اخراج برای بیان‌حقیقت

 

کما این‌که در ماجرای غزه هم ثابت شد که این آزادی‌ بیان ادعایی بیش نیست چراکه هم در پوشش خبری این ماجرا و رفتار گزینشی این شبکه‌ها و هم در نوع رفتار با خبرنگاران این حوزه، به‌وضوح می‌شد این تبعیض را مشاهده کرد. جام‌جم در گزارش پیش‌رو، به این ادعای آزادی بیان و اخراج خبرنگاران می‌پردازد که سابقه طولانی دارد. در ادامه ادعاهایی که همیشه شبکه‌های غربی مطرح می‌کنند، می‌توان به‌وضوح نقض آزادی بیان را در ماجرای جنایتی که در غزه روی داده مشاهده کرد. خبرها نشان می‌دهد، شش خبرنگار بی‌بی‌سی عربی به علت حمایت از فلسطین اخراج شده‌اند تا این ادعای همیشگی شبکه‌های فوق، به نقض خود تبدیل شود. بی‌بی‌سی اعلام کرده که این مسأله به‌دلیل نقض بی‌طرفی بوده است.

این ادعای شبکه فوق در شرایطی است که کمی قبل هم، خبرنگار سی‌ان‌ان بعد از ماجرای مطرح‌کردن دروغ سر بریدن کودکان توسط حماس، مجبور به عذرخواهی شد اما خبری از اخراج یا برکناری نبود. خبرنگار سی‌ان‌ان با ادعایی که مطرح کرده و سندی برایش نداشت، از ادعای خود کوتاه آمد اما سرخط چیزی که او گفته بود بارها در همه جا گشت و باعث شد تا یک جنگ روانی علیه حماس شکل بگیرد. جالب اینجاست که بعد از مشخص‌شدن بی‌نتیجه‌بودن این ادعا با یک عذرخواهی کلی، سر و ته ماجرا خاتمه‌یافت و هیچ‌کس این خبرنگار را توبیخ یا برکنار نکرد.حالا در این میان، عکس این ماجرا اتفاق افتاده است. شش خبرنگار به دلیل لایک‌کردن پست‌هایی در حمایت از مردم فلسطین با واکنش تند و تیز بی‌بی‌سی روبه‌رو شده و از کار اخراج شده‌اند. بی‌بی‌سی پس از تحقیقات و بازجویی از شش خبرنگار عرب خود به‌دلیل حمایت از عملیات طوفان‌ الاقصی حماس در حساب کاربریX خود آنها را اخراج کرده‌است. در میان این خبرنگاران نام خبرنگاران باتجربه‌ای مثل محمود شلیب، ایا حسام، سالی نبیل، سلما خطاب، صنعا خوری و ندا عبدالصمد دیده می‌شود. درعین‌حال، نام شرکتی که توسط عمرو فکری اداره می‌شود هم درمیان این اسامی است؛ این شرکت توسط خبرنگار ورزشی و کارشناس بی‌بی‌سی‌عربی اداره می‌شود. مصادیقی که این خبرنگاران براساس آن اخراج شده‌اند جای تعجب دارد. به‌عنوان‌مثال، سلما خطاب توییتی را لایک کرده بود که حماس را «جنگجویان‌آزادی» توصیف می‌کرد. همچنین ندا عبدالصمد ویدئویی از خم‌شدن اسرائیلی‌ها داخل یک ظرف حلبی از ترس رزمندگان مقاومت فلسطین را بازنشر کرده بود. گویا سالی نبیل هم توییت‌هایی در حمایت از طوفان‌ الاقصی زده بود که خیلی برای بی‌بی‌سی خوشایند نبوده است. 

جالب اینجاست که خبر اخراج این خبرنگاران را مهرداد فرهمند، خبرنگار سابق بی‌بی‌سی فارسی مطرح کرده که با این خبرنگاران آشنا بوده و با برخی‌شان همکاری داشته است. فرهمند با انتشار پستی در کانال خود نوشته بود: با دو تا از این شش همکار سال‌ها کار کرده‌ام و شهادت می‌دهم از بهترین‌های بی‌بی‌سی عربی‌اند. سالی نبیل که سه‌سال‌ونیم در دفتر قاهره میزهای‌مان کنار هم بود و ندا عبدالصمد که بیش از هفت سال با او در یک دفتر کار کردم. ندا از روزنامه‌نگاران قدیمی و سرشناس لبنان است و جالب اینجاست که فیلمی درباره یهودیان لبنان ساخت که به‌عنوان نمونه بی‌طرفی در روزنامه‌نگاری مثال زده می‌شود و جایزه برده است. بی‌بی‌سی لایک‌های این خبرنگاران را نقض بی‌طرفی قلمداد کرده اما اگر بی‌بی‌‌سی این ضابطه را عادلانه اجرا کند باید بیش از نیمی از کارکنان بخش‌های زبان‌های خارجی از کار معلق شوند.این صحبت‌هایی که از طرف یکی از خبرنگاران بی‌بی‌سی مطرح شده، تاییدی بر این است که شبکه‌های غربی حتی طبق ادعای خود عمل نمی‌کنند و به چیزی که ادعایش را می‌کنند هم پایبند نیستند. کما این‌که در صحبت‌های فرهمند هم این نکته بیان شده که اگر قرار باشد طبق این ادعا عمل شود، باید نیمی از کارکنان بخش‌های زبان‌های خارجی از بی‌بی‌سی اخراج می‌شدند. 

اما در این میان باید به یک اعتراف هم اشاره کرد که از طرف یکی از خبرنگاران یهودی مطرح شده و صدالبته تنها یکی از مواردی است که تاکنون از طرف این خبرنگاران نه‌چندان موافق حماس بیان شده. آن‌طور که مژگان نوی در یک گفت‌وگو با بی‌بی‌سی فارسی اذعان کرده، اتفاقی که این روزها در غزه افتاده، نتیجه سال‌ها خشونت از سوی اسرائیل بوده است. او در این گفت‌وگو عنوان کرده بود: در را روی دومیلیون نفر بسته‌اند، در بزرگ‌ترین زندان دنیا. نباید فراموش کرد که این نتیجه سال‌ها خشونت از سوی اسرائیل است. 

البته ماجرای بی‌بی‌سی و حاشیه‌های آن، مخصوص امروز و دیروز یا اتفاق‌هایی که در غزه می‌افتد نیست.  بی‌بی‌سی پیش از این هم سر ماجرای رعنا رحیم‌پور و فایل صوتی که از او منتشر شده بود، با این خبرنگار قدیمی خود قطع همکاری کرد. ماجرا از این قرار بود که رعنا رحیم‌پور در یک فایل صوتی گفته بود به رسانه سعودی ‌اینترنشنال ابلاغ شده است که فقط با رهبران احزاب تجزیه‌طلب گفت‌وگو و به آنها تریبون داده شود. وی هدف پشت‌پرده آشوب‌طلبی‌ها در سال گذشته را نه دموکراسی، بلکه تجزیه ایران دانسته بود. بعد از انتشار این فایل صوتی و تایید صحت آن از سوی این خبرنگار، شبکه اینترنشنال در گزارش‌هایی از این خبرنگار با عنوان «وکیل‌مدافع شیطان» یاد کرده بود. کمی بعد هم فایل صوتی دیگری از مکالمه رحیم‌پور منتشر شده بود که با صراحت بیشتری درباره تجزیه ایران و نقش شبکه اینترنشنال گفته بود. 

 

محمود شلیب     خبرنگار ارشد

ایا حسام          خبرنگار آزاد

سالی نبیل        گزارشگر

سلما خطاب      خبرنگار مصری

صنعا خوری    خبرنگار در بیروت 

ندا عبدالصمد    سردبیر در بیروت