طنین ایران در کردستان

در این جشنواره که با همت صداوسیما و همکاری مسئولان این استان برگزار می‌شود چهره‌های هنری بسیاری از سراسر ایران حضور دارند و گفته می‌شود قرار است از فضای بین‌المللی هم شاعرانی به جشنواره بیایند. درباره چگونگی برگزاری این جشنواره و تاثیرات آن در حفظ حیات شعر و موسیقی نواحی، ترویج آن و آشنایی بیشتر نسل جوان با این سبک با علیرضا قزوه (رئیس دفتر شعر، موسیقی و سرود سازمان صداوسیما)، مهدی گروسی (مدیر هماهنگی موسیقی استان‌های رسانه ملی)، حمیدرضا حسینی (مشاور رئیس دفتر شعر و موسیقی و سرود و عضو هیئت داوران)، محمدباقر معلم (عضو هیئت داوران جشنواره) و مهرداد پشابادی (مدیر اتاق خبر صداوسیمای کردستان) گفتگو کردیم و گزارشی از مراسم افتتاحیه را آوردیم. 

نخستین جشنواره موسیقی ویژه اقوام ایرانی با حضور ۲۴ گروه از ۱۸ قوم در سینما بهمن سنندج آغاز شد. گروه‌های شرکت کننده در این جشنواره تا ۱۱ ماه جاری در خانه کرد، عمارت خسروآباد، پارک دیدگاه و سینما بهمن اجرا خواهند داشت. اجرا‌های گروه‌های شرکت کننده در جشنواره هر روز از ساعت ۱۷ عصر ۲۲ شب برگزار می‌شود. این جشنواره با مشارکت معاونت استان‌های صداوسیما، صداوسیمای مرکز کردستان، استانداری کردستان و شهرداری سنندج برگزار می‌شود.

حسن عابدینی معاون امور استان‌های صدا و سیما در آیین افتتاحیه اولین جشنواره موسیقی اقوام ایران ضمن قدردانی از استاندار کردستان و برگزار کنندگان این مراسم گفت: موسیقی تنها هنری است که بسیار نیاز به محاسبه دارد چراکه زمانی یک نفر موسیقی می‌نوازد از ابزار بی‌جان صدایی حاصل می‌کند که روی انسان تاثیر می‌گذارد و، چون با کلمات عجین می‌شود آن را متعالی می‌کند.

وی افزود: صدا و سیمای جمهوری در چارچوب سند تحول خود دو بخش هویت‌محوری و عدالت‌گستری را اولویت قرار داده و فرهنگ این مرز و بوم در زمینه‌های مختلف فرهنگ، آداب، سنن، شعر و موسیقی با عجین شده و نمادی از دو مولفه سند تحول صدا و سیما است.

عابدینی تاکید کرد: تلاش می‌کنیم همه اقوام و کارآفرینان و اندیشمندان و هر آن کسی که برای پیشرفت این مرز و بوم تلاش می‌کند در قاب رسانه دیده شود و این یعنی عدالت‌محوری ایت که دنبال آن هستیم.

وی ادامه داد: هویت اقوام ایرانی با آداب و رسوم و سنن آن‌ها گره خورده و موسیقی که در جای‌جای این میهن پرافتخار داریم با زندگی روزمره مردم عجین شده است.

عابدینی عنوان کرد: در زمان دفاع مقدس هم مردم کشور با موسیقی و سرود‌های حماسی دین خود را به دفاع از وطن اسلامی ادا کردند.

معاون امور استان‌های صدا و سیما افزود: امیدواریم بتوانیم این وحدت را حفظ کنیم چراکه دشمنان به وحدت میان اقوام ایرانی حساس است.

وی گفت: مردم برای پیشرفت کشور از همه ظرفیت‌ها استفاده می‌کنند و این دشمن است که تلاش می‌کند زمینه تفرقه را میان مردم کشور ایجاد کند.

عابدینی در بخش دیگری از سخنان با اشاره به اینکه امسال بیش از هزار قطعه موسیقی در کشور ساخته شده است، گفت: در مدت کوتاهی که برای جشنواره موسیقی اقوام ایرانی فراخوان داده شد، چهار هزار و ۵۲۱ اثر موسیقی ارسال شد که داوران در سه مرحله تلاش کردند، موسیقی‌های برجسته را انتخاب کنند ضمن اینکه این آثار به مرور از شبکه‌های استان پخش خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: معاون امور استان‌های صدا و سیما جمهوری اسلامی ایران تلاش می‌کند که هر ساله این جشنواره‌ها را برگزار کند.

رنگین کمان اقوام

علی مرادی، مدیرکل صدا و سیمای مرکز کردستان و دبیر اجرایی نخستین جشنواره موسیقی اقوام ایرانی گفت: تاریخ هر کدام از اقوام ایران سرشار از اسطوره‌های بی‌بدیل است و هرکدام آواز بلندی همچون قله‌های سیه فلک کشیده استوار دارد.

وی در سخنانی با بیان اینکه پیامبران هدایتگر و پیام‌آور مهر و مهربانی‌اند، افزود: پیامبران نامشان یادآور آزادی و ایمان و کمال و امام راحل، شهدای گرانقدر و رهبری فرزانه که پیامش روشنی است.

مرادی اضافه کرد: اقوام ایرانی با هر لباس و زبانی موسیقی و پرچم سرودشان ملی و پرچم سه رنگ است و ایران اسلامی تنها نامی است که بر زبان پرافتخار مردمان این کشور جاری است.

به گفته مرادی، شعر و موسیقی اقوام ایرانی است رنگین کمانی است که هر رنگ نمی‌تواند به تنهایی زیبایی را به کمال روایت کند.

اسماعیل زارعی کوشا، استاندار کردستان هم گفت: افتخار داریم در ایام هفته وحدت در شهر زیبای سنندج این رخداد بزرگ فرهنگی را با هم جشن بگیریم و ان‌شاا... همه مردم عزیز از سراسر کشور از طریق رسانه ملی از هنر و موسیقی نواحی ایران زمین بهره‌مند شوند. خوشحالم در سفر اردیبهشت ماه جناب جبلی، رئیس سازمان صداوسیما به کردستان ایده برگزاری این جشنواره مطرح شد و توفیق پیداکردیم در فاصله چند ماه میزبان شما عزیزان باشیم. 

در بخش‌هایی از این مراسم گروه‌های موسیقی به اجرای برنامه پرداختندو همچنین از خانواده تعدادی از شهدای هنرمند تقدیر شد. 

شهر‌های خلاق یونسکو 

اکبر یوسفی، معاون دفتر یونسکو در افتتاحیه نخستین جشنواره موسیقی اقوام ایران بیان کرد: شبکه شهر‌های خلاق یونسکو از ۲۰۰۴ شروع شد و شهر سنندج به عنوان چهارمین شهر خلاق بعد از اصفهان، رشت و بندرعباس در سال ۹۸ عضو شهر‌های خلاق در موسیقی شد.

یوسفی در ادامه با بیان اینکه احترام به آداب و فرهنگ ملل مختلف از موضوعاتی است که در یونسکو پیگیری می‌شود، افزود: بستر‌های هویت‌بخش تنوع فرهنگی در حوزه‌های فرهنگی در مناطق جغرافیایی کشور رواج دارد و قابل بهره‌برداری است.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر در کشور ما ۵ شهر خلاق در یونسکو به ثبت رسیده است، افزود: این ظرفیت وجود دارد به تعداد استان‌های کشور افزایش یابد.

یوسفی اضافه کرد: در حال حاضر ۵۹ شهر خلاق در دنیا به ثبت رسیده و با ارتباط با یکدیگر توانمندی‌ها و قابلیت‌ها را را منتقل و زمینه تبادل فرهنگی و گسترش فرهنگ و آداب و سنن را فراهم می‌کنند.

وی گفت: در کشور ما در بحث لباس و آداب و رسوم و سنن مختلف و موضوعات یونسکو قابلیت گسترش دارد لذا ما آمادگی هر گونه حمایت را از استان‌ها داریم.

ترویج سبکی باسابقه

علیرضا قزوه، رئیس دفتر شعر، موسیقی و سرود سازمان صدا و سیما هم به جام‌جم درباره اثر این جشنواره با حمایت رسانه‌ای صداوسیما در زنده نگه داشتن موسیقی اقوام و ترویج‌اش میان نسل جوان تصریح کرد: این جشنواره مخصوص اقوام است و موسیقی اقوام هم بخش بسیار پررنگ و جدی از موسیقی ایران است و از همه موسیقی‌ها سابقه اش بیشتر است و در بسیاری از نواحی و اقوام مثل اقوام کرد، لر، ترک و... این موسیقی دوام دارد و تا الآن حیات داشته، اما کمتر مورد حمایت مرکز نشینان قرار گرفته است. این موسیقی در برابر موسیقی‌های سنتی و پاپ و مرکزنشین به حاشیه رانده است. موسیقی اقوام سابقه خوب و استادان بسیار بزرگی دارد و بسیار متنوع است؛ اما به مرکز و مرکزنشینان خوب معرفی نشده و از این جهت بسیار جای کار دارد که هر سال جشنواره اقوام را داشته باشیم. جشنواره امسال در سنندج برگزار می‌شود. 

وی ادامه می‌دهد: موسیقی کرد‌ها از نظر ساز‌ها و گوشه‌های مختلف موسیقی بسیار غنی و متنوع است؛ البته از اقوام دیگر مثل موسیقی کرمانج ها، لر‌ها و جنوبی‌ها دعوت شدند. 

قزوه درباره نگاهش به این دوره از جشنواره گفت: هنوز خیلی بر جشنواره اقوام کار نکردیم و این اولین جشنواره جدی در موسیقی اقوام است. باید امسال را ببینیم و از تجربه‌های امسال برای سال آینده استفاده کنیم و تلاش کنیم کار بهتر و پخته تری در سال‌های آینده داشته باشیم. 

وی درباره بخش شعر هم بیان کرد: در این دوره از جشنواره بخش شعر هم داریم. سال گذشته برنامه شعر و موسیقی در زیباکنار داشتیم و ۵۰۰ نفر آمدند و برنامه بسیار متنوع و بزرگی بود. جشنواره امسال از جهت موسیقی اقوام پررنگ‌تر است و از جهت شعر دعوت کمی کمتر است. در کنارش یک جشنواره شعر جهانی راه اندازی کردیم که ۲۵ شاعر از ۱۵ کشور جهان و حدود ۱۵ شاعر ایرانی در سالن همایش‌های صدا و سیما در شب نهم مهر ماه جشنواره بین المللی صلح و دریا برگزار می‌شود. 

پشیتبانی بیشتر شود

سیدحمیدرضا حسینی، مشاور رئیس دفتر شعر و موسیقی و سرود و از داوران این جشنواره در گفتگو با جام‌جم درباره نقش این جشنواره در ترویج و حفظ حیات موسیقی نواحی ایران عنوان کرد: دو رویکرد ملی و فرهنگی هنری وجود دارد. موسیقی بومی و محلی، چون میراث فرهنگی و یکی از نشانه‌های بارز و شاخص هویت ماست و صرفا به موسیقی یعنی ساز ختم نمی‌شود. منظومه‌ای از ساز به اضافه آواز است که پشتیبان کلام، پیام، پند و محتوا است. همچنین سنت‌هایی که بخشی از آن در لباس و پوشش مردم ایران، بخشی در آیین‌ها و سنت‌ها و بخشی در گویش‌ها و زبان‌های مختلف است و همه این‌ها در کنار هم یک موسیقی تشکیل می‌دهند که می‌شود هویت فرهنگی ما و باید از آن برای مقابله با هجمه فرهنگی غرب و شرق پاسداری کنیم تا ملت بتواند هویت خود را حفظ کند. این موسیقی یکی از ارکان اصلی هویتی است؛ هر چند در دوره‌های اخیر برخی سازمان‌ها و نهاد‌ها به شکلی به آن توجه کردند، ولی به نظر می‌رسد کافی نبوده؛ هر چند جای خوشحالی است که علی رغم هجوم فرهنگ شهری و تمدنی و فرهنگ ارتباطات و تکنولوژی کماکان حداقل در شهرستان ها، استان‌ها و روستا‌ها موسیقی محلی طرفداران خود را دارد. خیلی‌ها تصور می‌کردند فرهنگ بومی و ساز و آواز محلی از دهه ۶۰ و ۷۰ دیگر بیشتر عبور نکند و با ورود پاپ در دهه ۸۰ از بین برود در دهه ۹۰ که تحولات دیگری در رفتار و منش جامعه شکل گرفت. خوشبختانه علاوه بر این که ساز‌های گذشته هستند که برخی‌ها وضعشان خوب است و برخی‌ها وضعشان خوب نیست، جای امید است که نسل جدید هم دارند به این کار می‌پردازند؛ هر چند خیلی بیشتر از این‌ها باید برنامه ریزی، رسیدگی، پشتیبانی و حمایت مثل یک تیم ملی نسبت به این‌ها باشد تا بتواند هم در عرصه بومی و هم در عرصه ملی و فراملی خود را نشان دهند. 

وی افزود: هندوستان موسیقی خود را خیلی خوب معرفی کرده، عرب‌ها بسیار بیشتر از ما کار کردند و ترک‌ها موسیقیشان را خیلی در سطح جهان منتشر کردند؛ ولی از موسیقی ما در سطح جهان شاید فقط چند اسم یا بخشی از آن شناخته شده است. حرکتی که استانداری و صدا و سیمای کردستان با پشتیبانی دو حوزه ستادی یعنی مرکز موسیقی، شعر و سرود صدا و سیما و معاونت امور استان‌ها همت کردند راهگشاست. از هر گونه موسیقی بومی که در کشور داریم یعنی ۱۸ قومیت و زبان متفاوت در سنندج که از نظر موسیقی یک شهر متمدن است و از طرف یونسکو به شهر خلاق موسیقی معرفی شده با یکدیگر دیدار و کارهایشان را اجرا می‌کنند. یک آوردگاه مثل جام جهانی است که از ملت‌های مختلف می‌آیند، در اینجا هم اقوام مختلف می‌آیند و اجراهایشان را انجام می‌دهند. در کنارش صدا و سیما هم یک جریان تولیدی خوبی در حوزه استان‌ها دارد. سالانه مجموعا چیزی در حدود هزار قطعه موسیقی محلی از استان‌های مختلف جمع و به ستاد تهران ارسال و ارزیابی می‌شود و هر کدام که قابلیت پخش داشته باشند به شبکه‌های صدا و سیما می‌رود و یا در فضای مجازی پخش می‌شود. به هر حال در این جشنواره فرصتی فراهم شده که آثار مذکور با هم رقابتی کنند تا آثار برگزیده به عنوان نمونه یا الگو معرفی شوند.

حسینی ادامه داد: دراین خصوص نقش صدا و سیما پررنگ‌تر می‌شود، چون پرداخت رسانه‌ای که صدا و سیما در این مقوله چه در سطح استان و چه در سطح سایر استان‌ها و شبکه‌های سراسری یا شاید برون مرزی دارد ظرفیت فرهنگ بومی را نشان می‌دهد. 

وی نگاهش به این دوره از جشنواره و آثار ارزیابی شده را چنین توصیف می‌کند: وزارت ارشاد جشنواره موسیقی نواحی دارد که صرفا یک سری از اساتید و چهره‌های شناخته شده و نه جدید هر سال در آنجا برنامه اجرا می‌کنند که در نوع خودش خوب است، ولی جایی که آثار را ضبط و ثبت و برای نسل امروز و آینده نگهداری می‌کند صدا و سیما است. پس این یک اقدام مهم است. این ثبت و ضبط‌ها داوری می‌شود و به تناسب سرمایه گذاری یا هزینه‌ای که به لحاظ ریالی و امکانات می‌شود آثار فوق العاده است. به ویژه توجه نسل جدید به این نوع موسیقی و به روز کردن آن جذابیت دارد. با توجه به سواد آکادمیک این نسل موسیقی قومی علمی شده است. این افراد مخاطب را می‌شناسند و افزون بر منطقه و ناحیه خودشان، به جا‌های مختلف می‌روند و اجرا می‌کنند که همه این‌ها در کارشان تاثیر می‌گذارد. جشنواره‌ای نظیر این را معاونت استان‌ها هر سال برگزار می‌کرد. از دهه ۷۰ چند دوره در زیباکنار برگزار شد و استان‌ها استقبال کردند که میزبان شوند و هزینه هایش را تامین کنند و در قبالش شبکه‌ها در آن روز‌ها به آن استان و ظرفیت‌ها و مردمش می‌پرداختند. ۲۲ دوره برگزار شد که آخرین دوره اش در سال ۹۸ و قبل از کرونا بود. شاید بشود این جشنواره را در امتداد آن دانست. طی این چهار سال رشد لازم رخ داده، اما رشد کافی با پشتیبانی‌های بیشتری اتفاق می‌افتد. 

هم‌گرایی ملی با آشنایی اقوام

مهدی گروسی، مدیر هماهنگی موسیقی استان‌های رسانه ملی در مصاحبه در مورد جشنواره گفت: این جشنواره بر اساس سند تحول سازمان صداوسیما برگزار برنامه‌ریزی شده است تا بتوانیم از تمام طرفیت‌های استانی در حوزه موسیقی استفاده کنیم. حوزه موسیقی در رسانه و مقوله انتقال پیام بسیار تاثیرگذار است. برای اینکه اقوام مختلف موسیقی را دور هم جمع کنیم با دستور دکتر جبلی این جشنواره راه‌اندازی شد تا هم‌افزایی فرهنگی میان تمام اقوام ایجاد شود. 

وی ادامه می‌دهد: باتوجه به اینکه یونسکو سنندج را به عنوان شهر خلاق موسیقی ایرانی انتخاب کرده است، این شهر میزبان گروه‌های موسیقی مختلف ایران شد. از گروه‌های مختلف از اقوام دعوت کردیم تا در این جشنواره اجرا داشته باشند. انعکاس این جشنواره در رسانه بازخودر‌های خوبی برای رسانه ملی خواهد داشت تا مخاطبان با موسیقی محلی آشتی کنند. 

گروسی درباره برنامه‌هایی برای برقراری ارتباط بیشتر جوانان با این سبک موسیقی در جشنواره بیان کرد: یکی از بخش‌هایی اصلی جشنواره شناسایی استعداد‌های خلاق موسیقی محلی است و برایش جایزه تهیه کردیم. جوانان و نوجوانانی از اقوام مختلف برایمان کار ارسال کردند و نشان دادند استقبال خوبی از جشنواره دارند. 

مدیر هماهنگی موسیقی استان‌های رسانه ملی در خصوص بخش‌های دیگر جشنواره گفت: در بخش شعر از شاعران بومی و محلی و شاعرانی از هند، پاکستان و ترکمنستان دعوت کردیم تا شعرخوانی انجام دهند. همچنین کارگاه تحلیل و بررسی شعر محلی را داریم که توسط دکتر اکرامی برگزار می‌شود. یک بخش جنبی مربوط به لباس و ساز محلی است. در نگارخانه جشنواره از هر قومی یک لباس و ساز ارائه می‌کنیم و درباره‌اش توضیحاتی داده می‌شود. بخش نماهنگ هم در‌ای جشواره وجود دارد که جاذبه‌های گردشگری مناطق مختلف کشور را نشان می‌دهد. در جشنواره چندان به رقابت اهمیت ندادیم؛ تاکیدمان بر هم‌گرایی ملی است. 

به گفته گروسی، محسن نفر، جلیل عندلیبی، احمد صدری، محمدسعید میرزایی، حمیدرضا حسینی، شهرام منظمی، محمدباقر معلم، حمید اکبرزاده و... از داوران این جشنواره هستند. 

ایران یعنی همه اقوام

محمدباقر معلم نویسنده و پژوهشگر حوزه‌ی ادبیات و هنر است که در سال‌های ماضی ریاست مرکز شعر و موسیقی و سرود رسانه ملی را بر عهده داشت. معلم از شمار داوران بخش نهایی و اصلی نخستین جشنواره موسیقی اقوام است. وی به جام‌جم گفت: در ابتدا از همه اصحاب رسانه که به انعکاس رویداد‌های فرهنگی مدد می‌رسانند تشکر و قدردانی می‌کنم؛ بدون تردید توفیق هر اتفاق فرهنگی حاصل همدستی همه اهالی رسانه است. رخدادی مثل همین جشنواره موسیقی اقوام، تاثیر و تاثرش به همکاری و هماهنگی همه‌ی اجزا در سپهر رسانه‌ای کشور بر می‌گردد. فرهنگ ملی، متشکل از خرده فرهنگ‌هایی است که ما آن را به نام فرهنگ اقوام می‌شناسیم. غنای فرهنگ ملی، ربطی مستقیم و بی واسطه با شناخت و پویایی این خرده فرهنگ‌ها دارد. به عبارت بهتر هویت دینی و ملی ما از بخش‌ها و اجزایی شکل گرفته که ما آن‌ها را با عنوان فرهنگ نواحی و منطقه‌ای اقوام ایرانی می‌شناسیم، لذا رشد و غنای هویت فرهنگی ما و بالندگی فرهنگ ملی ما در گرو معرفی و شناخت هویت قومی و منطقه‌ای است. من به عنوان یک ایرانی؛ کردم، لرم، ترکم، عربم، گیلکم و همه اقوام دیگرم. ایران همه این اقوام است و همه این اقوام ایرانند. این نسبت دو سویه، هویت دینی و ملی و فرهنگی ما رو سامان می‌بخشد. ما با این پیوست‌ها، کامل می‌شویم و بدون آن‌ها، جامعیت خود را از دست می‌دهیم. بهمین خاطر کوششی که در معرفی و شناخت قومیت‌ها و فرهنگ قومی انجام می‌شود امری ضروری و لازم بلکه حیاتی است که با هویت ملی ما گره می‌خورد. 

معلم ادامه داد: دریا هویت وجودی خود را مدیون رود‌ها و چشمه‌هایی است که از دور و نزدیک ره می‌پیمایند و به آن سرازیر می‌شوند. هر قطره‌ای در جریان رودخانه، جزئی از هویت دریا را شکل می‌دهد، حیات و ممات دریا در گرو حرکت و سیر این رودهاست. بقول شاعر: «اگر باران به کوهستان نبارد / به سالی دجله گردد خشک رودی» همین نسبت میان فرهنگ قومی و هویت ملی برقرار است. بی توجهی به این سرمایه عظیم به مرور ایام فاجعه ضعیف شدن و نحیف شدن فرهنگ ملی را بدنبال خواهد داشت و همانطور که توجه به آن بالندگی و رشد و پویایی فرهنگ ملی را همراه خواهد داشت؛ لذا حسب مقدمه‌ای که عرض شد، با توجه به اهمیت فوق العاده موضوع، هر تلاشی در معرفی و شناخت این اجزا مستحسن و قابل تقدیر و ستایش است. جشنواره موسیقی اقوام از این خاطر امری دلخواه و دلپسند است. کاری کارستان که ارجمند است و ستودنی.

معلم ارزیابی‌اش از این دوره جشنواره را چنین شرح داد: اولا بایست عرض کنم، گرچه این جشنواره نوپاست و نخستین دوره آن برگزار می‌شود، اما از آنجا که موضوع از اهمیت فوق العاده برخوردار است این تشنگی و طلب و نیاز وجود داشته لذا می‌بینیم که درآغاز بیش از چهارهزار و پانصد اثر به دفتر جشنواره ارسال می‌شود. این حجم کمی فوق العاده دلالت بر این تشنگی و نیاز دارد. یعنی ظرفیت‌ها موجود بوده و بستری برای عرضه نداشته، شناخت نیاز‌ها در طراحی و تدارک کار اهمیت بسیار دارد. وقتی کاری در هنگام بی نیازی و استغنا شکل بگیرد، اساسا بازخوردی به دنبال نخواهد داشت. درست مثل آدمی، تا تشنه نباشد و تا تشنگی نباشد سراغ آب نخواهد رفت، طلب و نیاز اولین اصل و مهمترین رکن است. در حوزه فرهنگ بومی و منطقه‌ای، این ضرورت و این نیاز موجود بوده است و خلاء آن احساس می‌شده لذا بمجرد راه اندازی و طراحی کار، حجم کثیری از آثار سمت آن سرازیر شده، کمتر جشنواره‌ای را می‌بینید که در نخستین دوره این استقبال شورانگیز را همراه خود داشته باشد. این‌ها همه متر و معیار درستی مسیر و سلامت و صحت کار است. در اولین قدم بیش از چهار هزار و پانصد اثر که به بخش اولیه داوری راه پیدا کرده می‌نمایاند که ظرفیت وسیعی مهیا بوده است. به گمان این بنده توجه هنرمندان نشان ظرفیت عظیمی ست که در این حوزه وجود دارد و انشا‌ا... در قدم‌های بعدی و آتی سامان داده خواهد شد. 

وی بیان کرد: از مجموع چهار هزار و پانصد و بیست و یک اثر که به دفتر جشنواره رسید در مرحله اولیه داوری صد و هشتاد و یک اثر انتخاب شد که در دور دوم داوری‌ها مورد نقد و ارزیابی قرار گرفت. از این تعداد پنجاه اثر البته در رشته‌ها و عنوان‌های مختلف مستحق گرفتن جایزه تشخیص داده شد. جوایز البته به حسب مشاغل هنری به عنوان‌های حرفه‌ای مختلف مثل شاعر، آهنگساز یا تنظیم کننده و ... تعلق می‌گیرد. در کلیت، اما به گمانم جشنواره با توجه به نوپا بودن از تنوع بسیار خوبی برخوردار بود و آثار رسیده کیفیت شایسته‌ای داشتند. البته این را هم اضافه کنم که آنچه انتخاب شد مشتی از خروار و یک از هزار بود، هر جشنواره ناگزیر به تعدادی جایزه می‌دهد و شماری را اعلم می‌کند، اما به واقع آثار ارجمند بیشتر از این بود. 

از معلم می‌پرسیم با توجه به آثاری که بیان کردید این جشنواره چقدر به اهداف خود در معرفی فرهنگ اقوام نزدیک شده است؟ او پاسخ می‌دهد: بخش فرهنگ قومی و منطقه‌ای که یک حوزه و زمینه آن موسیقی اقوام است، گستره وسیعی دارد و کار بسیار در آن می‌بایست انجام شود. زیرا شما با ظرفیت بسیار عظیمی روبه‌رو هستید. ظرفیتی که بسیاری از محور‌های موضوعی زیرمجموعه‌اش، کار دارد و نیازمند توجه و سرمایه‌گذاری است. جشنواره اساسا نورافکنی است که ناحیه‌ای را روشن می‌کند تا به سیاستگذاران فرهنگی آن بخش را ملاحظه کرده و در برنامه‌ریزی‌ها به حساب آورند. این یکی از مهم‌ترین کارکرد‌های جشنواره‌هاست. در این حوزه موضوعی هم جلب این توجه و درک این نیاز یکی از اهداف مهم جشنواره موسیقی اقوام است که با توجه به انعکاسی که داشته گمانم تا حد زیادی توانسته اهدافش را درین زمینه تحقق بخشد. 

معلم درباره همت صداوسیما در شکل‌گیری و بیشتر دیده شدن جشنواره تصریح کرد: روزگار ما روز بازار رسانه است. دوره رسانه هاست. ما در عصری زندگی می‌کنیم که یک رکن آن رسانه است. رسانه ملی گسترده‌ترین و پرمخاطب‌ترین رسانه امروز ماست. در عصر امروز و در میان نسل امروز بدون همدستی و همراهی و همکاری این فراگیرترین رسانه، حرکتی نمی‌توان کرد. یک رکن مهم در همین جشنواره حضور رسانه ملی است. به همین خاطر، کیفیت آثار رسیده و البته کمیت آن چنین رشدی داشته است. 

وی عنوان کرد: موسیقی نواحی بنیاد و بنیان فرهنگ ایرانی خاصه شعر و موسیقی ایرانی است. فرهنگ ملی همچون دریایی است که تغذیه آن از موسیقی مقامی و منطقه‌ای ایران است. اشاره شد به قول آن شاعر که گفت اگر باران به کوهستان نبارد به سالی دجله گردد خشک رودی، بی توجهی به این سرمایه عظیم به مرور ایام فاجعه ضعیف شدن و نحیف شدن فرهنگ ملی را بدنبال خواهد داشت بدلیل همین اهمیت و تاثیر و تاثری که این دست خرده فرهنگ‌ها در پیکره‌ی کلی فرهنگ ایرانی دارد تدبیر مدیران و سیاست گزاران بر آن قرار گرفت که این جشنواره متولد شود و انشا ا... بزودی در کهکشان رنگین جشنواره‌های فرهنگی کشور جایگاه و پایگاه خود را بیابد.

معلم گفت: جشنواره موسیقی اقوام بخش‌های متعددی همچون شعر و موسیقی و تخصص‌های ذیربط این هر دو سرفصل اصلی داشته و دارد. حجم آثار نشان از استقبال خوب علاقمندان دارد و البته که آنچه انتخاب شد مشتی از خروار و یک از هزار بود، هر جشنواره یی ناگزیر به تعدادی جایزه می‌دهد و شماری را اعلم می‌کند، اما بواقع آثار ارجمند بیشتر از این بود. 

نشاط‌آفرینی در جامعه

مهرداد پشابادی، مدیر اتاق خبر صداوسیمای کردستان در گفتگو با جام‌جم درباره تاثیر این جشنواره بر عملیاتی کردن شعار هویت‌محوری و عدالت‌گستری سازمان صداوسیما بیان کرد: این مباحث جزو سیاست‌های اصلی سازمان صداوسیماست و در دوره جدید تاکید زیادی روی موضوعات عدالت‌گستری و هویت‌محوری شده است. یکی از شاخص‌های اصلی این شعار‌ها این است که استان‌ها بتوانند سهم بیشتر یا مساوی با پایتخت داشته باشند. جشنواره موسیقی سنتی اقوام ایرانی امسال به میزبانی کردستان برگزار می‌شود. موسیقی نقش مهمی در همبستگی قومی و فرهنگی ایران دارد. بازتاب رسانه‌ای این رویداد در رسانه ملی و رسانه‌های مکتوب هم در مسیر عملیاتی شدن دو محور مهم سیاست رسانه ملی یعنی هویت‌محوری و عدالت‌گستری دارد. چون گروه‌هیا موسیقی حضور خودر در این جشنواره را در رسانه‌های مختلتف می‎بینند. 

از جایی که موسیقی اقوام در سپهر موسیقی کشور نسبت به گذشته کمرنگ‌تر شده است شاید نسل جوان کمتر با آن آشنا باشند. از پشابادی در مورد تاثیر رسانه‌ای جشنواره بر ترویج این نوع موسیقی و آشنایی جوانان با آن می‌پرسیم. وی پاسخ داد: سنندج دو سال است از نگاه یونسکو به عنوان شهر خلاق موسیقی معرفی شده است. معیار‌هایی برای این انتخاب وجود دارد که یکی از آن‌ها وجود آوا‌های موسیقی و ملودی خاص موسیقی کردستان در همه اقوام است. البته به دلیل گسترش شبکه‌های اجتماعی نگاه نسل جوان بیشتر به سوی موسیقی‌هایی پاپ، رپ، متال و... است و به همین خاطر چنین جشنواره‌هایی می‌تواند در شناساندن موسیقی سنتی به این نسل نقش موثری داشته باشد؛ به نوعی بازتولید موسیقی سنتی ایرانی برای نسل جوان است به شرطی که بتوانیم سلایق این نسل را پوشش دهیم.

پشابادی درباره ایجاد فضای سرگرم‌کننده برای مردم در بخش جانبی این جشنواره عنوان کرد: به همت دبیر اجرایی جشنوراه، دکتر مرادی و سایر همکاران تبلیغات شهری و رسانه‌ای خوبی انجام شده است و، چون اجرا‌ها در مکان‌های مهم و شلوغ شهر سنندج مثل سینما بهمن و... صورت می‌گیرد پیش‌بینی‌ام این است که استقبال خوبی خواهد شد. سال قبل در دهگلان و کامیاران جشنواره دیگری برای موسیقی نواحی داشتیم که استقبال خوبی از سوی جوانان و خانواده‌ها شد. به طور کلی موسیقی نقش مهمی در شادی و نشاط اجتماعی دارد. برنامه‌ریزی دقیقی شده است و ۱۸ قوم در قالب ۲۵ موسیقی در پنج نقطه مختلف اجرا خواهند داشت.