به قاعده غذا بخورید

بر‌خلاف آن‌که برخی از افراد دستگاه گوارش را منحصر به معده می‌دانند اما این سیستم از دهان تا انتهای روده امتداد دارد و از لوله و غده‌های گوارشی تشکیل شده است. اما پرسش اینجاست که از دیدگاه طب سنتی چه کارهایی می‌توان انجام داد تا به دستگاه گوارش یاری رساند و سلامت آن را حفظ کرد؟

در مکتب طب سنتی، نکات و توصیه‌های ساده زیادی برای حفظ سلامت دستگاه گوارش وجود دارد اما نکته کلیدی این‌ است که وقتی غذایی سالم و تازه در حجم مورد نیاز و با روش پخت مناسب برای هر مزاج به‌درستی خورده شود، بدون شک به هیچ قسمتی از سیستم گوارش آسیب نخواهد رسید. بیماری‌های گوارشی بسیارمتنوع و متعدد است اما مهم‌ترین و شایع‌ترین مشکل گوارشی سوءهاضمه است که با رعایت تدابیری می‌توان به کنترل و حفظ سلامت دستگاه گوارش کمک کرد.باید توجه داشت که حجم و نوع غذا باید متناسب با قدرت هضم و مزاج فرد در‌نظر گرفته‏ شود.

غذای سنگین یا سبک؟
کسانی که هضم بهتر یا فعالیت‌های سنگین بدنی دارند یا دارای مزاج گرم هستند، می‌توانند حجم بیشتر و وعده‌های سنگین‌تر را راحت‌تر تحمل کنند اما افراد کم‌تحرک و شاید سردمزاجان با خوردن وعده‌های سنگین دچار سوءهاضمه می‌شوند. همچنین با افزایش سن، قدرت هضم کاهش پیدا می‌کند و برخلاف باور نادرست برخی افراد که عقیده دارند در سنین سالمندی باید میزان بیشتری غذا میل کنند تا دچار ضعف بدنی نشوند، این دیدگاه غلط بوده و همه افراد با افزایش سن باید به غذاهای کم‌حجم، زودهضم، سبک و البته مقوی و مغذی روی بیاورند.

به روش پخت و تنوع غذایی توجه کنید
نحوه پخت غذاها در سرعت هضم راحت آنها تاثیر بسزایی دارد. راهکاری ساده در شناخت روش پخت مناسب برای هر مزاج این است که بعد از خوردن وعده غذایی، فرد دچار هیچ‌گونه علائم و احساس ناراحتی از‌جمله پری‌معده، نفخ، درد، سوزش، ترش کردن، یبوست، عطش، تهوع و... نشود. دلچسب بودن غذا و رعایت تنوع غذایی در وعده‌های مختلف نیز در سرعت هضم آن نقش قابل‌توجهی دارد. البته رعایت تنوع غذایی به معنای مصرف غذاهای متنوع «در یک وعده» نیست. همچنین از مداومت بر مزه‌های خاص مثل خوردن غذاهای تند، شور یا چرب خودداری شود.

قبل از بلعیدن، خوب بجوید
از مهم‌ترین دستورات طب سنتی، خوب جویدن غذاست. برخی افراد بر این باورند که اگر غذا را پیش از مصرف خرد، له یا آسیاب کنند دیگر نیازی به جویدن آن ندارند در صورتی‌که جویدن علاوه بر این‌که غذا را خرد می‌کند، باعث ترشح بیشتر بزاق و آغشته شدن آن با توده غذایی شده و تاثیرات زیادی بر هضم بهتر غذا دارد ضمن این‌که با خوب جویدن، احساس عطش بعد از غذا بسیار کاهش و عوارض پرنوشی حین یا بعد از غذا کاهش می‌یابد . توصیه پرتکرار، نخوردن غذا تا گرسنگی کامل، دست کشیدن غذا قبل از سیر شدن و پرهیز از استرس و عصبانیت هنگام غذا خوردن است.