اکنون و یک سال پس از کشف این گونه، ویروسشناسان هنوز در تلاشند تا با تکامل سریع امیکرون سازگار شوند. امیکرون به سرعت در حال دستیابی به جهش است. اما به جای یک جهت منفرد، صدها جهش انفجاری داشته است که هر کدام در برابر سیستم ایمنی انسان مقاومت دارند. جسی بلوم، ویروسشناس از مرکز هاچینستون سیاتل در توصیف امیکرون میگوید: «سخت است به خاطر بیاوریم امیکرون چه بود و چه شد؟ همیشه گونههای جدید ویروسی به وجود میآیند. اما تنها در صورتی که گونهای کاملا متفاوت ظاهر شود، این جهشهای فرعی میتواند نگرانکننده بوده و در انواع درمانها و واکسنها چالش ایجاد کند.»
منشا امیکرون کجاست، هنگامی که امیکرون در نوامبر سال گذشته ظهور کرد، بیش از ۵۰ جهش داشت که آن را از سایر انواع ویروس کرونا متمایز میکرد. بسیاری از پژوهشگران از این فرضیه حمایت میکنند که امیکرون در یک فرد بیمار، احتمالا با سیستم ایمنی ضعیف، که ماهها درگیر یک مورد مزمن کووید بوده، به وجود آمده است. با این حال، ماه گذشته، تیمی از دانشمندان در دانشگاه مینهسوتا فرضیهای مطرح کردند با این عنوان که شکل اولیه ویروس کرونا که موشها را آلوده کرده بود، در جوندگان به امیکرون تبدیل شد و سپس دوباره انسانها را آلوده کرد. آنچه امیکرون را از سایر سویهها متمایز کرد: با بالا رفتن آمار ابتلا به این سویه، امیکرون نیز به جهشهای بیشتر ادامه داد. نسخههای جدیدی پدیدار شد؛ اما در چند ماه اول مانند موجهایی که به ساحل میکوبند، جایگزین یکدیگر میشدند. نسخه اول، BA.۱، با ۲.BA و سپس با BA.۵ جایگزین یکدیگر شدند. این نسخهها نسبت به برخی آنتیبادیهای تولیدشده از عفونتهای قبلی امیکرون نیز مقاوم بودند. برخی از این جهشها به ویروس اجازه دادند با موفقیت بیشتری در داخل سلولها بلغزد. برخی دیگر از جهشها این امکان را فراهم کردند که ویروس بتواند تعدادی از آنتیبادیهای واکسنها یا عفونتهای قبلی را دفع کند. بیشتر آنتیبادیها به پروتئینهای «اسپایک» روی سطح کروناویروسها میچسبند و مانع از ورود آنها به سلولهای ما میشوند. اما برخی جهشهای دیگر، بخشهایی از پروتئین اسپایک را تغییر میدهند به طوری که برخی از قویترین آنتیبادیها دیگر نمیتوانند به آن بچسبند. سه ماه پس از کشف امیکرون تئودورا هاتزیوآنو، ویروسشناس در دانشگاه راکفلر نیویورک و همکارانش آزمایشی انجام دادند که نشان میداد امیکرون برای یک انفجار تکاملی آماده شده است. آنها کشف کردند که با چند جهش اضافی، امیکرون ممکن است در برابر تقریبا همه آنتیبادیها مقاومت کند. خوشبختانه اما به نظر نمیرسد که زیرمجموعههای جدید، مرگبارتر از اشکال قبلی امیکرون باشند.
به گفته دکتر هاتزیوآنو، علیرغم توانایی فزاینده جهشهای جدید برای فرار از آنتیبادیها، احتمالا این گونههای فرعی نمیتوانند کاملا از مصونیت در برابر واکسنها یا عفونتهای قبلی فرار کنند. موریتز گرستانگ، زیستشناس محاسباتی در مرکز تحقیقات سرطان آلمان در هایدلبرگ، معتقد است درسهایی که دانشمندان اکنون در مورد همگرایی امیکرون آموختهاند، ممکن است به آنها اجازه دهد تا تکامل آینده آن را پیشبینی کنند. این پیشبینیها به نوبه خود میتواند به مقامات بهداشت عمومی اجازه دهد تا برای مرحله بعدی کووید به طور موثرتری آماده شوند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد