فصلی‌برای سفر

«هفتمین کشور پرجاذبه جهان از نگاه یونسکو، پنجمین کشور از لحاظ جاذبه‌های طبیعی.» این حقایق درباره کشوری است که نامش این روزها کمتر به این بهانه در رسانه‌های جهان برده می‌شود. اما این تبلیغات سوء تاثیری در آنچه در ایران می‌گذرد، ندارد. مهم این است که با تبلیغات شیطنت‌آمیز بیگانگان هیچ‌گاه دشت‌های دامنه البرز زرد و پژمرده نمی‌شوند، کوه‌های مسیر زنجان ـ تبریز طراوت و رنگارنگی‌شان را از دست نمی‌دهند و آب‌های آبی خلیج فارس رنگی دیگر به خود نمی‌گیرند، ایران هفتمین کشور پرجاذبه جهان باقی می‌ماند و طبیعت بکر ایران همچنان دل بسیاری از دوستدارانش را برده است.

گردشگری طبیعی گونه‌ای از این گردشگری است که اهالی سفر ایران زمین را بخوبی می‌تواند سیراب کند. وجود دریاچه‌های فراوان، آبشارهای گوناگون و جاده‌های شگفت در این سرزمین تنها قسمتی از وسوسه‌ای است که مسافران می‌توانند به بهانه آن راهی گشت و گذار شوند.

فصل تابستان به واسطه گرم شدن هوا شاید بهترین زمان برای گردشگری طبیعی باشد. یکی از معمول‌ترین راه‌های این نوع از گردشگری هم کوهنوردی است. وجود رشته‌ کوه‌های متعدد و شگفت و قله‌ها و دامنه‌های فراوان این سرزمین به تعداد گروه‌های کوهنوردی افزوده است و خیلی‌ها را دیوانه آرامش کوهستان و وهم سراسر پاک
این مناطق کرده است.

مات و مبهوت، خیره به زیبایی‌هایی که خودشان را تحمیل می‌کنند به نگاهت! این وصف شاید بی‌ربط به نام این منطقه نباشد؛ حیران و سرگردان از این همه زیبایی.‌ یکی از مشهورترین جاذبه‌های طبیعی اردبیل، گردنه حیران است که در مسیر راه ارتباطی آستارا ـ اردبیل قرار گرفته،‌ این گردنه که از منطقه حفاظتی استان اردبیل است، از یک طرف مشرف به کوه‌هایی است که پوشیده از جنگل‌های انبوه ‌است و از سویی مشرف به دره‌ای نه‌چندان عمیق که از میان آن، رود آستارا چای عبور می‌کند. این رودخانه تعیین‌کننده مرز ایران و کشور آذربایجان است.

این گردنه در بیشتر زمان‌ها زیر پوششی از مه قرار دارد و از نظر طبیعی دره‌ها و کوهپایه‌های آن، پوشیده از گل‌ها و گیاهان جنگلی و مرتعی است. با این وجود این گردنه چندان مرتفع نیست و ارتفاع بلندترین نقطه آن از سطح آب‌های آزاد تنها حدود ۱۵۰۰ متر است؛ در واقع علت اصلی مه تقریبا دائمی گردنه حیران رطوبت دریای خزر است، نه ارتفاع زیاد این گردنه.

«شمال، پاسخ بسیاری از مسافران به این پرسش است که به کجا سفر می‌کنند؟ از آستارا تا بندر ترکمن، ساحل دریای مازندران است و در این پاسخ می‌گنجد.» جاده چالوس حدود 80 سال پیش، یعنی سال 1312 خورشیدی ساخته شد تا راه دسترسی مردم پایتخت را به دریای مازندران مهیا کند. از همان زمان رستوران‌ها و اقامتگاه‌هایی کنار جاده بنا شد. ساخت سد کرج در‌سال‌1340 سبب شد جاده چالوس و رودخانه کرج که به موازات هم پیش می‌روند، تبدیل به یک منطقه تفریحی شود. چالوس جزو شهرهایی است که سرما یا گرمای شدیدی ندارد و بیشترین دما را تیر تا نیمه اول مرداد دارد.‌ از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری چالوس می‌توان به کاخ چایخوران،‌ کاخ اجابیت،‌ دریاچه ولشت،‌ منطقه ییلاقی کلاردشت،‌ پارک جنگلی فین،‌ تله‌کابین نمک‌آبرود و هتل استقلال خزر نام برد. همان‌طور که مشخص است چالوس می‌تواند سلیقه‌های متفاوت را پوشش دهد.

ولی از آنجا که بیشتر مسافران خطه شمال، طبیعت‌گردی را ترجیح می‌دهند نگاهی می‌اندازیم به آثار طبیعی پیرامون چالوس. دریاچه ولشت یکی از این مناطق است که به‌دلیل شناخته شدن میان گردشگران،‌ آسیب‌پذیر نیز شده و مانند سایر مناطق طبیعی کشور با کم‌توجهی گردشگران و مسئولان مواجه است. این دریاچه در میان دره‌ای عمیق قرار گرفته و با آب شیرینی که دارد مأمن پرندگان مهاجر و آبزیان متنوع است. دریاچه سد دریوک،‌ روبه‌روی دره ولی‌آباد هزارچم که در میان مراتع و مرغزار احاطه شده،‌ نمونه دیگری است که طبیعت‌گران نباید از دست بدهند. پس از آن نوبت به کلاردشت می‌رسد. این منطقه بکر زمانی مانند نگین انگشتری می‌درخشید اما توجه گردشگران و صاحبان منافع سبب شد جنگل‌های منطقه از بین رفته و بناهای متعددی به جای درختان ساخته شود . با این حال کلاردشت همچنان می‌تواند پذیرای مهمانان باشد. به‌علاوه کلاردشت به‌واسطه نزدیکی به علم‌کوه یکی از مناطق مورد علاقه کوهنوردان است. در این محدوده،‌ وجود یخچال‌های طبیعی و دائمی نیز یکی دیگر از ویژگی‌های منطقه است که آن را به بزرگ‌ترین مجموعه یخچالی خاورمیانه تبدیل کرده است.

برای طبیعت‌دوستانی که قصد انجام فعالیت خاصی ندارند و فقط مایل‌اند زمانی استراحت داشته باشند،‌ پارک جنگلی فین در کیلومتر پنج جاده چالوس به تهران مکان مناسبی است. بوستان جنگلی فین با دارا بودن امکانات نسبی رفاهی برای اقامت‌های کوتاه مدت در روزهای تعطیل و فصل تابستان، مسافران و گردشگران فراوانی را در خود جای می‌دهد.

میثم اسماعیلی