نقل و نبات دارو

روال تازه بدتر هم شده است چراکه بسیاری از بیماران نیازی به دستور پزشک نمی‌بینند و برای خودشان انواع دارو و آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کنند. نتیجه می‌شود این‌که ایران در صدر کشورهای مصرف‌کننده آنتی‌بیوتیک در جهان قرار گرفته است. عدد مصرف دارو در ایران بالاترین عدد منطقه و حتی برخی کشورهای توسعه‌یافته است. آمارهای رسمی وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو نشان می‌دهد سرانه مصرف دارو در کشور طی سال‌های اخیر به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است. برآوردها حاکی از آن است که ایرانیان سالانه بیش از ۴۰میلیارد عدد قرص، کپسول و آمپول مصرف می‌کنند؛ عددی که نسبت به جمعیت کشور، بیانگر فرهنگی دارومحور در نظام درمانی و جامعه است. 
در میان داروهای مصرفی، آنتی‌بیوتیک‌ها جایگاه ویژه‌ای دارند و به یکی از دغدغه‌های مهم نظام سلامت ایران تبدیل شده‌اند. طبق گزارش‌های رسمی، مصرف آنتی‌بیوتیک در ایران حدود سه برابر میانگین جهانی است. سازمان جهانی بهداشت (WHO) بارها نسبت به این موضوع هشدار داده و تأکید کرده است که مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک، به گسترش مقاومت دارویی در باکتری‌ها منجر می‌شود؛ پدیده‌ای که امروزه یکی از بزرگ‌ترین تهدیدات سلامت عمومی در جهان به‌شمار می‌رود. 
یکی از دلایل اصلی این وضعیت در ایران، مصرف خودسرانه داروست. بسیاری از مردم بدون نسخه پزشک به داروخانه‌ها مراجعه و آنتی‌بیوتیک دریافت می‌کنند. اگرچه قوانین صریحی برای منع فروش بدون نسخه وجود دارد اما در عمل، نظارت‌ها در این زمینه کافی نیست. در نتیجه بیماران در مواجهه با بیماری‌های ساده‌ای مانند سرماخوردگی، اغلب به مصرف داروهای قوی رو می‌آورند، در حالی که بسیاری از این بیماری‌ها منشاء ویروسی دارند و نیازی به آنتی‌بیوتیک ندارند. 
مسأله دیگر نبود آموزش کافی درباره مصرف صحیح داروهاست. بسیاری از بیماران، دوره درمان با آنتی‌بیوتیک را کامل نکرده و به محض بهبود نسبی علائم، مصرف دارو را قطع می‌کنند. این رفتار نه‌تنها اثربخشی درمان را کاهش می‌دهد‌ بلکه باعث می‌شود باکتری‌ها در برابر دارو مقاوم شوند.
دولت و نهادهای بهداشتی طی سال‌های اخیرتلاش کرده‌اند بااجرای برنامه‌هایی مانند«نسخه‌نویسی الکترونیک»، «آموزش عمومی درباره مصرف منطقی دارو»و «نظارت بر تجویزها» از مصرف بی‌رویه جلوگیری کنند. با این حال کارشناسان معتقدندموفقیت این اقدامات نیازمندهمکاری گسترده‌تر میان پزشکان،داروسازان، رسانه‌ها و مردم است.درنهایت، موضوع مصرف بالای دارو در ایران تنها یک مسأله بهداشتی نیست بلکه ابعاد اقتصادی و اجتماعی نیز دارد. افزایش مصرف دارو موجب بالا رفتن هزینه‌های درمانی، فشار بر صنعت داروسازی و ایجاد کمبودهای مقطعی در بازار می‌شود.