معرفی چند کتاب برای این که امام حسن مجتبی(ع) را بیشتر بشناسیم

لحظاتی با کریم مدینه

حاء سین نون سیدعلی شجاعی در کتاب «حاء سین نون»، سراغ روایت بخشی از زندگی پر‌پیچ‌و‌خم و پر از نکته امام حسن مجتبی رفته است. او مستقیم سراغ دوران امامت حضرت رفته است. درونمایه اصلی رمان تاریخی حاء سین نون، از آغاز امامت و خلافت ایشان پس از شهادت امام علی(ع) تا زمان مسمومیت و شهادت خود امام حسن(ع) است. مهم‌ترین اتفاق این بازه زمانی حدودا ۱۰‌ساله، در همان شش ماه نخست آن رخ داده است. این اتفاق درگیری‌های امام حسن با معاویه است که ابتدا با نامه‌هایی از دو طرف به یکدیگر آغاز می‌شود و سپس به درگیری نظامی می‌رسد که در نهایت به صلح ختم شد. شجاعی با استفاده از بیانی شیوا، در دل روایتی داستانی به صورتی مختصر و مفید تا حد خوبی توانسته بحث چرایی و چگونگی صلح امام حسن را بیان کند. حاء سین نون برای افرادی که به هر دلیلی نمی‌توانند ماجرای صلح امام حسن(ع) را از کتب تاریخی و تحلیلی و به صورت مفصل بخوانند، کتاب بسیار خوبی است تا با کلیات و اساس آن آشنا شوند و بخوانند امام حسن مجتبی چطور در آن شرایط خاص و سخت، با اتخاذ بهترین تصمیم، مانع حذف کامل شیعه توسط معاویه شدند. در این اثر زیبا، واکنش مردم نسبت به صلح و رفتارشان با امام نیز به‌خوبی بیان شده و روایتی از غربت و مظلومیت کریم اهل‌بیت(ع) در طول کتاب هویداست.

کد خبر: ۱۴۲۲۵۸۶

نویسنده محمدرضا خراسانی‌زاده - نویسنده

صلح امام حسن(ع)

افرادی که مشتاق مطالعه و فهم دقیق اتفاقات بین امام حسن(ع) و معاویه و جزئیاتی که منجر به صلح بین این دو شد، باید این کتاب را بخوانند. صلح الحسن اثر شیخ راضی آل‌یاسین از علمای بزرگ شیعه در عراق است و توسط آیت‌ا... خامنه‌ای به فارسی ترجمه شده است. نویسنده در این کتاب مهم، تنها به ذکر وقایع و اتفاقات تاریخی اکتفا نکرده، بلکه به ریشه‌یابی و تحلیل رویدادهای گوناگون قبل، حین و پس از صلح نیز پرداخته که همین مسأله این اثر را از دیگر کتب در این زمینه متمایز کرده است. افرادی هم در زمان خود حضرت و هم بعد از ایشان تا به امروز، با برداشت غلط از تصمیم امام حسن(ع) در صلح با معاویه، متاسفانه تهمت‌ها و القاب زشت و ناپسندی را به حضرت نسبت داده‌اند. همچنین برداشت اشتباه از صلح امام حسن، می‌تواند منجر به تصمیمات غلط در برخورد با دشمنان و اتخاذ رویکرد نامناسب نسبت به آنان شود. برخی برای فرار از جهاد و مبارزه با دشمنان در راه خدا، با تکیه بر صلح امام حسن، به‌دنبال صلح‌های بی‌دلیل و نابه‌جا هستند و این درحالی است که خود امام‌حسن(ع) در ابتدا با همه قوا به مقابله نظامی با معاویه پرداختند و پس از اتفاقات مختلف و به‌دلیل شرایط پیش آمده، با تیزهوشی و فداکاری تمام تصمیم به صلح گرفتند. امام راضی شدند تا برای زنده نگه داشتن اهداف خود، زندگی سختی را تحمل کنند. کتاب صلح امام حسن(ع) پرشکوه‌ترین نرمش قهرمانانه تاریخ، به‌خوبی این حرکت امام و نتایج آن‌ را بیان کرده است.

غنچه دلتنگ

کتاب «غنچه دلتنگ» اثر حسین سیدی، چهارمین جلد از مجموعه سیره کاربردی چهارده معصوم است. نویسنده در این جلد سراغ امام حسن مجتبی رفته و به سبک زندگی، سیره و شخصیت ایشان پرداخته است. در این کتاب به مانند دیگر آثار سیدی در این مجموعه، سعی شده تا مسائل مختلف زندگی از دیدگاه اهل‌بیت بیان شود و هدف این مجموعه پاسخ به این سؤال است که در این زمانه و برای ما انسان‌های امروزی، اهل‌بیت چگونه می‌توانند الگو باشند و گرهی از زندگی مردم را باز کنند. غنچه دلتنگ با توجه به سیره عملی امام حسن مجتبی به بیش از ۵۰موضوع مانند سیمای ظاهری، سیمای باطنی، سبک زندگی فردی، خانوادگی، اجتماعی و سیاسی، ماجرای صلح با معاویه، علل صلح و مفاد آن، نظرات ایشان درباره دشمنان، ارتباط با خدا، دیگران و طبیعت، حقوق مخالفان و حیوانات و... پرداخته است. این اثر کاملاعمومی و به دور از اصطلاحات سخت و پیچیده و مسائل تخصصی تاریخی نوشته شده و برای عموم مردم به‌ویژه جوانان و نوجوانان قابل استفاده است.

دو امام مجاهد

کتاب دو امام مجاهد پیاده شده شش گفتار از آیت‌ا... خامنه‌ای است که در سال‌های ۵۱ و ۵۲ توسط ایشان بیان شده‌اند. دو گفتار اول کتاب، شامل دو سخنرانی ایشان در فروردین سال ۵۱ است که در حسینیه‌ ارشاد تهران انجام شده است. معظم‌له در این دو جلسه که به مناسبت ایام شهادت امام حسن(ع) در آخر ماه صفر برگزار شده، علاوه بر شرح نظریه‌ انسان ۲۵۰ساله به جایگاه والا و مهم امام حسن(ع) در این دوران و چرایی دست کشیدن از جنگ و علل پذیرفتن آتش‌بس و بیان تفاوت شرایط امام حسن و امام حسین پرداخته‌اند. گفتار سوم تا پنجم اثر، اختصاص به سه سخنرانی ایشان در شب تاسوعا، عاشورا و شام غریبان محرم ۱۳۹۴ هجری قمری (مصادف با بهمن ۱۳۵۲) با موضوع تحلیل قیام حسینی دارد. در گفتار پنجم پس از مرور سریع مباحث دو گفتار قبل، به دوران امام حسین و اقدامات ایشان اشاره می‌کنند. گفتار آخر کتاب حاضر، مربوط به سخنرانی شب عاشورای معظم‌له در محرم سال ۱۳۹۳ هجری قمری (مصادف با ۲۴/ بهمن۱۳۵۲) در این هیات است. در این گفتار با نقد سه نظریه در باب قیام حسینی، نظریه‌ چهارمی به‌عنوان نظریه‌ صحیح اثبات می‌شود. ایشان هدف قیام حسینی را تجدید حیات انقلاب پیامبر اعظم می‌دانند و در این گفتار نیز به‌طور ضمنی و در لفافه مخاطب خود را دعوت به الگوبرداری از حرکت امام حسین در قیام بر ضد دشمنان اسلام و حاکمان طاغوتی می‌کنند.

زندگانی امام حسن مجتبی(ع)

کتاب شرح مفصل زندگانی حضرت امام حسن‌مجتبی است که با قلم ساده و در عین حال شیوای آیت‌ا... سیدهاشم رسولی محلاتی نوشته شده است. ایشان در این کتاب تلاش کرده‌اند تا برای مخاطبان خود یک دوره کامل زندگانی امام را بیان کنند و کتاب شامل دوران کودکی و نوجوانی، دوران پس از رحلت رسول‌خدا تا پایان خلافت عثمان، دوره حکومت امام‌علی، دوران امامت تا صلح و پس از ماجرای صلح تا شهادت حضرت مجتبی است. همچنین در این کتاب به گوشه‌ای از فضایل و مکارم اخلاقی ایشان اشاره شده است. قسمتی از کتاب به بخشی از سخنان گوهربار و ارزشمند حضرت اختصاص دارد. از مهم‌ترین ویژگی‌های این اثر، استفاده نویسنده از منابع دقیق و مهم تاریخ است که ارزش کتاب را بالا برده است. کتاب زندگانی امام حسن مجتبی توسط دفتر نشر فرهنگ اسلامی در ۴۷۲ صفحه چاپ و منتشر شده است.

غنچه یاس کبود

کتاب، رمانی تاریخی است که از ماجرای ازدواج حضرت علی(ع) با حضرت فاطمه(س) شروع می‌شود و در ادامه به ولادت امام حسن(ع) می‌رسد. در طول داستان، ماجراهای مختلف مهم تاریخی مانند غدیر خم، رحلت پیامبر اکرم(ص)، شهادت حضرت فاطمه(س) و شهادت حضرت علی(ع) بیان شده‌اند و نویسنده در فصول پایانی نیز به شرح صلح امام حسن با معاویه و شهادت امام حسن پرداخته است. هادی شریفی در این کتاب در کنار بهره‌مندی از شیوه بیان من راوی برای بیان داستان خود و در کنار استفاده از نثری موزون، با توانمندی، احادیث و روایات و نقل‌های ارائه شده در منابع دینی و تاریخی درباره زندگی ائمه را در خدمت متن داستانی کتاب درآورده است و همین مسأله منجر به این شده که داستان این کتاب با وجود این‌که روایت تاریخی شنیده شده‌ای دارد، برای مخاطب بسیار خواندنی شده و نگاه تازه‌ای به این بخش از تاریخ اسلام را در دید مخاطبان ایجاد کند.