"کلیه"، هفت میلیون تومان

کلیه‌ها، پول می‌شوند تا مرهمی برای زخم‌های عمیق‌تر زندگی صاحبان‌شان ‌باشند.

فایده‌ای ندارد کندن آن کاغذهای جاخوش کرده روی دیوارهای کوچه حسینی در خیابان ولیعصر، آنها دوباره روی دیوار سبز می‌شوند، آگهی‌های کلیه‌ فروشی سال‌هاست تمامی ندارد و هر کدام از آنها، ‌دری است روی زندگی انسانی که فقر وادارش کرده است تکه‌ای از تنش را بفروشد.

گوشی را برمی‌دارم و زنگ می‌زنم به همه شماره‌هایی که از روی در و دیوار جمع کرده‌ام. زنگ می‌زنم، کلیه‌های با گروه خونی O- از همه گران‌تر است، و بعد O+ اما باقی گروه‌های خونی تفاوت قیمت چندانی با هم ندارند.

فروشنده‌ها هم با هم فرقی ندارند. همه درد فقر دارند، پیشانی نوشت همه‌شان یکی است با این تفاوت که هر کدام پول را به بهانه‌ای می‌خواهند، یکی می‌گوید برای سور و سات عروسی لازمش دارد، یکی می‌خواهد جواب طلبکارها را بدهد، یکی سرمایه اولیه برای شروع کارش می‌خواهد و...

بازار مکاره خرید و فروش کلیه برخلاف آنچه مصطفی قاسمی، رئیس انجمن حمایت از بیماران کلیوی می‌گوید پررونق است، بعضی‌ها نرخ مصوب را می‌پذیرند و کلیه‌شان را هفت میلیون می‌فروشند، بعضی‌ها هم بی‌خیال نرخ مصوب و تهدید‌های انجمن حمایت از بیماران کلیوی می‌شوند و قیمت را تاچند برابر هم می‌رسانند؛ شوخی که نیست، یک تکه از جانشان است؛ پاره تن‌شان.

اما هیچ‌کدام از آن تماس‌ها و کاغذ پاره‌های در و دیوار کوچه حسینی، قاسمی رئیس انجمن حمایت از بیماران کلیوی را قانع نمی‌کند که بپذیرد فروشندگان کلیه‌های گران قیمت هم مشتری دارند.

گرچه او در گفت‌وگو با «جام‌جم» تاکید می‌کند که نرخ فروش کلیه با قیمت بیش از هفت میلیون تومان غیرقانونی است.

با این حال رئیس انجمن حمایت از بیماران کلیوی با اشاره به این که افراد نیازمند پیوند با مراجعه به پیوند حداکثر شش ماه و در صورت وضعیت اورژانسی حداکثر سه ماه باید منتظر بمانند، هشدار می‌دهد: از میان کسانی که سعی می‌کنند با آگهی‌های آزاد کلیه‌ فروشی کنند تنها درصد اندکی موفق خواهند شد اما آنها و مشتری‌های‌شان، از کلیه خدمات انجمن پس از جراحی کلیه محروم می‌شوند.

به گفته او، حدود 98 درصد بیماران کلیوی در انتظار پیوند، نیازمند کمک‌های مالی هستند و بنابراین بعید است کسی که از نظر مالی در تنگنا قرار دارد بتواند هزینه‌های کلان بازار آزاد را بپردازد.

هفت میلیون تومانی که قاسمی آن را نرخ مصوب انجمن اعلام می‌کند در واقع حاصل جمع شش میلیون تومان هزینه از سوی انجمن و یک میلیون تومان هزینه از سوی دولت است.

به گفته او، سربازان وظیفه، بازنشستگان، کارکنان نیروهای مسلح و افراد تحت تکفل آنان از کمک هزینه درمانی تا سقف پنج میلیون تومان برخوردار می‌شوند.

آمارهای اعلام شده از سوی وزارت بهداشت و درمان بیانگر آن است که در سال گذشته، 582 مورد پیوند کلیه از طریق مرگ مغزی در کشور صورت گرفته که این رقم پاسخگوی یک چهارم از جمعیت نیازمندان به پیوند کلیه بوده است و قاسمی پیش‌بینی می‌کند که در یکی دو سال آینده پیوند‌های کلیه از موارد مرگ مغزی آنچنان زیاد شود که دیگر نیازی به پیوند زدن آن از زنده به زنده وجود نداشته باشد.

اگر متقاضیان پیوند کلیه مطمئن باشند که با مراجعه به انجمن حمایت از بیماران کلیوی می‌توانند کلیه دریافت کنند چرا باید وارد بازار آزاد خرید و فروش کلیه شوند و از روشی نامطمئن برای خرید کلیه اقدام کنند؟ قاسمی معتقد است دلیل چنین تصمیمی فقط این است که آنها نمی‌خواهند منتظر بمانند.

گرچه حداکثر شش ماه انتظار برای بیماری که از درد کلیه رنج می‌کشد زیاد می‌نماید، اما شاید آنها که خرید کلیه از بازار آزاد را به منتظر ماندن در صف متقاضیان پیوند ترجیح می‌دهند ندانند که به گفته قاسمی، با این روش، اجازه جراحی در بیمارستان‌های دولتی را نیز نخواهند داشت و مهم‌تر از آن نظارت کافی بر سالم بودن اهداکننده که معمولا در روش قانونی با نظارت انجمن سنجیده می‌شود، وجود ندارد و امکان دارد مثل یکی از پرونده‌های جنجالی چند سال قبل، اهداکننده آلوده به ایدز باشد!

مریم یوشی‌زاده -‌ گروه جامعه