در جلسه انجمن ستاره‌شناسی ملی دانشگاه سنت‌اندروز اسکاتلند ارائه کند.

انقراض یک امر طبیعی است

تمام گونه‌ها عمر محدودی دارند و سرانجام با اتفاقی مواجه خواهند شد که جمعیت آنها را به سوی پرتگاه انقراض خواهد کشید. این اتفاق ممکن است ناگهانی و فاجعه‌بار باشد، درست همانند آنچه برای دایناسورها رخ داد یا ممکن است فرآیندی آرام و تدریجی باشد. در نهایت ترکیبی از تغییرات زیست ـ‌ محیطی سریع یا کند دست به دست یکدیگر خواهد داد و انقراض تمام گونه‌های کره زمین را رقم خواهد زد. این تحقیق پیش‌بینی کرده که آخرین زیستمندان احتمالا ظرف 2.8 میلیارد سال آینده کره زمین را برای همیشه ترک خواهند کرد.

خورشید محرک تغییر

تحقیق اخیر بیان میکند مهم‌ترین عامل این تغییرات خورشید خواهد بود. همچنان که ظرف چند میلیارد سال آینده خورشید پیر و پیرتر می‌شود، باز هم کماکان ثابت و پابرجاست. این کره نورانی مدام فروزان‌تر خواهد شد و شدت گرمایی که از آن روی زمین احساس خواهد شد، طبیعتا بیشتر می‌شود تا جایی که زمین سرانجام آن‌قدر گرم خواهد شد که آب همه اقیانوس‌ها تبخیر می‌شود. اومالی جیمز یک مدل رایانه‌ای برای شبیه‌سازی و پیشگویی این درجه حرارت‌های بالاکه البته دامنه تغییرات زیادی هم دارند، تهیه کرده است. وی از این نتایج استفاده کرده تا بتواند زمان انقراض‌های آینده را پیش‌بینی کند.

این تحقیقات حاکی است که طی میلیاردها سال بعد، میزان تبخیر روزبه‌روز افزایش پیدا خواهد کرد و انجام واکنش‌های شیمیایی با آب باران سبب خواهد شد مقادیر بیشتری دی‌اکسیدکربن از جو زمین خارج شود. کاهش میزان دی‌اکسیدکربن، نابودی گیاهان و حیوانات را در پی خواهد داشت و سیاره مسکونی ما نیز سرانجام به جهانی از میکروب‌ها تبدیل خواهد شد.

همزمان با این رخداد نه‌تنها زمین از اکسیژن خالی خواهد شد بلکه با افزایش درجه حرارت تبخیر اقیانوس‌ها نیز شدت خواهد گرفت. احتمالا طی میلیاردها سال بعد اقیانوس‌ها به‌طور کامل از صحنه گیتی محو خواهند شد.

آینده بدون آب

اومالی جیمز می‌گوید از این نقطه نظر آینده دور زمین بسیار تیره خواهد بود. بدیهی است که همه موجودات زنده به آب نیاز دارند. اما براساس آنچه این اختر بیولوژیست پیش‌بینی کرده هر موجود زنده‌ای که در آن دوره حیات داشته باشد فقط به ذخایر محدودی از آب که احتمالا در مناطق خنک‌تر، ارتفاعات جغرافیایی بیشتر یا غارها و شبکه‌های زیرزمینی وجود دارد؛ دسترسی خواهد داشت.

این نوع حیات مستلزم مقابله با یکسری مسائل حاد نظیر درجه حرارت‌های فوق‌العاده زیاد و تشعشعات ماورای بنفش شدید است و احتمالا تنها چندگونه میکروبی شناخته شده امروزی می‌توانند خود را با این شرایط سازگار کنند.

کلید اشتباه جستجوی حیات در دیگر سیارات

این مدل جدید نه‌تنها اطلاعات زیادی درباره وضع آینده زمین در اختیار ما قرار می‌دهد، بلکه حتی می‌تواند به ما در تشخیص دیگر زیستمندان این کره خاکی که می‌توانند خود را با شرایط حاد آن دوره وفق دهند، یاری رساند.

اومالی جیمز می‌افزاید، زمانی که ما انسان‌ها درباره این‌که چه چیزی را ‌باید در حیات ماورای زمین جستجو کنیم، فکر می‌کنیم؛ ذهنیت ما تا حد زیادی محدود به حیاتی است که آن را روی کره زمین می‌شناسیم. این نوع حیات نشانه‌ها و آثاری نظیر اکسیژن و ازن از خود بر جا گذاشته و ما نیز دقیقا ‌دنبال چنین نشانه‌هایی هستیم. اما حیات روی زمین در آینده دور با آنچه امروز شاهد هستیم، تفاوت‌های زیادی خواهد داشت. این البته به این معناست که برای کشف حیات در دیگر سیارات‌باید دنبال مجموعه سرنخ‌های تاز‌ه‌تری باشیم.

اومالی می‌گوید: ما اکنون در این تحقیق یک بیوسفر در حال مرگ را که از انواع و اقسام گونه‌ها، تشکیل شده شبیه‌سازی کرده‌ایم. این گونه‌ها، گونه‌هایی هستند که امکان بقای آنها بیشتر است و هدف ما نیز این است که مشخص کنیم چه نوع گازهایی توسط این گونه‌ها به فضا منتشر خواهد شد. براساس این تحقیق همه اقسام حیات روزی از کره زمین محو خواهند شد و زمین فقط با مقادیر زیادی نیتروژن بر جا خواهد ماند. در عین حال دی‌اکسیدکربن جو همراه متان به‌عنوان تنها نشانه دال برحیات فعال خواهد ماند.