نسل بی‌مسئولیت و طب‌ چینی!

چین یکی از قدیمی‌ترین سیستم‌های پزشکی جهان را دارد. تاریخچه طب سنتی چینی و روش‌های آن مانند طب سوزنی و داروهای گیاهی چینی حداقل به ۲۲۰۰ سال پیش می‌رسد؛ گرچه اولین سابقه مکتوب شناخته‌شده طب سنتی در چین Huangdineijing (امپراتوری داخلی کلاسیک زرد) از قرن سوم پیش از میلاد است  در اصل، درمانگران سنتی چینی به دنبال بازگرداندن تعادل پویا بین دو نیروی مکمل یین (غیرفعال) و یانگ (فعال) هستند که بدن انسان را به‌عنوان یک کل فرا می‌گیرند. طبق طب سنتی در چین، زمانی که بین این دو نیرو هماهنگی وجود داشته باشد فرد سالم است. از سوی دیگر، بیماری ناشی از شکست در تعادل یین و یانگ است. درحقیقیت طب سنتی چینی معتقد است که یک نیروی حیاتی به نام چی (Qi) انسان را فرا گرفته است و هرگونه عدم تعادل میان این نیرو باعث ایجاد بیماری‌های مختلف می‌شود.در اصل، درمانگران سنتی چینی به دنبال بازگرداندن تعادل پویا بین دو نیروی مکمل یین (غیرفعال) و یانگ (فعال) هستند که بدن انسان را به‌عنوان یک کل فرا می‌گیرند. طبق طب سنتی در چین، زمانی که بین این دو نیرو هماهنگی وجود داشته باشد فرد سالم است. از سوی دیگر، بیماری ناشی از شکست در تعادل یین و یانگ است.
   
 توجه تمدنی به دانش چینی

توجه به طب سنتی در چین باعث شد دولت این کشور دانشگاه آنهویی را در سال ۱۹۵۹ تاسیس کند، این دانشگاه در رشته‌های تحصیلی در زمینه علوم پزشکی سنتی چینی فعالیت می‌کند و دانشجویان در ‌۲۲ رشته پزشکی در مقطع کارشناسی می‌توانند تحصیل کنند و در حال حاضر ۱۳۲۰۵ دانشجو در این دانشگاه تحصیل می‌کنند. این دانشگاه پزشکی دو بیمارستان وابسته در سطح استان‌، یک کلینیک TCM و یک بیمارستان تخصصی در ترکیب طب چینی و غربی است. این بیمارستان‌ها پایگاه تحقیقات بالینی طب چینی هستند و دومین بیمارستان وابسته و اولین بیمارستان تخصصی استانی در کشور چین محسوب می‌شود که طب سوزنی را به عنوان اصلی‌ترین روش درمانی در نظر گرفته است. این موارد بخش کوچکی از توجه چینی‌ها به طب سنتی است و موارد بسیار مثل موسسات غیر دولتی و... دیگر در این زمینه فعال هستند
     
نسل نو و تعهد تاریخ علم

چینی‌ها برای توجه و تبلیغ طب سنتی و معرفی بهتر آن به جامعه و جهان از ابزار رسانه و مدیا هم کمک گرفته، آنها در بسیاری از سریال‌ها و فیلم‌های تاریخی خود طب سنتی و سوزنی را درمانگر همه بیماری‌ها معرفی کرده‌اند، اما در معرفی این مقوله سریالی به نام نسل زد (Z) یاهولانگ را جدیدا به پخش رسانده‌اند که داستان اصلی آن حول محور طب سنتی و علاقه نسل جوان و پرشور به این رشته است، یکی از مفاهیمی که چند سالی است باب شده و خیلی‌ها آن را به کار می‌برند. منظور از این کلمه چیست؟ نسل زد چه کسانی هستند و چه خصوصیاتی دارند؟ چرا به این افراد نسل زد می‌گویند؟ البته برای این نسل خصوصیات دیگری هم بیان می‌شود. به‌عنوان مثال آنها را غیرمتعهد یا مسئولیت‌ناپذیر خطاب می‌کنند و گاهی هم آنها را ناسازگار، بدرفتار و ریسک‌پذیر می‌خوانند. تمام این مفاهیم را باید با نگاهی دقیق و ریزبین مشاهده کرد؛ چون واقعا جوانان نسل زد غیرمتعهد نیستند. ضمن این‌که تعریف امروزی نسل زد بیشتر متوجه جوانان در دنیای غرب است با جهان‌بینی تک‌سویه خاص آن فرهنگ ولی از آنجا که سبک زندگی غربی دیگر جوامع را نیز آفت‌زده کرده این عنوان به اشتباه همه‌گیر شده است. 
   
 ترویج سنت‌ها در یک درام عاشقانه 

این موارد تعاریف کوتاهی درباره این نسل و خصوصیات آنهاست. سریال نسل زد یک درام پزشکی، عاشقانه است که داستان آن حول یک دختر جوان به اسم توتو و استادش می‌گذرد. این درام چینی سعی کرده در قالب یک داستان جالب طب سنتی چینی را به درستی معرفی کند و البته منکر طب مدرن هم نیست. توتو نقش اصلی داستان این سریال و آخرین بازمانده خاندان اصیل طب سنتی در چین است. به پروفسور رن اطلاع می‌دهند این دختر همان بازمانده خاندان طب سنتی است. توتو در پرورشگاه بزرگ شده و پس از دبیرستان دیگر ادامه تحصیل نداده است. او در ابتدا آشپز و پیک است و به‌خاطر روحیه عدالتخواهی خود بازداشت می‌شود. در همین زمان پروفسور رن با هزینه زیادی او را آزاد می‌کند و به کلاس درس طب سنتی می‌آورد. او ابتدا هیچ توجهی به مباحث طب سنتی ندارد و علاوه بر آن رفتارهایی از خود بروز می‌دهد که بیشتر شباهت به یک پسر دارد تا یک دختر خانم. در کنار سون توتو افراد دیگری نیز طب سنتی می‌آموزند از جمله پسر دکتر رن، یک دکتر طب مدرن، یک وکیل مشهور که هر یک خصوصیات اخلاقی خاص خود را دارند، یک پزشک طب مدرن و غربی هم در این کلاس هست. 
     
چالش استاد 

باید به این نکته توجه داشت که سریال یک تم روان و آرام دارد و در آن خبری از هیجانات زیاد نیست، اما سبک و خلاقیت هر یک از بازیگران سریال را خسته‌کننده نمی‌کند. توتو ابتدا هیچ علاقه‌ای به این رشته و جانشین خاندان طب سنتی ندارد اما پروفسور رن به دلیل تعهد و علاقه بسیار به طب سنتی با ترفندی توتو را پای کلاس درس خود می‌آورد. او حالا مجبور است تا چالش پروفسور رن را قبول کند تا دوره آموزشی طب سنتی را بگذراند و البته این چالش هم برای پروفسور رن نیز هست تا به سون توتو آموزش دهد. پسر دکتر رن که یک پزشک طب سنتی است در تقابل با توتو قرار دارد. آنها از دیدار اول دچار این تقابل شده‌اند؛ از همان زمان که توتو پیک غذا بود. در ادامه اما این درگیری تبدیل به عشقی زیبا می‌شود. توجه ویژه پروفسور رن، اساتید و بزرگان طب سنتی باعث می‌شود کم‌کم توتو به طب سنتی علاقه‌مند شود. این علاقه زمانی بیشتر می‌شود که او شاهد درمان جالب بیماری‌ها توسط استادش با استفاده از روش‌های طب سنتی است. در کنار ماجراهای توتو داستان آدم‌های دیگر سریال هم جالب توجه است. جذابیت آنها به ارتباط و محبت خارق‌العاده بین آن نیز برمی‌گردد، یکی از این آدم‌ها دختری است که در اثر تصادف معلول شده و پزشکان طب غربی راهی برای بهبود او پیدا نکرده‌اند و دچار ناامیدی از ادامه زندگی شده است، مادر این دختر او را برای درمان نزد پرفسور رن می‌آورد و یک به او یک نسخه عجیب و بسیار نادر می‌دهد که بعدها مشخص می‌شود پروفسور فقط برای امیددادن به او این نسخه را داده است تا به مرور زمان بتواند بر نا‌امیدی خود غلبه کند. در همین زمان راننده زنی که باعث معلولیت این دختر شده وارد مرکز پزشکی پروفسور رن می‌شود و پس از درگیری و وساطت پروفسور رن، تصمیم می‌گیرد تا در پیدا کردن نسخه درمان او و مادرش کمک کند. او که خود درگیر مشکلات خانوادگی است و از خیانت شوهرش آگاه شده تصمیم می‌گیرد طلاق بگیرد و زندگی جدیدی را شروع کند. حالا مرکز پزشکی پروفسور رن محلی برای همدلی و جبران خطاها نیز شده است.
     
تبیین ظرفیت‌های فرهنگی چین 

دکتر رن بر اساس آموزه‌های طب سنتی معتقد است که طب سنتی به انسان توجه دارد و این توجه صرفا فقط به بیماری و علت بیماری نیست بلکه به شرایط روحی بیمار نیز بستگی دارد، اما می‌گوید طب غربی تمرکزش فقط روی بیماری و عامل آن است. البته او هیچگاه طب مدرن را جایگزین طب مدرن نمی‌داند اما معتقد است طب سنتی توانایی درمان بیماری‌های بسیاری را دارد. او که انسانی کمال‌گراست و با توانایی و نفوذش می‌تواند صاحب ثروتی انبوه با استفاده از تخصصش شود، ولی پایبندی شدیدش به اصول اخلاقی و حفظ اصالت طب سنتی او را از این کارها منع می‌کند. او به همین دلیل مجبور می‌شود مرکز آموزشی را چند روزی تعطیل کند ولی در نهایت یک دوست به او کمک می‌کند و مرکز بزرگی فراهم می‌شود. توتو حالا به طب سنتی علاقه‌مند شده و همه تلاش خود را برای جانشین شدن انجام می‌شود و در این راه استادش پروفسور رن به او با تمام توان و ویژه آموزش می‌دهد. او نیز شاگرد با‌استعدادی شده است. در همین زمان عشق بین توتو و تیان ژن هم خود را نشان می‌دهد، اما بین آنها بیمار تیان ژن دختری به نام مومو هم قرار دارد، او به دلیل آسیب روحی و رفتار آزار‌دهنده خانواده کنار خانواده پرفسور رن مانده و توتو فکر می‌کند تیان ژن به مومو علاقه دارد، از جمله نکات جالب برای ترویج طب سنتی در این سریال نحوه آموزش دانشجویان این مراکز است که در ایام خاصی از سال هم برای ویزیت رایگان مردم به روستاها می‌روند و در کنار معالجه بیماران آموزش هم انجام می‌گیرد، نکته قابل توجه دیگر آن که تقریبا برای اکثر ماه‌های سال شرایطی را عنوان کرده‌اند مثلا در اواسط بهار(چون‌فن) بید سبزه، علف‌ها رشد کردند و گل‌ها بوی خوبی می‌دهند و موارد مختلف در ایام سال است. این سریال سعی کرده تا استدلال‌های خود برای خوب بودن و مفید بودن طب سنتی را هم را به مخاطب نشان دهد. بدین منظور در کلاس آموزش طب سنتی یک دکتر طب غربی هم حضور دارد که همیشه سعی می‌کند در اکثر موارد طب سنتی را به چالش بکشد و تقریبا آن را برای درمان بیماری‌ها بی‌فایده می‌داند اما همیشه به کوه محکم استدلال‌های پروفسور رن برخورد کرده و مجبور به تسلیم و پذیرش کارایی طب سنتی می‌شود. البته این چالش به گونه‌ای هنرمندانه به نمایش در آمده که طب غربی مقابل سنتی قرار نگیرد بلکه گاهی کمک و مکمل هم نیز می‌شوند. در قسمت‌های پایانی شروع پاندمی کرونا و نقش درمانی طب سنتی را نیز به تصویر در آورده‌اند و از طب سنتی برای درمان برخی بیماران کمک می‌گیرند و علاوه بر آن پزشکان طب سنتی را فداکارتر نشان می‌دهند. باید پذیرفت که طب سنتی می‌تواند به سلامت انسان کمک کند و اصولا طب سنتی و غربی امیدواراست بشر بتواند بیشتر و سالم‌تر عمر کند، چین با ساخت این سریال‌ها یک چهره جذاب از یک موضوع کسل‌کننده می‌سازد و با ساخت این سریال‌ها به تصویر‌سازی و برند‌سازی این طب هم کمک می‌کنند. چیزی که متاسفانه در کشور ما اصلا به آن پرداخته نشده و طب سنتی کشور ما نیز با ظرفیت بزرگی که دارد، دولت و بخش خصوصی هم باید برای ترویج آن به میدان بیایند و به درمان بیماران کمک کنند.