ماجرای دکور خاص یک برنامه سحرگاهی

خانواده‌ها وقتی سر سفره سحر می‌نشینند، اولین کاری که می‌کنند این است که گوش‌به‌زنگ صدای اذان باشند. اینجاست که ارتباط میان آنها با تلویزیون شکل می‌گیرد. برنامه‌های سحرگاهی ویژگی‌های خاص خود را دارند.

ضرباهنگ و ریتم صحبت‌ها باید به گونه‌ای باشد که مخاطب سحرگاهی با آن ارتباط برقرار کند. امسال هم مثل هر سال، تلویزیون برنامه‌های مختلفی تدارک دیده است که «ماه‌ من» هم ازجمله آنهاست.

این برنامه سحرگاهی گفت‌وگومحور یک برنامه ترکیبی زنده با آیتم‌های جوان‌پسند است که با اجرای نجم‌الدین شریعتی از اول ماه مبارک روی آنتن می‌رود. به بهانه بررسی برنامه ماه‌من، با یوسف منصوری، تهیه‌کننده آن گفت‌وگو کردیم.

یوسف منصوری، تهیه‌کننده برنامه ماه‌من درخصوص ایده شکل‌گیری این برنامه مناسبتی که در سحرهای ماه مبارک رمضان پخش می‌شود، به جام‌جم می‌گوید: ایده اصلی شکل‌گیری این برنامه به پنج سال قبل برمی‌گردد؛ زمانی که در شبکه سه، درباره زمان سحر و کار کردن در این بازه زمانی جلسات متعددی گذاشته شد و درنهایت به این نتیجه رسیدیم که باید برای آن مقطع از زمان ــ با توجه به مناسبت ماه مبارک رمضان ــ برنامه ویژه‌ای داشته باشیم. در آن زمان این مساله را بررسی کردیم که خلأ آنتن از لحاظ برنامه‌سازی برای مخاطب عموم و برای بازه سحر چیست. درنهایت طراحی‌های صورت‌گرفته به ساخت برنامه ماه‌من منجر شد.

روایت متفاوت از شهدا

وی ادامه می‌دهد: پیش از این این‌طور بود که برنامه‌های سحر کنداکتور روتین مشخصی داشته باشند اما در برنامه ماه‌من تلاش کردیم در طول پنج سال، تغییرات مختلفی ایجاد کنیم. اگر بخش روایتگری شهدا را در این برنامه دیده باشید، متوجه خواهید شد که بخش نو و تازه‌ای است. این بخش از سال ۹۹ در برنامه قرار گرفت و تلاش کردیم هر سال با آیتم‌هایی که برای آن تدارک می‌بینیم، خاطره‌هایی که انتخاب و قصه شهدایی که مطرح می‌شود، نوآوری‌هایی داشته باشیم که متناسب با نیاز مخاطب باشد. قصه‌هایی که از زندگی شهدا در برنامه مطرح می‌شود، قصه‌هایی است که متناسب با اتفاقات زمان حال است.یعنی بسیاری از شهدایی که در سال‌های اخیر به شهادت رسیدند قصه‌هایی دارند که ما در برنامه روایت می‌کنیم و این خوبی را دارد که مخاطب عمومی برنامه متوجه می‌شود همین آدم‌های اطراف ما با برخی کارها به چه درجاتی رسیده‌اند و ما هم می‌توانیم در این مسیر قدم برداریم.

منصوری عنوان می‌کند: این برنامه آیتم‌های مختلفی دارد. مثلا تلاش کردیم دعای سحر با صداهای مختلف برای سلیقه‌های مختلف پخش شود. مثلا از صداهای نوستالژی مثل آقای صالحی و موسوی قهار استفاده شد. یا مناجات‌هایی که از حاج‌منصور ارضی کار کردیم و از مداحان جوان و متاخر نیز مانند موسوی‌بحرینی و حسین حقیقی که دعای سحر خوانده‌اند استفاده نمودیم.

وی می افزاید: برای دعای سحر آقای موسوی‌بحرینی تصویر ۳D کار کردیم که بسیار زمانبر بود و حسین حقیقی روایت جذاب خود را داشت که شب‌ها روی آنتن می‌رود و بیننده‌ها مشاهده می‌کنند. ما تلاش کردیم همه جنس صداها را برای دعای سحر داشته باشیم.

به‌طورکلی، کار جدیدی بود که تلاش شده در بخش صدا و تصویرش کار شود. درعین‌حال، پلی‌بک‌های مختلف از انواع دعا و مناجات داریم که بخشی از آن مربوط به موسیقی شهرها و نواحی مختلف کشور است. استفاده از موسیقی سنتی ما مثل دوتار و موسیقی خطه‌هایی مثل کردستان، سیستان، مازندران یا موسیقی‌های مذهبی که پایه عرفانی دارد در آیتم‌سازی سحر استفاده شده است. درمجموع تلاش شده که متناسب با مخاطبی که برنامه دارد، پلی‌بک ساخته شود و برای نگاه مخاطب، احترام قائل باشیم.

پاسخ به پرسش روز

وی ادامه می‌دهد: موضوع اصلی برنامه ماه‌من در بخش کارشناسی، گفت‌وگو درباره امیرالمومنین(ع) است که در طول این سال‌ها همیشه مورد توجه ما بوده است. یکی از تفاوت‌های این برنامه با برنامه‌های مشابه این بوده که تلاش کردیم موضوع‌محور و خاص باشد. یعنی در بخش کارشناسی درباره امیرالمومنین صحبت کنیم. در طول این سال‌ها هم تلاش‌مان همین بوده تا با کارشناسان مختلف این مساله را پیش‌ببریم. خروجی جلسات متعددی که در شبکه با مدیران و خود کارشناسان داشتیم، موضوعاتی است که مخاطب روی آنتن شاهد آن است؛ چه در بخش صحبت درباره حضرت‌علی(ع) و چه در روایتگری شهدا. تهیه‌کننده برنامه ماه‌من تصریح می‌کند: از سال گذشته بخش جدیدی اضافه کردیم که بعد از اذان تهران، برنامه را برای سایر شهرها ادامه می‌دهیم. درواقع قبل از اذان، بحث امیرالمومنین را داریم و بعد از اذان، مساله مهدویت مطرح می‌شود و تلاش شده امسال هم آن را استمرار دهیم و پخته‌تر کنیم که بازخوردهای خوبی هم از آن گرفتیم.

وی در پاسخ به این پرسش که چه کار کردید تا موضوعات انتخابی برنامه، بیشتر به سمتی برود که پاسخی به پرسش روز مخاطبان باشد؟ عنوان می‌کند: ما حتی در بخش صحبت‌های حضرت‌علی(ع) تلاش می‌کنیم نکاتی را از صحبت‌های ایشان استخراج کنیم که با زمان حال تطبیق داشته باشد تا مسائلی که ممکن است جامعه ما درگیر آن باشد مورد بررسی قرار گیرد، یا مسائلی که ممکن است برای جامعه امروز حساسیت داشته باشد در کلام حضرت‌علی(ع) چطور بوده است. در بخش شهدا هم به ‌همین‌ شکل بوده و تلاش کردیم قصه شهدایی را بگوییم که در سال گذشته به شهادت رسیده‌اند، یا شهدای امنیت و شهدای سلامت. به همین روال تلاش‌مان این بوده که زندگی و دغدغه آنها را به مخاطب منتقل کنیم. تلاش کردیم برنامه از یک پویایی نسبت به زمانی که در آن زیست می‌کند، برخوردار باشد.

موضوعاتی که بحث‌برانگیز می‌شود

یوسف منصوری، تهیه‌کننده برنامه ماه‌من عنوان می‌کند: برنامه ما زنده است و تقریبا هر شب حدود سه ساعت روی آنتن می‌رود که در کل ایام ماه مبارک رمضان روی آنتن می‌رود. این برنامه در طول سال‌های گذشته به لطف خدا مورد استقبال مخاطبان بوده و امسال هم تا این لحظه این‌طور بوده است. مباحثی هم که توسط آقای سیدحسین آقامیری درباره مهدویت مطرح می‌شود، مخاطب خاص خود را پیدا کرده و از سایر کشورها به ما پیام می‌دهند که مباحث را جایی بارگذاری کنیم تا مورد استفاده آنها باشد. این برای ما خیلی خوب است و نشان می‌دهد که توانسته‌ایم با ایرانیان خارج از کشور هم ارتباط داشته باشیم و آنها حتی در زمانی غیر از پخش، پیگیر برنامه بوده‌اند. بحث‌های حاج‌آقا پناهیان هم بحث‌های روز است و نسبت به آن واکنش‌های مختلفی صورت می‌گیرد. همین که یک موضوع می‌تواند بحث ایجاد کند و افراد مختلف متناسب با بحث برنامه سحر در طول روز و مکان‌های دیگر درباره آن صحبت کنند، نشان از آن دارد که برنامه موفق بوده و توانسته پیام خود را به مخاطب منتقل کند و حرف مهمی بزند که بحثی پیرامون آن شکل بگیرد. همه این‌ها نشان از موفقیت برنامه دارد.

ساخت برنامه سحر متناسب با آرامش روزه‌داران

منصوری درخصوص دکور برنامه هم می‌گوید: وقتی مساله دکور را با امیرحسین میرطالب بررسی می‌کردیم، به جملاتی می‌رسیدیم که آن را تصویری کنیم. زحمت طراحی این دکور هم در دست امیرحسین میرطالب بود که درنهایت تلفیقی از دو عنصر آب و خاک در کنار تصویری از کهکشان شده است. همزمان، برخی تصاویر گرافیکی برای آن طراحی می‌شود. تلاش بر این بوده که در بازه زمانی برنامه، حس و حال معنوی متناسب با زمان سحر ایجاد کنیم و در این فضا اگر کلامی بیان می‌شود، راحت‌تر به دل بنشیند. به‌طور‌کلی دکور باید کاملا در خدمت حس برنامه باشد. کما این‌که نوع مواجهه مجری ما یعنی آقای نجم‌الدین شریعتی با مخاطب هم همین است. پلاتوهایی که مجری می‌گوید و اجرا می‌کند هم همین است. درمجموع برنامه سحر باید در یک آرامش متناسب با زمان پخش باشد و مفاهیم و مطالب خود را منتقل کند. درمجموع، کار ساخت دکور بسیار پرریسک و سخت بود. نگهداری، ساخت و ایمنی دکور در کنار هم است و امیدواریم تا روز آخر همه چیز به‌خوبی پیش برود.