روانشناسی

خطرناک‌تر از استرس

استرس درد بی‌درمان نیست، اما ردپایش را در بسیاری از دردهای با درمان و بی‌درمان می‌توان دید. متاسفانه انگار امروزه استرس با زندگی مدرن عجین و به یکی از مصائب مهم بشر تبدیل شده است.

کد خبر: ۵۷۸۵۲۵

اینها هیچ‌کدام حرف تازه‌ای نیست، اما یافته‌های پژوهشی که بتازگی در «مجله قلب اروپا» منتشر شده است، ظاهرا حرف تازه‌ای دارد: مطابق این پژوهش‌ها فارغ از این که شما واقعا چقدر استرس دارید و تا چه اندازه از آن رنج می‌برید،‌ هر چه بیشتر «نگران» استرستان باشید، یا به عبارت دیگر هر چه بیشتر «استرسِ» استرس داشته باشید، ‌بیشتر ممکن است خودتان را در معرض خطر حمله قلبی قرار دهید. این یک وضع کاملا روانی است که البته صرفا تاثیر مخرب روانی ندارد و پایش را از گلیم ذهن و روان بسیار بیشتر دراز می‌کند. در واقع این پژوهش نیز شاهد دیگری است از این‌که یک باور ذهنی تا چه حد می‌تواند سلامت جسمانی را به خطر اندازد و تغییر باورهای ناروای ذهنی تا چه اندازه در سلامت جسمانی موثر خواهد بود. در این پژوهش پس از بررسی بیش از 7000 نفر به مدت حدود دو دهه، گروه تحقیقات دریافت افرادی که معتقدند استرس سلامتی‌شان را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، نسبت به افرادی که چندان در بند توجه به استرس نیستند، «بسیار» بیشتر یا «فوق‌العاده» بیشتر از «دو برابر» در معرض احتمال بروز حمله قلبی قرار خواهد گرفت. به زبان ساده، نگرانی از استرس ممکن است، از خود استرس خطرناک‌تر باشد.

نویسندگان این پژوهش هنوز با اطمینان نمی‌توانند به این پرسش پاسخ دهند. با این حال این پژوهش می‌گوید، ظاهرا بار روانی ناشی از نگرانی درباره استرس فشار بیشتری از خود استرس بر جسم و قلب شما وارد می‌کند؛ یعنی استرسی که از شرایط بیرونی مانند ضرب الاجل‌های شغلی و کاری یا مسائل خانوادگی پدید می‌آید، فی‌نفسه، خطر کمتری از نگرانی درباره خود این استرس ایجاد می‌کند. شاید یک دلیلش این باشد که بر اساس این بررسی هنگامی که استرسِ استرس را دارید، ضربان قلب، فشار خون و التهاب روانی شما همگی بالا می‌رود.

دکتر هرمان نابی، متخصص بیماری‌های واگیردار و یکی از محققان در این پژوهش می‌گوید: «اگر در یک کلام بخواهیم پیام ساده و سرراست این پژوهش را خلاصه کنیم، باید بگوییم که درک افراد از استرس می‌تواند بر سلامتشان تاثیر بگذارد. اگر باور داشته باشید استرس سلامت‌ شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد، احتمالا همین گونه خواهد شد و شما حتما باید دست به کار شوید و اقدامی بکنید.»

اما چه جور کار و اقدامی؟ دکتر نابی توصیه می‌کند شیوه‌های اثبات‌شده رفع استرس مانند فعالیت جسمانی را در زندگی روزمره در دستور کار قرار دهید؛ البته روش‌های رفع استرسی که آزمون خود را پس داده‌اند، فراوانند. مثلا مطالعه‌ای در دانشگاه مریلند نشان می‌دهد که تنها 30 دقیقه ورزش نه چندان سنگین روزانه، فعالیت‌هایی مانند شنا یا پیاده‌روی سریع، می‌تواند اضطراب را برای ساعت‌ها از ذهن و طبیعتا از جسم شما نیز دور کند.