1. نقش بصیرت در حوادث تاریخی اسلام
داشتن بصیرت دینی و تاریخی و شناخت جبهه حق و باطل ضرورت ایمانی و عقلانی است. این موضوع بهطور مستقیم به رویدادهای صدر اسلام قابل تطبیق است، جایی که فقدان بصیرت، موجب ایجاد شکافهای عمیق در جامعه اسلامی شد.
🔻جنگ جمل: عدم تشخیص حقانیت امیرالمؤمنین علی (ع) توسط برخی از صحابه، به فتنهای بزرگ در تاریخ اسلام منجر شد.
🔻ماجرای حکمیت در صفین: نداشتن بصیرت در میان بخشی از لشکر امام علی (ع) و افتادن در دام تبلیغات معاویه، به شکست جبهه حق و تقویت باطل انجامید.
پیام متن در این بخش، شباهت روشنی با این حوادث تاریخی دارد؛ نویسنده بر لزوم تشخیص جبهه حق تأکید کرده و کوتاهی در این زمینه را منشأ فتنههای بزرگ میداند.
2. ولایت و اطاعت از رهبر در اسلام
امام ما فرمود: اطاعت از ولایت فقیه همسنگ اطاعت از پیامبر اکرم (ص) است. این دیدگاه در مبانی فقه سیاسی شیعه، بر اصل «ولایت الهی» استوار است.
در تاریخ اسلام، ولایت پیامبر (ص) و پس از ایشان، ولایت امامان معصوم (ع)، محور هدایت جامعه بوده است. نپذیرفتن این ولایت، سبب انحراف جامعه اسلامی شد؛ برای مثال:
🔻واقعه سقیفه: کنار گذاشتن ولایت امیرالمؤمنین علی (ع) و حرکت به سوی حاکمیت خلافت، انحرافی اساسی در مسیر هدایت جامعه اسلامی ایجاد کرد.
🔻کربلا: کنار گذاشتن ولایت امام حسین (ع) و روی آوردن به یزید، فاجعهای عظیم برای جهان اسلام رقم زد.
تأکید نویسنده بر ولایت فقیه نیز به همین ضرورت تاریخی اشاره دارد، زیرا در تفکر شیعی، ولایت فقیه بهعنوان ادامه خط ولایت الهی در عصر غیبت امام زمان (عج) تفسیر میشود.
3. فتنهگری و نقش آن در تضعیف جامعه اسلامی
آتش افروری فتنه گران و فتنه گری و جریان نفوذ با تبیین و بصیرت افزایی نابود میشود.. این امر نیز در تاریخ اسلام سابقهای طولانی دارد:
🔻فتنه خوارج: گروهی که به نام دین، در برابر امام علی (ع) ایستادند و با تفسیر نادرست از قرآن، موجب ایجاد اختلاف و خونریزی در جامعه شدند.
🔻نفوذ بنیامیه: سیاستهای بنیامیه در دوره معاویه و پس از او، نمونهای از فتنهگری با استفاده از تبلیغات و فریب بود که اسلام را دچار بحران کرد.
پیام نویسنده این است که عدم ایستادگی قاطع در برابر فتنهگران و سکوت در برابر آنان، خسارات جبرانناپذیری به انقلاب و جامعه وارد میکند.
4. مسائل اقتصادی و مصلحتاندیشیهای اشتباه
کسانی که صرفاً به دلیل مسائل اقتصادی یا وعدههای مصلحتاندیشانه از جریان نفاق حمایت میکنند، به ایران و مردم خیانت میکنند. این موضوع در تاریخ اسلام نیز سابقه دارد:
🔻ماجرای صلح امام حسن (ع): بسیاری از یاران امام حسن (ع) به دلیل فشارهای اقتصادی و وعدههای معاویه، جبهه حق را رها کردند.
🔻بیعت مردم کوفه با یزید: مردم کوفه با وعدههای مالی و امنیتی ابنزیاد، امام حسین (ع) را تنها گذاشتند.
پیام این بخش، تکرار این هشدار تاریخی است که منفعتطلبی و مصالح کوتاهمدت، میتواند به خیانت به آرمانهای بلندمدت منجر شود.
5. وظیفه نخبگان و عالمان دینی
از کوتاهی نخبگان و اساتید انقلابی در عمل به وظایف خود باید گریست. این درد نیز به تاریخ اسلام قابل ارتباط است:
🔻در دوره حکومت امویان و عباسیان، بسیاری از عالمان دینی به دلیل محافظهکاری یا ترس از قدرت حاکم، در برابر ظلم سکوت کردند.
نمونه برجسته این کوتاهی، عدم حمایت گسترده علما از امام حسین (ع) در قیام عاشورا بود.
مسئولیت خطیر نخبگان روشنگری جامعه است.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتوگو با دکتر سیدمرتضی موسویان، ضرورت و اهمیت داشتن دکترین در رسانه و دلایل قوت و ضعف رسانههای داخلی و معاند را بررسی کردهایم
ابراهیم تهامی، مهاجم سابق تیمملی در گفتوگو با جامجم:
گفتوگو با محمود پاکنیت بازیگر پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون
در گفتوگو با تهیهکننده مستند معروف شبکه سه اولویتهای موضوعی فصل جدید بررسی شد