آنفلوآنزا هر روز مراکز درمانی شهر و استانهای بیشتری را درگیر میکند و مسئولان نیز دراینخصوص هشدار میدهند. روز گذشته هم علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت در نامهای به رئیس سازمان بهزیستی کل کشور بر ضرورت تشدید نظام پیشگیری از ابتلا به بیماریهای حاد تنفسی در مراکز نگهداری بهزیستی کشور تاکید کرد و از عبور نرخ ابتلا به آنفلوآنزا از آستانه هشدار خبر داد.
مسعود مردانی، استاد گروه بیماریهای عفونی دانشگاه علومپزشکی شهید بهشتی و عضو کمیته کشوری آنفلوآنزا درباره آخرین وضعیت این بیماری در کشور به جامجم میگوید: «در حال حاضر درمانگاهها مملو از بیماران هستند؛ بسیاری از آنها تصور میکنند به کرونا مبتلا شدهاند اما بررسیها نشان میدهد در حال حاضر شیوع کرونا کم است و اکثر موارد مربوط به آنفلوآنزاست. درواقع تنها حدود ۲ درصد از نمونههای آزمایششده در هفتههای اخیر مربوط به کرونا بوده و سایر موارد، آنفلوآنزا بودهاند.»
عضو کمیته کشوری آنفلوآنزا ادامه میدهد: «از حدود یکماهونیم پیش، موارد مثبت ابتلا به آنفلوآنزا با تیپ A و بهطور مشخص زیرگونه H۳N۲ در کشور بهطور چشمگیری شدت یافته است. در حال حاضر حدود ۵۰ درصد از نمونههایی که به مرکز ملی تشخیص بیماری ارسال میشوند، نتیجه مثبت دارند. بنابراین، از مرحله هشدار عبور کرده و به وضعیت قرمز رسیدهایم؛ به همین دلیل بسیاری از مدارس کشور تعطیل شدهاند و بخشی از فعالیتها بهصورت دورکاری انجام میشود. پیشبینی میشود این روند تا دو ماه آینده نیز ادامه پیدا کند.»
بهگفته این استاد گروه بیماریهای عفونی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، یکی از دلایل این وضعیت، آغاز فصل سرد سال است؛ چرا که در این زمان همواره باافزایش میزان بروزوجهش ویروس آنفلوآنزامواجه هستیم.البته هر۱۰سال یکبار، ویروس آنفلوآنزا دچار تغییر آنتیژنتیک (جهش کروموزومی) میشود. آخرین جهش این ویروس درسال۱۳۹۴ اتفاق افتاده بود و اکنون نیز بار دیگر چنین جهشی رخ داده است.همین امرموجب افزایش فوقالعاده تعداد بیماران شده است.
واکسن برای افراد دارای بیماری زمینهای
تزریق واکسن یکی از راهکارهایی است که بسیاری از کارشناسان حوزه سلامت به افراد، بهویژه آنها که دارای بیماری زمینهای هستند، توصیه میکنند؛ واکسنی که البته گفته میشود زمان طلایی تزریق آن اوایل پاییز و قبل از شیوع بیماری است. این درحالی است که عضو کمیته کشوری آنفلوآنزا بیان میکند: «افرادی که تاکنون واکسن نزدهاند، بهتر است در اسرعوقت نسبت به تزریق آن اقدام کنند.چراکهحتی اگرواکسن مانع ازابتلا نشود،احتمال بستری شدن رابه میزان چشمگیری کاهش میدهد. گروههای در معرض خطر نیز باید دراولین فرصت ممکن واکسن بزنند؛ازجمله بیماران مبتلا به بیماریهای زمینهای مانند HIV مثبتها، مبتلایان به برونشیت مزمن، آسم، فشار خون بالا، سرطان و سایر بیماریهای مزمن.»
او تصریح میکند: «تعداد واکسنهای واردشده حدود ۱.۵درصد جمعیت کشور را پوشش میدهد و پاسخگوی نیاز جامعه نیست. بنابراین، ضروری است مردم بیش از هر زمان دیگر بر رعایت نکات بهداشتی فردی از جمله شستوشوی مکرر دستها، رعایت فاصلهگذاری اجتماعی و استفاده از ماسک در مکانهای شلوغ تاکید داشته باشند.
آنفلوآنزا جولان میدهد
آنفلوآنزا استانهای بسیاری را درگیر کرده است؛ بنا به گزارشهای وزارت بهداشت، روند ابتلا به بیماری در استانهای خراسانجنوبی، قزوین، خراسانرضوی، اصفهان، سیستان و بلوچستان، تهران و همدان بالاست؛ درحالیکه وضعیت در استانهای آذربایجانشرقی، آذربایجانغربی، اردبیل و مازندران هنوز از آستانه هشدار عبور نکرده است. بهاعتقاد مردانی، روند شیوع در استانهای مختلف متفاوت است. در ابتدا تصور میشد میزان ابتلا در استانهای شمالی کشور مانند گیلان و مازندران بیشتر باشد اما اکنون مشاهده میشود که استان تهران و برخی استانهای جنوبی نیز درگیر شدهاند.
ابتلای بیشتر کودکان و نوجوانان
مساله دیگری که کارشناسان روی آن دست میگذارند سلامت کودکان و نوجوانان و افزایش احتمال ابتلای آنها به بیماری است. دکتر قباد مرادی، رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت نیز در این باره به جامجم میگوید: «ویروس آنفلوآنزا همهساله با تغییراتی روبهرو میشود و به همین خاطر هم بدن ایمنی پایداری نسبت به آن ندارد. در سال جاری اما این ویروس با سرعت انتشار بالایی همراه است و بیشتر گروه سنی یعنی پنج تا ۱۴ سال را درگیر کرده؛ بنابراین چنانچه میزان ابتلا در یک استان از حد مشخصی بالاتر برود، ممکن است مدارس برای مدتی کوتاه تعطیل شوند؛ البته این مساله به تصمیم ستاد بحران استان، آموزشوپرورش و دانشگاههای علوم پزشکی بستگی دارد.» عضو کمیته کشوری آنفلوانزا نیز میگوید: ویروس نوجوانان و جوانان را بیشتر از سایرین مبتلا میکند و باید توجه داشت، افرادی که دچار بیماری زمینهای هستند درصورت ابتلا، احتمال بستری شدنشان در بخش مراقبتهای ویژه وجود دارد.
استراحت در منزل
دکتر مردانی معتقد است اگر کودکان درگیر این بیماری شدند نباید به مدرسه بروند؛ والدین نیز باید به این مساله توجه داشته باشند. کارشناسان معتقدند چنین رویکردی نشاندهنده میزان توجه خانوادهها به سلامت خود و دیگران است. در واقع والدین نباید به کودکان برای حضور در مدرسه فشار بیاورند. در چنین شرایطی حتی توصیه میشود در صورت امکان والدین دورکاری کنند. عضو کمیته کشوری آنفلوآنزا تاکید میکند: کمیته کشوری آنفلوآنزا هنوز لزوم برقراری قرنطینه سراسری را مطرح نکرده و فعلا تاکید اصلی بر رعایت بهداشت فردی و اقدامات پیشگیرانه است. دکتر مردانی درباره داروهای مورد نیاز برای این بیماری عنوان میکند: خوشبختانه در بخش دولتی داروی درمان آنفلوآنزا موجود است؛ هرچند میزان واکسن محدود بوده اما مقداری در اختیار وزارت بهداشت قرار دارد که در صورت لزوم عرضه خواهد شد.