دلیل نرمش آمریکایی

همان‌طور که بسیاری از آگاهان به مسائل سیاسی و روابط بین‌الملل اعتقاد دارند، واسطه‌هایی از جمله برخی کشورهای همسایه ایران از جمله امارات یا قطری‌ها مدت‌هاست که در این ارتباط تلاش کرده‌اند، البته ایران نیز این تلاش‌ها را محترم شمرده و باتوجه به روابط دوستانه با این کشورها، زمینه را فراهم کرد تا آنها بتوانند نقش‌آفرینی بیشتری را در مسائل بین‌الملل از جمله حل و فصل برخی اختلافات داشته باشند، بر این اساس گفت‌وگوی غیرمستقیمی بین این تیم و آمریکا انجام شد.

در اینجا باید به یک نکته اشاره کرد و آن این است که آمریکا، متوجه شده است بعد از چهار سال فشار حداکثری در دوران ترامپ به ایران به لحاظ اقتصادی و تداوم آن در دولت بایدن، نتیجه‌ای جز از دست دادن نیروهای مورداعتماد خودشان از جمله رابرت مالی نداشته است. 

درحقیقت اتفاقاتی رخ داد که دستگاه‌های امنیتی آمریکا هم ضرباتی را خورد. درواقع یکی از قول‌هایی که بایدن در قبل و ابتدای ریاست جمهوری خود داده بود، این بود که بتواند مسائل و موضوعات مورد اختلاف با ایران را به نفع منافع ملی مردم آمریکا حل کند، چراکه این کشور آرام آرام به سمت انتخابات آینده ریاست جمهوری پیش می‌رود و مشخص شده که در بسیاری از امور، ازجمله ایران دستاورد قابل ارائه‌ای نداشته است.

در این میان افزایش توقعات آمریکا که توسط واسطه‌ها به ایران انتقال داده می‌شود، همچنین برخی موضوعات دیگر، روند آزادی زندانیان و بخشی از دارایی‌های ایران را که می‌توانست ماه‌های گذشته انجام شود به تاخیر انداخت. در هر صورت آنها در برابر ایران به این نقطه رسیدند که نمی‌توانند از طریق فشار به ایران، به اهداف خود برسند؛ درنتیجه از تمام مسیرهای غیرمعمول ناامید شدند.

آمریکا تصور می‌کرد به طرق دیگری به هدف خود برسد و حتی در بین راه قول‌های ارائه‌شده برای آزادی بخشی از وجوه ایران را بشکند اما اراده جمهوری اسلامی ایران در این موضوع به آمریکا تحمیل شد، در همین راستا نیز آنها طی یکی دو روز اخیر به دنبال حاشیه‌سازی‌هایی در این زمینه بودند و ضمن متحمل شدن شکست، بابرخی جملات به گونه‌ای می‌خواهند خود را پیروز میدان نشان دهند. البته به‌رغم تمام این تلاش‌ها، واقعیت این است که آنها به لحاظ دیپلماتیک شکستی را احساس می‌کنند.

اما در مورد این‌که اتفاق اخیر صورت‌گرفته یعنی آزادی زندانیان آمریکایی و بخشی از وجوه ایران می‌تواند جزئی از توافق بزرگ دیگری بین ایران و آمریکا از جمله برجام باشد، باید گفت: ایران متعهد به برجام است و بیش از برجام هم تعهدات خود را انجام داده اما یک نکته حائز اهمیت است و آن این‌که در حال حاضر ظاهرا آمریکا علاقه‌مند به اجرای تعهدات خود براساس برجام نیست و اروپا نیز توان لازم را ندارد که بتواند آمریکا را موظف به اجرای تعهداتش کند.