بلوغ مجموعه‌ای از فرآیندهای مغزی و هورمونی است که طی آن یک کودک دچار تغییرات جسمی و روحی می‌شود و به دوران نوجوانی پا می‌گذارد.
کد خبر: ۴۵۷۳۴۰

در یک دختر طبیعی این تغییرات ممکن است در 10 یا 11 سالگی شروع شود، ولی در برخی 8 سالگی و در گروهی حتی تا 13 سالگی این تغییرات آغاز می‌شود. زمانی که شروع بلوغ قبل از 8 سالگی باشد به آن بلوغ زودرس می‌گوییم.

در دختران معمولا اولین نشانه بلوغ، بزرگ شدن پستان‌ها است که ابتدا به صورت یک برآمدگی کوچک خود را نشان می‌دهد؛ این اتفاق در نژاد ایرانی به طور متوسط حدود 10 سالگی رخ می‌دهد و پس از آن رشد موهای زیر بغل و زهار شروع می‌شود. وقوع اولین خون‌ریزی ماهانه معمولا آخرین نشانه شروع بلوغ است که به طور متوسط 2 سال بعد از شروع رشد پستان‌ها رخ می‌دهد و در نژاد ما بعد از 12 سالگی به وجود می‌آید. در آفریقایی تبارها این اتفاقات زودتر رخ می‌دهد و مثلا متوسط سن شروع خونریزی عادت ماهانه در آنها 12 سالگی یعنی 6 ماه زودتر از نژاد قفقازی است. همان‌گونه که گفته شد شروع نشانه‌های بلوغ یعنی ایجاد برآمدگی اولیه پستان قبل از 8 سالگی در دختران به عنوان بلوغ زودرس تلقی‌شده و باید مورد بررسی قرار گیرد. همین جا تاکید بر این نکته لازم است که شروع عادت ماهیانه 2 تا 3 سال بعد از این رخ می‌دهد و در واقع آخرین علامت بلوغ در دختران است.

در بسیاری موارد علت بلوغ زودرس در دختران نامشخص بوده و ضایعه خطرناکی وجود ندارد و در مواردی نیز علایم بلوغ در همان مراحل اول خود به خود متوقف می‌شود، با وجود این از آنجا که در موارد کمی بلوغ زودرس نشانه یک ضایعه مغزی یا محیطی است، حتما باید بررسی توسط پزشک متخصص صورت گیرد تا در صورت وجود ضایعه مورد مداوا قرار گیرد. در مواردی که پس از بررسی‌های دقیق علتی برای بلوغ زودرس یافت نشود و علایم بلوغ به صورت پیش‌رونده پیدا کند، به عنوان مثال پستان‌ها بیشتر رشد کنند یا موهای ناحیه تناسلی افزایش یابند، درمان باید شروع شود. در حال حاضر در کشور ما، داروی «دفرلین» که به صورت ماهانه یا 3 ماه یک بار تزریق می‌شود، برای توقف بلوغ استفاده می‌شود.

دخترانی که دچار بلوغ زودرس هستند به طور معمولی تا 12 سانتی‌متر نسبت به دیگران قد کوتاه‌تری پیدا می‌‌کنند، زیرا هورمون‌های جنسی، رشد قدی را متوقف می‌کند. به این ترتیب یکی از علت‌های نیاز به بررسی و درمان بلوغ زودرس جلوگیری از کوتاهی قد است.

در سال‌های اخیر برخی از همکاران مبادرت به استفاده از همین داروها برای به تاخیر انداختن بلوغ در دختران طبیعی کرده‌اند (یعنی دخترانی که نشانه‌های بلوغ‌شان بعد از 8 سالگی آغاز شده است). گرچه استفاده از این داروها ممکن است بتواند چند سانتی‌متر قد دختران را افزایش دهد، اما عوارضی که به دلیل به تاخیر انداختن بلوغ در یک دختر سالم ایجاد می‌شود می‌تواند در رشد جسمی، روحی و حتی توانایی باروری او تاثیر منفی ایجاد کند و به هیچ عنوان توصیه نمی‌‌شود.

دکتر رضا کریمی / متخصص بیماری‌های داخلی

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها