در استانبول چه گذشت

این مذاکرات در حالی برگزار شد که طرف‌های غربی فضای حاکم بر آن را مثبت ارزیابی کردند و پیش‌شرط ویژه‌ای برای ایران قرار ندادند.

قرار بود دور اول این مذاکرات ساعت 10 به وقت استانبول آغاز شود اما این نشست با یک ساعت تاخیر ساعت 11 به وقت استانبول و 12:30 دقیقه به وقت تهران شروع شد.

نزدیک به 200 خبرنگار، عکاس و تصویربردار رسانه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی به منظور پوشش خبری مذاکرات استانبول 2 در محل مذاکرات حاضر شده بودند و در حاشیه این مذاکرات نیز مایکل مان سخنگوی کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در جمع خبرنگاران حضور یافت.

هیات ایرانی با استقبال احمد داوود اوغلو وزیر خارجه ترکیه در این مذاکرات حضور یافت. این هیات که سرپرستی آن را سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی به عهده داشت متشکل از علی باقری معاون امنیت بین‌الملل و سیاست خارجی دبیر شورای عالی امنیت ملی، حمید عسگری، مشاور حقوقی، مصطفی دولت‌یار سرپرست سابق مرکز مطالعات بین‌المللی وزارت خارجه و عباس عراقچی معاون آسیا، اقیانوسیه وزارت خارجه بود.

نمایندگان گروه 1+5 نیز متشکل از ما ژائوشو معاون وزیر خارجه چین، سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه، وندی شرمن‌ معاون وزیر خارجه آمریکا، ژاک اودیبر معاون وزیر خارجه فرانسه، جفری آدامز سفیر سابق انگلیس در تهران، هانس دیتر لوکاس معاون وزیر خارجه آلمان به همراه کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بر سر یک میز با سعید جلیلی دبیر شورای امنیت ملی ایران نشستند.

وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریکا و نماینده این کشور در نشست استانبول، ریاست یک هیات چهار نفره متشکل از روبرت اینهارن، گری سمور، پانت تالور و مایک هامر را عهده‌دار بود.

وندی شرمن از دیپلمات‌های کهنه‌کار آمریکایی است که چهره جدیدی در این گفت‌وگو‌ها محسوب می‌شود.

او 21 سپتامبر 2011 به عنوان معاون وزارت امورخارجه آمریکا در امور سیاسی منصوب شد و این مسوولیت را از ویلیام برنز تحویل گرفت.

همچنین جفری آدامز رییس هیات انگلیسی یکی از اعضای «سازمان دیپلماتیک انگلیس» است که از اول آوریل ۲۰۰۶ تا مارس ۲۰۰۹ سفیر انگلیس در تهران بود و در حال حاضر، مدیر سیاسی وزارت خارجه انگلیس محسوب می‌شود.

ما ژائوشو رییس هیات چینی در مذاکرات هسته‌ای نیز سال‌ها به عنوان مامور وزارت خارجه این کشور در سازمان‌ها و کشورهای مختلف از جمله سفیر چین در انگلیس و بلژیک شرکت داشته و حوزه‌های تخصصی وی در وزارت خارجه، سازمان‌های بین‌المللی و کنفرانس‌ها، کنترل تسلیحات و اطلاعات است.

«سرگئی ریابکوف» نماینده ارشد روسیه هم در این نشست معاون وزیر امور خارجه روسیه است که از سال ۲۰۰۸ به این سمت منصوب شده است.

کاترین اشتون پیش از هیات ایرانی با استقبال احمد داوود اوغلو وارد محل مذاکرات شده بود که سعید جلیلی در دیداری کوتاه با وی در مقابل دوربین‌های رسانه‌های حاضر در محل مذاکرات قرار گرفت و سپس با کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا عکس یادگاری انداختند.

جلیلی همچنین جمعه‌شب میزبان ضیافت شام کاترین اشتون رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا بود. در این ضیافت که در محل کنسولگری ایران برگزار شد اشتون به همراه معاون خود حضور یافت و تاکید کرد گروه 1+5 در این دور از مذاکرات با چهره و راهبرد جدیدی ظاهر خواهد شد.

دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز اظهار امیدواری کرد که گروه 1+5 در این دور از گفت‌وگوها اعتماد ملت ایران را جلب کند.

وی تاکید کرد که ایران با روحیه سازنده وارد این مذاکرات می‌شود و بر تثبیت حقوق خود تاکید دارد. پس از این دیدار کاترین اشتون در بیانیه‌ای اعلام کرد که اولین دیدار وی با سعید جلیلی در استانبول سازنده بوده است.

با چنین رویکردی سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران پیش از ورود به جلسه مذاکرات استانبول 2 در اظهاراتی گفت: این مذاکرات در شان ملت ایران خواهد بود.

مذاکرات استانبول -1 بهمن سال 1389 در ادامه دو دور مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب در سال‌های 1387 و 1388 در ژنو برگزار شد اما دستاورد چندانی نداشت.

مذاکرات استانبول 2 میان ایران با کشورهای عضو گروه 1+5 (روسیه، چین، آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان) یک روز به طول انجامید.

نوبت اول این مذاکرات از ساعت 11 تا 13:30 دیروز ادامه داشت که طرفین بعد از نوبت اول و صرف ناهار ملاقات‌های دوجانبه دور دوم مذاکرات را برگزار کردند.

بنا به گفته رسانه‌های غربی هیات مذاکره‌کننده ایرانی از علاقه تمام طرف‌های مذاکره به گفت‌وگوی دوجانبه خبر داد اما این هیات برنامه دیدار با هیات آمریکایی را رد کرد.

این در حالی است که روزنامه حریت گزارش داد که هیات آمریکایی حاضر در نشست استانبول برای مذاکره با تیم ایرانی اعلام آمادگی کرده بود.

پیش از این مذاکرات وزیر امور خارجه ترکیه با ابراز امیدواری درباره نتایج مثبت مذاکرات ایران و 1+5 گفت: اخبار خوبی بعد از مذاکرات روز شنبه خواهیم داشت.

اشمیت معاون کاترین اشتون در پایان دور اول مذاکرات با حضور در جمع خبرنگاران ضمن مثبت ارزیابی کردن گفت‌وگوهای طرفین خبر برگزاری دور دوم مذاکرات استانبول 2 را اعلام کرد با این حال خبرنگاران در پایان دور صبحگاهی مذاکرات حق دیدار با هیات‌های حاضر را نداشتند.

همچنین مایکل مان، سخنگوی اشتون بر مثبت بودن فضای حاکم بر مذاکرات تاکید کرد و گفت: هیات ایرانی فقط درباره برنامه هسته‌ای صحبت نکرد و قصد دارد در خصوص بهار عربی و مسائل منطقه‌ای نیز گفت‌وگو کند.

وی پس از پایان دور اول مذاکرات در جمع خبرنگاران حاضر شد و گفت مذاکرات دور نخست گروه 1+5 با ایران سازنده بود.

مان افزود: برگزاری مرحله دوم مذاکرات در بغداد منوط به نتیجه مذاکرات است.

در همین حال روزنامه لس آنجلس تایمز آمریکا با اشاره به مذاکرات دیروز گروه 1+5 و ایران چنین تحلیل کرد که 6 قدرت بزرگ جهان هیچ درخواست و امتیاز ویژه‌ای از ایران نخواستند و مذاکرات ماه آینده در بغداد بدون پیش‌شرط خواهد بود.

به دنبال برگزاری رایزنی‌های دو و چندجانبه دور دوم مذاکرات ایران و 1+5 ساعت 18 به وقت تهران آغاز شد.

همزمان با دور دوم مذاکرات جلیلی و اشتون با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کردند.