صدای فضیلت و فطرت

امسال و همزمان با میلاد حضرت‌معصومه(ع) این شبکه رادیویی یک سال دیگر از عمر خود را پشت‌سر‌گذاشت تا جشن ۲۵سالگی خود را بگیرد. با مدیر شبکه، مدیران گروه و تهیه‌کنندگان گفت‌وگو کردیم که در ذیل می‌خوانید.

مسعود کاویانی، مدیر شبکه رادیویی معارف درخصوص افتتاح رادیو معارف به جام‌جم می‌گوید: بهمن سال ۱۳۷۷ به برکت سالروز ولادت حضرت فاطمه‌معصومه(س) رادیو معارف با الگوگیری از رهنمودهای رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در جوار بارگاه ملکوتی کریمه اهل‌بیت(س) و حوزه علمیه قم تأسیس شد. هم‌اکنون برنامه‌ها در سه گروه علمی برنامه‌سازی؛ شامل گروه‌های قرآن و اهل‌بیت(ع)، فقه و اندیشه، فرهنگ و جامعه در سه سطح تخصصی، نیمه‌تخصصی و عمومی تولید می‌شود. وی با اشاره به رنگ‌آمیزی برنامه‌های این شبکه می‌افزاید: رادیو معارف با توجه به ماموریت ذاتی خویش و با اتکا به منابع بی‌بدیل و گسترده‌ای که به برکت اهل‌بیت(ع) بحمدا... به لحاظ محتوایی در حوزه موضوع و سوژه بسیار غنی است. لذا تمام توان همکاران برنامه‌ساز و مدیران مجموعه، برنامه‌سازی هنرمندانه و توجه به قالب و ساختار جذاب برای ارائه این محتوای غنی است. درواقع هنر این رسانه توجه به جذابیت‌ها و زیباسازی برنامه است.

برنامه‌سازی هنرمندانه یکی از راهبرد‌های اساسی رادیو معارف

کاویانی با بیان راهبردهای اساسی رادیو می‌افزاید: پرهیز از ساده‌سازی و عزیمت به برنامه‌سازی هنرمندانه یکی از راهبرد‌های اساسی رادیو معارف در سال‌های اخیر است. برنامه‌سازان ما برای رقابت رسانه‌ای و جذب مخاطب، از همه ظرفیت‌ها، تکنیک‌ها و قالب‌ها استفاده می‌کنند. اقدام دیگر در جذابیت شنیداری، کوتاه کردن برنامه و بالطبع سرعت‌بخشی آیتم‌هاست. اصل پیام همراه با هنرمندی و خلاقیت به مخاطب ارائه‌می‌شود.

وی در پاسخ به این پرسش که به شبهات دینی چگونه پاسخگو هستید و آنها را رصد می‌کنید؟ می‌گوید: همکاری و هم‌افزایی با موسسات و مجموعه‌های پژوهشی و نهادهایی که شبهات را رصد می‌کنند، یکی از ماموریت‌های شبکه و گروه‌های برنامه‌ساز است. برنامه عصرگاهی «پرسمان» یکی از برنامه‌های شاخص، پرمخاطب و موثر شبکه است که هر روز پاسخگوی شبهات دینی و سؤالات شنوندگان در حوزه‌های قرآنی، تاریخی، اعتقادی، خانوادگی و تربیت کودک‌ونوجوان است.

مراجع و علما پشتوانه‌های علمی و معنوی این رسانه دینی هستند

کاویانی با اشاره به این‌که حضور مراجع عظام تقلید در برنامه‌ها به چه میزان است و از این ظرفیت عظیم چگونه استفاده می‌شود به جام‌جم می‌گوید: مراجع و علما پشتوانه‌های علمی و معنوی این رسانه دینی هستند و ما خود را سربازان آنها در رسانه می‌دانیم. این بزرگواران توجه ویژه‌ای به رادیو معارف دارند. لذا مدیران رادیو معارف از باب وظیفه در طول سال چندین نوبت با مراجع عظام تقلید دیدار و از رهنمودهای آنان استفاده می‌کنند. علاوه بر آن در برنامه‌های مختلف رادیو از علما و کارشناسان مذهبی استفاده می‌شود. همچنین مباحث تخصصی مراجع معظم تقلید هر روز در حوزه‌های فقه، اصول و تفسیر پخش می‌گردد. از عرصه‌های دیگر حضور مراجع معظم، پاسخگویی مستقیم به استفتائات مقلدان خود در برنامه «زمزم احکام» است که این شیوه در هیچ رسانه‌ای نظیر ندارد و نشانه اعتماد مراجع عظام به رادیو معارف است. مدیر رادیو معارف در پایان با بیان چشم‌انداز رادیو معارف در سال‌جاری می‌گوید: ما در رادیو معارف مهم‌ترین ماموریت خود را معرفت‌افزایی دینی، ترویج رفتار مخلصانه و تربیت نسل جوان مومن انقلابی مدافع تعریف کرده‌ایم. به همین منظور این رادیو در سال‌جاری با مطالعه مبانی دینی و اندیشه‌های امامین انقلاب راهبردهای کلان خود را با سه محور تحول در محتوا، تحول در رویکرد و تحول در سازوکار در چشم‌انداز سالانه خود خواهد داشت.

ارائه محاسن کلام وحی و عترت

خدابخش عظیمی، مدیر گروه قرآن و اهل‌بیت(ع) و قائم‌مقام رادیو معارف هم در این میان، با اشاره به تاثیر رشد برنامه‌های گروه قرآن در سایه اهل‌بیت(ع) با توجه به ساخت برنامه‌های این رسانه در ایام ولادت و شهادت اهل‌بیت(ع) به جام‌جم می‌گوید: با بهره‌مندی از ظرفیت موسسه‌های تحقیقاتی، پژوهشی، تاریخی و سیره برنامه‌های مناسبتی به تراز خوبی نزدیک شده‌ایم، همکاران گروه قرآن و اهل‌بیت(ع) در تلاشند تا محاسن کلام وحی و عترت را در قالب کارهای هنری بیان کنند. افق ما حضور معارف و آموزه‌های ثقلین در تمام برنامه‌های صداوسیماست.

برپایی ۱۵ پویش با توجه به مسائل جاری کشور

محمدمهدی صفایی، مدیر گروه فرهنگ‌وجامعه رادیو معارف از تدابیر برنامه‌سازی در این گروه خبر داده و به جام‌جم می‌گوید: گروه فرهنگ و جامعه پس از تحولات اخیر افزون بر برنامه‌های فرهنگی، اجتماعی، خانوادگی، ادبیات و زبان فارسی و دفاع‌مقدس عهده‌دار برنامه‌های خبری نیز شده است. به‌همین‌منظور در طراحی برنامه باید حیطه گسترده‌ای از موضوعات فرهنگی، اجتماعی و خانوادگی و... را در حیطه برنامه‌سازی خود قرار دهیم. پویش‌های متعددی (بیش از ۱۵ پویش) با توجه به مسائل جاری کشور یا مناسبت‌های مختلف طراحی، تولید و اجرا شده است.

مستند لذت‌بخش‌ترین و عالی‌ترین قالب برنامه‌سازی است

همچنین سیدمحمد مهدی رکنی‌حسینی، دبیر کارگروه مستندسازی (برگزیده پژواک) در گفت‌وگو با جام‌جم از اهمیت برنامه‌های مستند در شبکه‌های رادیویی می‌گوید: مستند لذت‌بخش‌ترین و عالی‌ترین قالب برنامه‌سازی است که تاکنون در ۲۰ سال فعالیت رادیویی‌ام تجربه کرده‌ام. مستند دنیای متفاوت از سایر قالب‌های برنامه‌سازی است. مستند قالبی است که هنوز در رسانه ما به‌ویژه رادیو ناشناخته است و پژواک، این نهال دوساله قرار است به درخت جوان تبدیل شود. لازمه این فرآیند توجه عموم مدیران و برنامه‌سازان به قالب مستند است. امیدوارم با اصلاح برخی کاستی‌ها در روند فراخوان ارسال آثار و سرانجام داوری‌ها، پژواک تراز بین‌المللی پیدا کند.

تولید محتوای فاخر در فضای مجازی

محمدجواد حق‌پرست، مدیر فضای مجازی رادیو معارف با ارزیابی تاثیر فضای مجازی بر مخاطب رادیو به جام‌جم می‌گوید: با توجه به گستردگی فضای مجازی در بین خانواده‌ها و اهمیت حضور موثر در این محیط، سعی کردیم با راه‌اندازی صفحات و کانال‌های تخصصی در شبکه‌های اجتماعی و تولید محتوای فاخر از برنامه‌های پرمخاطب رادیو حضور تاثیر‌گذاری داشته باشیم.

برنامه‌سازی در حوزه‌های اعتقادی، فقهی و حقوقی

مرتضی کریمی، از اهداف و ماموریت‌های گروه فقه نیز به جام‌جم می‌گوید: ماموریت گروه فقه و اندیشه رادیو معارف، برنامه‌سازی در حوزه‌های اعتقادی، فقهی، حقوقی، اقتصادی، عرفانی، فلسفی، و مباحث اندیشه‌ای و تمدنی در سطوح عمومی، تخصصی و نیمه‌تخصصی است. بر این اساس، در سطح عمومی، برنامه‌های این گروه، پاسخگوی سؤالات شنوندگان محترم در مسائل اعتقادی و احکام شرعی است و در سطحی بالاتر، موضوعات اندیشه‌ای در حوزه‌های پیش‌گفته، محور برنامه‌هاست.

مجری، پیشانی شبکه است

سیدحمید حسینی، گوینده هم از اجرا در رادیو معارف صحبت کرده و به جام‌جم می‌گوید: درخصوص اجرا در رادیو معارف باید نکات مهمی را مد نظر داشت. شادابی و نشاط روانی در اجرا و توجه به شیوایی، روانی و صحیح بودن از دید دستورزبان و نکات ادبی بسیار حائز اهمیت است چون شنونده به مجریان و عوامل برنامه اعتقاد پیدا می‌کند. مطالبی که مجری هنگام اجرا می‌گوید باید با دقت تمام و با پیش‌مطالعه باشد. مجری، پیشانی شبکه است و شنونده شبکه مورد علاقه خود را با صدای مورد علاقه خود می‌شناسد. اجرا و گویندگی در رسانه دینی معارف چون با دین و معارف اسلامی سروکار دارد مهم و حساس است و دقت بسیار بالا مجری را می‌طلبد.

ما محتوای دینی عرضه می‌کنیم

محمدحسن جلالی، از تهیه‌کنندگان رادیو معارف درخصوص سختی کار در این شبکه به جام‌جم می‌گوید: تهیه‌کنندگی در رادیو معارف هم سهل است هم ممتنع. سهل است چون منابع و پیام‌های قوی دینی داریم و ممتنع است زیرا براساس ذائقه مخاطب این رادیو باید شیوه‌های هنر جانشین طراحی کنید. ما محتوای دینی عرضه می‌کنیم و این امر مستلزم آن است که کارشناسان و گویندگان به مباحث اشراف و تسلط کامل داشته باشند تا مطالب و محتوا بدون اشکال تهیه و پخش شوند.

گوینده باید قدرت برقراری ارتباط داشته باشد

رضا ملایی، گوینده درخصوص ویژگی‌های یک گوینده خوب به جام‌جم می‌گوید: به نظر من گوینده خوب به گوینده‌ای گفته می‌شود که علاوه بر داشتن صدا و بیانی زیبا، بدون عیب از لحاظ تلفظ حروف، لحن و لهجه باید سواد کافی داشته باشد. گوینده خوب باید خوب گوش کند، خوب ببیند و سرعت انتقال خوبی داشته باشد. در یک کلام گوینده باید قدرت برقراری ارتباط داشته باشد.