هدف از طراحی و اجرای مالیات بر خودروهای گرانقیمت در وهله نخست، کنترل و کاهش سوداگری، تنظیم قیمت کالا و خدمات در بازار و بازتوزیع ثروت است و کارکرد درآمدزایی آن برای دولت در اولویت بعدی قرار دارد.درواقع میتوان گفت مالیات بر خودروهای لوکس مالیات رایجی در دنیاست که از دل مالیات بر ثروت بیرون آمده است. در کشور ما در قانون بودجه سال ۱۴۰۰ ردیفی جداگانه برای دریافت این نوع مالیات منظور شد و سازمان امورمالیاتی متولی دریافت این پایه مالیاتی ازافراد مشمول گردید. در اجرای این پایه مالیاتی، سازمان امور مالیاتی کشور توانسته است در سالهای اخیر بابت خودروهای مشمول اعلام شده از سوی فرماندهی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (فراجا)، بیش از ۲۰۰۰ میلیارد تومان مالیات مطالبه و وصول کند. براساس قانون، درسالهای۱۴۰۱تا۱۴۰۳به ترتیب خودروهایی که ارزش آنها بالاتر از یک میلیارد، ۳ میلیارد و ۳.۵میلیارد تومان بودند، مشمول پرداخت مالیات شدند.
درآمد ناچیز
بنا بر آخرین آمارواطلاعات سازمان امور مالیاتی کشور، درآمد وصولی حاصل ازمالیات برخودروهای شخصی گرانقیمت در سال ۱۴۰۰ حدود ۲۱ میلیارد تومان بوده است؛ درحالی که در قانون بودجه برای همان سال درآمد ۶۶۰۰ میلیارد تومانی مصوب شده بود. به این ترتیب میزان مالیات خودروهای لوکس درسال۱۴۰۰رقم بسیار پایینی را نشان میدهد که با توجه به اولین سال اجرای این پایه مالیاتی، طبیعی به نظر میرسد. این رقم بیانگر ۰.۳درصد تحقق نسبت به بودجه مصوب سال۱۴۰۰ است ومیتوان گفت سهم این پایه مالیاتی ازمجموع هریک ازانواع مالیات یک صدم درصد وازجمع مالیاتهای مستقیم و کالاها وخدمات ۷هزارم درصد است.درسال۱۴۰۱ درآمد وصولی حاصل از مالیات برانواع خودروهای سواری ووانت دوکابین دارای شماره انتظامی شخصی گرانقیمت حدود ۵۱۹ میلیارد تومان بوده است که با وجودرشد۲۳۴۸درصدی نسبت به دوره مشابه سال گذشته، همچنان با رقم مصوب بودجه یعنی۵۰۰۰ میلیارد تومانی فاصلهای مشهوددارد.این رقم حاکی از۱۰درصدتحقق نسبت به بودجه مصوب سال۱۴۰۱ است.
در مسیر دریافت مالیات
در این رابطه جهانگیر رحیمی، مدیرکل دفتر حسابرسی مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور به جامجم میگوید: در سالهای ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳، پیشبینی قانون بودجه، مالیات خودروهای لوکس به ترتیب ۷۰۰۰ میلیارد تومان و۶.۵هزار میلیارد تومان بوده که بخشی از آن منابع وصول شده ومابقی آن در مسیر دریافت و وصول است. ازطرف دیگر بد نیست بدانیم آمارهای شش ماهه سازمان امور مالیاتی حاکی از اخذ ۸۲۲ میلیارد تومان مالیات از لوکسسواران است. نکته قابل توجه اینجاست که اگر فرد نسبت به پیامک پرداخت مالیات خودروهای گرانقیمت توجهی نکند در زمان فروش باید مالیات انباشته شده و جریمه آن را نیز بپردازد. کارشناسان میگویند اصلاح ایرادات در پیادهسازی این نوع مالیات، تکمیل پایگاههای داده مربوط به این نوع خودروها و انجام کار فرهنگی برای اقناع مردم نسبت به ضرورت پرداخت این مالیات میتواند به این روند شتاب مضاعفی بخشد.
وصول کمتر از یک دهم مالیات
نگاهی به وضعیت وصول این مالیات درسال۱۴۰۲ نشان میدهددرآمد وصولی حاصل از مالیات بر خودروهای شخصی گرانقیمت نسبت به سال گذشته افزایش یافته ولی همچنان با اهداف از پیش تعیینشده فرسنگها فاصله دارد. به طوری که مهدی کیایی، مشاور رئیس کل و سخنگوی هیات عمومی دیوان محاسبات کشور نیز در خصوص پایین بودن مالیات وصولی هشدار داده است.وی گفت: در سال ۱۴۰۲ از تعداد ۱۶۶هزار و ۳۲۵ خودرو با قیمت بیش از سه میلیارد تومان که مشمول ۲.۸۵همت مالیات بودهاند، صرفا ۲۱۸ میلیارد تومان در زمان تعویض پلاک و نقل و انتقال خودرو وصول و به حساب خزانه واریز شده است. سایر افراد مشمول که پیامک پرداخت مالیات را دریافت کردهاند، نسبت به پرداخت مالیات موردنظر تا پایان بهمنماه سال یادشده اقدامی انجام ندادهاند که موضوع وصول مالیات مزبور از طریق عملیات اجرایی، توسط ادارات امور مالیاتی در دست پیگیری است. همچنین در سال ۱۴۰۲ جمعا بالغ بر ۱.۷همت از محل مالیات برانواع خودروهای سواری ووانت دوکابین دارای شماره انتظامی شخصی گرانقیمت وصول و به خزانه واریز شده است. گفتنی است وصول ۱۰ درصدی مالیات مرتبط با خودروهای لوکس نشان میدهد بیش از ۱۰۰ هزار مودی مالک خودروی لوکس اعتنایی به پیامک پرداخت مالیات نداشتهاند. همانطور که اشاره شد بیش از ۱۶۶ هزار دستگاه خودرو مشمول مالیات مذکور شدهاند.