مونس تنهایی پیران

فردا صبح وقتی از خواب بیدار شد صدای یکی از طوطی‌ها را شنید که روی درخت خانه نشسته و صدایش می‌کند. اشک توی چشمانش حلقه زد و گفت تو از پسرهایم بیشتر معرفت داشتی. وقتی آنها را پر دادم دیگر به پشت‌سرشان هم نگاه نکردند.

آقا رحمان سال‌ها بود ​تنها زندگی می‌کرد و دو پسرش خارج از ایران زندگی تشکیل داده و پدر پیرشان را فراموش کرده بودند.

آقا​ رحمان ساعت‌ها توی حیاط بزرگ و پردرخت خانه‌اش می‌نشست و به طوطی‌هایش که در قفس بزرگشان بازی می‌کردند، نگاه و با آنها درددل می‌کرد. گاهی نیز در قفس را باز می‌گذاشت و طوطی‌ها می‌آمدند روی سر و شانه‌اش می‌نشستند و یکی از آنها هم از نعلبکی عمورحمان قند و چای می‌خورد.

وقتی آقا رحمان بعد از دو هفته به علت یک بیماری سخت فوت کرد طوطی محبوبش هم نه چیزی خورد و​نه جایی رفت. او همانجا توی ایوان خانه روی بند رخت یا توی قفسش می‌نشست تا این که دق کرد و مرد.

بلبل، گربه، طوطی و کبوتر، حیوانات خانگی هستند که در فرهنگ ما به آنها توجه و علاقه بیشتری می‌شود و از دیر باز مونس تنهایی و شادی‌بخش زندگی مردم بوده‌اند.

اما در فرهنگ مردم اروپا و آمریکا سگ و گربه جایگاه ویژه‌ای دارند تا جایی که برخی از سالمندان به این حیوانات خود ارثیه هم می‌دهند.

آنها سگ را موجودی وفادار و گربه را حیوانی دوست‌داشتنی می‌دانند که با مهربانی به حرف‌هایشان گوش می‌دهند از آنها مراقبت می‌کنند و توقع چندانی نیز ندارند.

در برخی کشورها برای درمان بیماران روحی نیز از حیوانات استفاده می‌شود.

امروزه در بسیاری از کشورها از سگ‌های یاریگر تعلیم‌دیده برای همراهی و کمک به سالمندان و حمایت معلولان استفاده مناسبی می‌شود.

سالمند و معلول کنار این سگ‌های یاریگر حس عمیق استقلال را باز می‌یابند. در چنین کشورهایی این سگ‌ها از نظر قانونی یک سگ خانگی به حساب نمی‌آیند و اجازه ورود به تمام اماکن عمومی را دارند.

این سگ‌ها به جای دست‌ها، چشم‌ها و گوش‌های صاحبان خود عمل می‌کنند و آنچه برای آنها ناممکن است را ممکن می‌سازند.

حتی در خیلی موارد می‌توانند تغییراتی را که در رفتار، بدن و حتی بوی صاحبان خود ممکن است قبل از یک حمله روی دهد، تشخیص دهد و به آنها هشدار دهند.

نرگس حوصله نداشت به سمت تلفن برود و به کسی زنگ بزند. او از وقتی​ همسرش فوت کرده بود کاملا افسرده شده بود تا این که دخترش برایش یک مرغ عشق خرید. پرنده‌فروشان اعتقاد دارند اگر مرغ عشق نر و ماده بخرید با هم جفت می‌شوند، اما اگر پرنده تک بخرید با شما دوست می‌شود و شما را ترک نمی‌کند.

این مرغ عشق هم خیلی زود با نرگس‌خانم خو​گرفت و او با غذا و میوه دادن به مرغ عشق و حرف زدن و گوش کردن به آوازهایش کم‌کم سلامت خود را باز یافت.

حیوانات خانگی برای سلامتی روحی و جسمی انسان‌ها مفید هستند. همراهی یک حیوان خانگی می‌تواند احساس داشتن هدف در انسان را تقویت و احساس تنهایی را تقلیل دهد.

آنها شما را وامی‌دارند برنامه خاصی داشته باشید و برای تغذیه و تمیز نگه‌داشتن‌شان به زمان توجه کنید، کمی از خود خارج شوید و به چیز دیگری غیر از مشکلاتتان فکر کنید و برای حرف‌هایتان یک شنونده خوب داشته باشید که هرگز قضاوت نمی‌کند.

راه بردن، تیمار کردن و حتی نوازش حیوانات فعالیت‌های فیزیکی است که به گردش بهتر خون در قلب کمک ‌کرده و از نرمی استخوان جلوگیری می‌کند بنابراین حیوانات نه‌تنها دوستان خوب بلکه داروهای خوبی نیز هستند.

اما این فقط وقتی صادق است که شما از حیوانات شناسنامه‌دار و دارای پرونده بهداشتی استفاده کنید و به صورت دوره‌ای آنها را واکسینه کرده و نزد پزشک ببرید. در غیر این صورت بیماری‌های زیادی هست که از طریق حیوانات منتقل می‌شود.

وقتی از زندگی ناامید می‌شوید نگهداری از یک حیوان می‌تواند احساس تشویق به ادامه حیات و مسوول بودن در قبال حیاتی دیگر را به شما ببخشد.

بسیاری از مشکلات عاطفی و اختلالات روحی افراد به کمک حیوانات خانگی قابل درمان است. در​عین حال، در علم روان‌شناسی و روان‌پزشکی واژه pet therapy (درمان با حیوانات خانگی) مدتی است که مورد توجه محققان قرار گرفته است.

در جوامع غربی مردم قسمتی از خلأ روحی و عاطفی خود را با داشتن حیوانات پر می‌کنند. تا جایی که در کشور فرانسه تعداد سگ و گربه‌های خانگی بالای 40 میلیون برآورد شده است.

یک حیوان خانگی قادر است با رفتارهای خود محبت صاحبش را جلب کند و در مقابل آن انسان هم قادر خواهد بود با برقراری رابطه عاطفی با آن حیوان، احساسات فروخورده خود را ارضا کند.

اولین گروهی که داشتن حیوان خانگی به آنها توصیه شده است، سالمندان هستند که به نوعی احساس تنهایی می‌کنند و دچار افسردگی‌های خفیف​ می‌شوند.

برای اثبات این موضوع، گروهی از روان‌پزشکان کالج سلطنتی انگلیس، سالمندان مرد یک آسایشگاه روانی را مورد بررسی قرار دادند و آنها را به سه گروه تقسیم کردند و به هر گروه سگ، گربه و ماهی دادند تا از آنها مراقبت کنند.

پس از 9 ماه، رفتار این سالمندان مورد مطالعه قرار گرفت؛ دسته اولی که سگ در اختیارشان قرار گرفته بود در میان آنها حس دگر خواهی قوی‌تر شده بود.

در میان دسته دوم که گربه داشتند رفتار افزایش جنب و جوش و گاهی شیطنت‌های بچگی دیده می‌شد و در آنها​ که ماهی آکواریومی داشتند رفتارهایی مثل زیبا دوستی و تحسین هنر تقویت شده بود. در ضمن در بین هر 3 گروه از سالمندان آثاری از نشاط و کاهش افسردگی هم مشاهده شد که حائز اهمیت بود.

تحقیقات محققان بریتانیایی نشان می‌دهد​ علاقه‌مندی و نگهداری از حیوانات خانگی باعث کاهش عارضه‌های قلبی ـ عروقی می‌شود، چراکه نگهداری از این حیوانات با کاهش هورمون‌های استرس رابطه مستقیم دارد.

گرچه برخی صاحب‌نظران معتقدند در فرهنگ غربی‌ها حیوانات خانگی جایگزین افراد خانواده می‌شوند، اما مشکل اصلی کسانی که داشتن حیوان خانگی به آنها توصیه می‌شود این است که آنها اصلا خانواده‌ای ندارند یا خانواده‌شان به آنها سر نمی‌زنند و تنهایی آنها را رفع نمی‌کنند یا از نظر جسمی قدرت تردد زیادی ندارند.

ـ اگر از آسم رنج می‌برید بهتر است یک حیوان آبزی مثل ماهی یا لاک‌پشت نگهداری کنید.

ـ اگر به حیوان دست زدید حتما دست خود را بشویید. در صورت داشتن پرنده هنگام تعویض و تمیزکردن قفس آن ماسک بزنید.

ـ حتی‌المقدور حیوانات را در حیاط خانه نگهداری کنید و آن را به داخل نیاورید.

ـ به بهداشت حیوانات خانگی خود توجه کنید.

ماندانا ملاعلی